آیا استاندارد در صنایع مختلف رضایت بخش است؟

علی جلالی – دبیر و عضو هیئت مدیره سابق انجمن علمی استاندارد ایران – در آستانه روز ملی استاندارد در گفت وگو با ایسنا در پاسخ به این سوال که وضعیت استاندارد ایران را در مقایسه با جهان چگونه ارزیابی می کنید؟ وی گفت: مفهوم استاندارد از زمان هخامنشیان از دیرباز در ایران مورد استفاده قرار گرفته است، به گونه ای که اگر به اهرام مصر نگاه کنید و آن ها را با مجسمه های تخت جمشید مقایسه کنید، متوجه خواهید شد که مجسمه های ایرانی شاد به نظر می رسند، در حالی که اهرام مصر چهره ای غمگین دارند. یکی از دلایل اصلی آن این است که در آن زمان در ایران سیستم استاندارد مدیریت شامل مرخصی کارگران، برنامه ریزی منظم، نظام تشویقی، نظام آموزش کارکنان، تشریح واضح وظایف و اختیارات، جایگزینی کارکنان و سیستم خاص در بین ایرانیان رواج داشت.

وی همچنین وضعیت فعلی استاندارد در ایران را در صنایع مختلف ارزیابی کرد و گفت: در برخی از صنایع مانند صنایع غذایی وضعیت نسبتا خوبی داریم اما در برخی از صنایع مانند خودروسازی علیرغم تلاش های زیادی که انجام شده است. کارگران این صنعت، متأسفانه، ما از رقبای خود بسیار عقب هستیم. در زمینه خدماتی مانند خدمات گردشگری با استانداردهای جهانی فاصله داریم. تمرکز سازمان ملی استاندارد ایران بیشتر بر واحدهای تولیدی بود تا واحدهای خدماتی.

این مدرس بین المللی در حوزه استاندارد گفت: از نظر آماری تعداد گواهینامه های صادر شده برای استانداردهای مدیریت ایزو در دنیا بیش از یک میلیون است که بیش از نیمی از آنها متعلق به کشور چین است. در حالی که در کشورهایی مانند آمریکا، ایتالیا، ژاپن و انگلیس هر کدام حدود 20 درصد چین موفق به اخذ این گواهینامه ها شده اند. این آمار نشان می دهد که چین در آینده ای نه چندان دور به قدرت اول جهان تبدیل خواهد شد. آمار تعداد گواهینامه های استاندارد مدیریت صادر شده در ایران باید توسط مرکز ملی صدور گواهینامه ایران ارائه شود.

این کارشناس رسمی استاندارد به نکته حائز اهمیت در رابطه با آرم ایزو درج شده بر روی محصولات اشاره کرد و آن این است که نشان ایزو نشان دهنده کیفیت محصول نیست و این علائم نشان دهنده سیستم مدیریت آن سازمان است. به عنوان مثال: طبق استاندارد ISO 2003، تولیدکنندگان محصولات غذایی مجاز به درج نسخه جدید آرم ISO 22000 بر روی بسته بندی محصول اولیه یا ثانویه نیستند. آنها حتی حق ندارند بیانیه ای در این مورد روی محصول خود بنویسند. دلیل این سخت گیری ممکن است عدم سوء تفاهم به دلیل ایمنی محصول باشد. زیرا این استاندارد سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی را ایجاد می کند و نه استاندارد محصول را.

وی همچنین خاطرنشان کرد: این سختگیری برای سایر استانداردها مانند سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 و سیستم مدیریت زیست محیطی ISO 14001 وجود ندارد.

جلالی خاطرنشان کرد: متأسفانه در سال‌های اخیر تعداد زیادی گواهی مشخصات جعلی، تقلبی و نامعتبر در ایران صادر شده و حتی آرم آنها بر روی محصولات استفاده می‌شود و باعث سردرگمی مصرف‌کنندگان شده است. این موضوع نیازمند اطلاعات بیشتر مسئولان مربوطه است.

دبیر سابق انجمن علمی استاندارد ایران در پاسخ به این سوال که روند این استانداردها چگونه است؟ وی با بیان اینکه استانداردهای مدیریتی حدود 30 سال پیش یعنی از سال 1994 در دنیا پدیدار شد، توضیح داد: در آن زمان فقط استاندارد ISO 9001 وجود داشت، اما در حال حاضر ده ها استاندارد دیگر مانند ISO 50001، سیستم مدیریت انرژی، توسعه یافته است. ISO 37001 و سیستم مدیریت ضد رشوه، ISO 27001، سیستم مدیریت امنیت اطلاعات و غیره. پس از دریافت گواهینامه ISO 9001، یک شرکت یا سازمان دیگر نمی تواند افتخار کند.

جلالی در پایان از دستگاه های قانونی ذیربط خواست در فرهنگ سازی مقوله استاندارد و آگاهی مردم از طریق رسانه ها تلاش بیشتری کنند و ابراز امیدواری کرد با اجرای واقعی استانداردها شاهد درخشش سازمان های ایرانی باشیم. و محصولات و خدمات در دنیا و انشالله با در نظر گرفتن استانداردهای ایمنی شاهد حوادث ناگوار مانند انفجار معدن طبس نخواهیم بود.

انتهای پیام/