ابطال ماده 29 آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو که در تاریخ 22/1/1395 به تصویب هیأت وزیران رسید و به موجب رای مرجع عمومی دادگاه اداری عدلیه لغو گردید. .
به گزارش خبرگزاري دانشجو، بر اساس جريان اين دادخواست، شاكي از هيأت وزيران درخواست لغو ماده 29 آيين نامه اجرايي قانون حمايت از حقوق مصرف كنندگان خودرو مصوب 22/1/1395 و ابطال ماده 29 آيين نامه اجرايي قانون حمايت از حقوق مصرف كنندگان خودرو را صادر كرد. برای شفاف سازی درخواست موارد زیر اعلام شد:
1- طبق اصول 156 و 159 قانون اساسی صلاحیت دادگاه ها صلاحیت اولیه است.
2- اصل تفکیک قوا در قانون اساسی حاکم است و قوه مجریه نمی تواند قوه قضائیه و دادگاه ها را از اختیارات ذاتی خود سلب کند.
3- طبق اصل 170 قانون اساسی «قضات دادگاه موظفند تصمیمات و مقررات حکومتی را که مغایر با قوانین و مقررات اسلامی یا خارج از حدود اختیارات دولت است اجرا کنند و برای هر شخصی از انجام آن خودداری کنند». وی می تواند لغو این آیین نامه را از دیوان عدالت اداری درخواست کند.
4- طبق اصل 138 قانون اساسی «مفاد آییننامه نمیتواند با روح و روان قوانین مغایرت داشته باشد».
5- با عنایت به ماده (29) فوق الذکر آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو در خصوص نحوه اعمال اختلاف بین اشخاص مشمول قانون به دعوا ارجاع گردیده است. . تفاهم نامه هیأت حل 2 ماده 3 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو مواردی که در صلاحیت این هیأت حل اختلاف است در ماده 3 قانون فوق الذکر آمده است که صریحاً به «اصلاح» مربوط می شود. ایرادات و عیوب ناشی از طراحی، مونتاژ، تولید، حمل و نقل و … و موضوع خدمات پس از فروش.»
بنابراین، متن ماده 29 سامانه مذکور مقرر می دارد: «مسئولیت رسیدگی به شکایات مصرف کنندگان و جلب رضایت آنها در مرحله اول بر عهده تامین کننده است.» در صورت بروز اختلاف بین عرضهکننده و مصرفکننده، اساساً از طریق سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها و زیر نظر سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان رسیدگی و رسیدگی میشود. در صورت عدم جلب رضایت مصرف کننده می تواند به هیأت حل اختلاف تبصره (2) ماده (3) قانون مراجعه کند. …”تصویب و گسترش اختیارات شورای حل اختلاف موضوع تبصره 2 ماده 3 قانون خارج از صلاحیت است و لذا تقاضای لغو آن می باشد.”
متن شکایت به شرح زیر بود:
آیین نامه اجرایی سامانه حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو – مصوب 22/1/1395
هیأت وزیران در جلسه مورخ 22/1/1395 با پیشنهاد شماره 255385/60 مورخ 12/9/1393 وزارت صنعت، معدن و تجارت و به استناد ماده (10) قانون تنظیم مقررات. حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو – مصوب 1385 – آیین نامه اجرایی قانون فوق الذکر به تصویب رسید.
آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو – مصوب 22/1/1395 با اصلاحات و الحاقات بعدی.
…………………………..
ماده 29- رسیدگی به شکایات مصرف کنندگان و جلب رضایت آنها در مرحله اول بر عهده تامین کننده می باشد. در صورت بروز اختلاف بین عرضهکننده و مصرفکننده، اساساً از طریق سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها و زیر نظر سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان رسیدگی و رسیدگی میشود. در صورت عدم جلب رضایت مصرف کننده می تواند به هیأت حل اختلاف تبصره (2) ماده (3) قانون مراجعه کند. مرجع حل اختلاف موظف است ظرف بیست روز از تاریخ ثبت شکایت به موضوع رسیدگی و تصمیم خود را کتباً اعلام کند. مبنای رأی گیری، نظر اکثریت اعضای هیأت مدیره می باشد. این تصمیم باید ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اجرا شود.
تبصره 1 – دبیرخانه مرجع حل اختلاف موضوع این ماده و محل تشکیل جلسات آن ستاد سازمان صنعت، معدن و تجارت در استانداری می باشد.
تبصره 2 – سازمان صنعت، معدن و تجارت استانداریها موظف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ تصویب این سامانه با استفاده از پستهای نظارتی موجود و تأمین امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز، کمیتههای تخصصی حل اختلاف را به جای آن سازمان تشکیل دهد. و فضا
تبصره 3 – ثبت اعتراض و رسیدگی به آن در شورای حل اختلاف رایگان است ولی حق الزحمه کارشناس رسمی که در شورا حضور دارد و اظهار نظر می کند باید ظرف پنج روز از تاریخ ابلاغ توسط شاکی پرداخت شود. در غیر این صورت شورا با ذکر دلیل تعطیلی پرونده اعتراض را مختومه می کند.
تبصره 4- کلیه مؤسسات و نهادهایی که مصرف کنندگان برای طرح شکایت به آنها مراجعه می کنند باید شکایت مصرف کننده را به وزارتخانه ارسال کنند.
تبصره 5 – سازمان حمایت مصرفکننده و تولیدکننده موظف است ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آییننامه دستورالعمل نحوه رسیدگی به شکایات مصرفکنندگان خودرو را به سازمانهای صنعت، معدن و تجارت استانها اعلام کند.
…………………………..
معاون اول رئیس جمهور
در پاسخ به شکایت فوق الذکر معاون حقوقی دولت (معاون حقوقی رئیس جمهور) به استناد قانون 215899/50071 مورخ 23/11/1401 توضیح داد:
شاکی در رأس ماده (29) سامانه شکایات به عبارت رسیدگی به شکایات مصرف کننده اشاره می کند که در صورت عدم رضایت تامین کننده و پس از آن صنعت، معدن و تجارت به این شکایات رسیدگی می شود. . سازمان های استانداری مشمول نظارت سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولیدکنندگان می توانند در شورای حل اختلاف با صدور تبصره (2) ماده (3) قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو و بر اساس محتوای برخی از اصول قانون اساسی، مصداق فراتر رفتن قوه مجریه از حدود اختیارات خود تلقی شد، هرچند ابتدا باید توجه داشت که اختیارات شورای فوق محدود به موضوع اختلاف نیست. بر اساس ماده (3) قانون، اختیارات شورای مذکور در تبصره (1) ماده (4) قانون نیز ذکر شده است. 3) اختلاف مصرف کننده و عرضه کننده طبق قانون منوط به «درخواست طرفین» و در تبصره (1) ماده (4) قانون نیز مشمول «تقاضا» است. ” از مصرف کننده و لذا در ماده (29) آیین نامه اجرایی عبارت ” می تواند ” درج شده است از این جهت مفید است که مصرف کننده در صورت تمایل به طرح دعوی در این انجمن می تواند با استفاده از اختیارات قانونی خود اقدام به طرح دعوی نماید. طرح شکایت مصرف کننده در موارد مذکور در دو تبصره مذکور طبق قانون مصوب مجلس نمایندگان و تصویب شورای نگهبان که مغایر با دو اصل نباشد. (156) و (159) قانون اساسی و منجر به سلب صلاحیت دادگاه ها و محدود شدن دامنه عدالت آنها نمی شود.
با توجه به اینکه آیین نامه اجرایی بر اساس اعمال قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو و بر اساس اختیارات موضوع ماده (10) این قانون تنظیم شده است، شکایات موضوع ماده (29) آیین نامه اجرایی. فقط مشمول مقررات قانون بوده و به شکایات مذکور در تبصره های دو ماده (3) و (4) قانون نظارت می شود. زیرا اساساً قانون و آیین نامه اجرایی آن وضع شده است که روابط افراد را در مدت گارانتی و خسارات وارده به مشتریان در اثر ایرادات خودرو در مدت گارانتی از قبیل اشکالات رنگی یا نقص فنی خودرو را تنظیم می کند و لذا اصطلاح «شکایت» در موارد دیگر مصداق تلقی می شود و معنایی ندارد. درج عبارت «ممکن است» در ماده (29) آیین نامه اجرایی مفید است زیرا در مواردی که موضوع در صلاحیت هیأت اختلاف باشد، مصرف کننده می تواند پرونده خود را در این مرجع مطرح کند. همچنین ارائه شکایت خارج از صلاحیت شورا لزوماً به معنای رسیدگی شورا به این اختلاف نیست و در این گونه موارد شورا به رد دعوی می پردازد با عنایت به بند کلمه «ممکن است» در ماده (29) به نظر نمیرسد اجرائیه مانع از اعتراض مصرفکنندگان در مراجع صالحه قضایی شود.
مرجع عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 17/7/1303 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد.
رأی مجمع عمومی
طبق ماده 3 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو مصوب 23/3/1397: «عرضه کننده موظف است در طول مدت گارانتی هر نوع عیب یا نقص (ناشی از طراحی، مونتاژ، تولید یا حمل و نقل) موجود در آن را تعمیر کند. وسیله نقلیه یا ظاهر شدن در نتیجه استفاده عادی برای خودرو و مغایرت با شرایط گارانتی و مشخصات اعلام شده به مصرف کننده، یا مانع استفاده صحیح از خودرو یا انکار ایمنی آن، یا باعث کاهش ” ارزش تجاری خودرو» طبق تبصره شماره 2 همان ماده: «در صورت بروز اختلاف بین طرفین نسبت به ماده فوق ابتدا در شورای حل اختلاف صالح که متشکل از نماینده تامین کننده خودرو، کارشناس رسمی دادگستری و کارشناس نیروی انتظامی است، رسیدگی می شود. به ریاست کارشناس رسمی دادگستری و با اکثریت آرا تصمیم لازم صادر خواهد شد. در صورتی که هر یک از طرفین نسبت به این تصمیم اعتراض داشته باشند، درخواست در دادگاه صالح قابل پیگیری است. دادگاه صالح باید خارج از جلسه و حداکثر ظرف مدت دو ماه تصمیم خود را صادر کند. نظر به اینکه به استناد ماده ۲۹ آیین نامه اجرایی این قانون، حق مراجعه بدوی افراد به محاکم دادگستری محدود و در عین حال ترتیبی مغایر با تبصره ۲ ماده ۳ قانون حمایت است. کمیته حقوق مصرف کنندگان خودرو به منظور رسیدگی به اختلافات بین عرضه کنندگان و مصرف کنندگان تعیین شده است و اساس این اختلاف باید ابتدا توسط تامین کننده، سپس توسط ادارات صنعت، معدن و تجارت و در نهایت توسط کمیته حل اختلاف در تبصره 2 حل و فصل شود. ، ماده 3 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو، لذا ماده 29 آیین نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان خودرو که در تاریخ 22/1/1395 به تصویب هیأت وزیران رسید، مغایر با قانون و خارج از شمول قانون می باشد. اختیار و به استناد بند 1 ماده لغو می شود 12 و ماده 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1392 این رأی به استناد ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحیه 2/10/1302) در خصوص تشریفات و تصمیمات مراجع قضایی و اداری اتخاذ شده است. صحیح و استانداردی برای کار
رئیس اداره کل دیوان عدالت اداری – احمد رضا عبدی
انتهای پیام/
https://www.isna.ir/news/1403081108054/%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87-%DB%B2%DB%B9-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88