بازگشت محصولات صادراتی کشاورزی ایران؛ نماینده مجلس از «مافیای بزرگ مجله خبری کشاورزی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه امسال سهم استان خراسان برای توسعه کشت گلخانهای ۲۲۵ هکتار اعلام شده است گفت: هدف گذاری انجام شده در استان برای این منظور ۶۰۰ هکتار است. مزایای توسعه کشت گلخانه ای را می توان گامی در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی تعریف کرد چرا که با استفاده از این شیوه نوین کشاورزی و با تکیه بر منابع و ظرفیت های داخلی می توان برای تعداد زیادی از مردم بویژه جوانان بطور مستقیم و غیرمستقیم ایجاد اشتغال و درآمد کرد. علی باقرزاده همایی افزود: در راستای ابلاغیه وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر انتقال کشت سبزی و صیفی از فضای باز به گلخانهای، در آذرماه ۹۸، ۵هزار و ۱۳۶هکتار سطح گلخانهای در استان فعالیت خود را آغاز کرد که برای ۴۵ هزار نفر نیز اشتغالزایی صورت گرفت. محصولاتی که قدرت رقابت با استانداردهای بازارهای جهانی را دارند. با توجه به اینکه زعفران در گروه گیاهان گرمسیری قرار می گیرد، آبوهوای مناسب جهت پرورش آن، مناطقی است که تابستانی گرم و خشک دارند و آبوهوای آنها در زمستان و پاییز، معتدل و ملایم باشد. جالب است بدانید که میانگین برداشت سیب زمینی برای هر چهار هزار مترمربع در حدود 9 تن است؛ اما در برخی مزارع این کشور رقم برداشت به 20 تن میرسد.

آنچه در گزارشهای خبری رسانههای ایران دیده نمیشود، بررسی آماری ترخیص کالا از مبادی ورودی ایران است. مصرف منابع آبی در کشت گلخانهای چیزی برابر با یک دهم فضای آزاد است یعنی به ازای هر کیلوگرم تولید تنها یک دهم از منابع آبی مصرف میشود. هاشم نقیبی افزود: هم اکنون حدود ۲۰ درصد سطح کشت گلخانهای فعال در خراسان رضوی را گلخانههای صنعتی (هیدروپونیک) تشکیل میدهند و با توجه به کاهش فراوان مصرف آب در کشت گلخانهای، این نوع کشت در وضعیت موجود به مراتب سودآورتر و مناسبتر است. وی ادامه داد: هم اکنون افزون بر ۱۲۰ هزار مترمربع فضای گلخانهای در این شهرستان وجود دارد که این سطح در ۶ سال گذشته ۲۰ هزار متر مربع بود. اتفاقا وجود مشتریان حاشیه ی خلیج فارس در لیست متقاضیان صادرات یونجه، باعث می شود که صادرات یونجه یک صادرات پر ارز برای ایران باشد چرا که فاصله ی نزدیک این کشورها با ایران، از پرداخت هزینه های هنگفت برای حمل و نقل محموله، جلوگیری می کند و نهایتا سود خوبی از فروش یونجه برای تجار ایرانی باقی می گذارد. خراسان رضوی با بیش از ۳۶۰ هکتار سطح زیرکشت محصولات گلخانهای رتبه ششم را در کشور دارد اما در این مسیر هنوز راه نرفته بسیاری باقی است.

سرپرست اداره جهاد کشاورزی جوین نیز در خصوص وضعیت کشت گلخانه ای این شهرستان گفت: سطح کشت گلخانهای در این شهرستان از پنج هزار مترمربع در سال ۱۳۹۲ به حدود ۲۵ هزار متر در سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است.توسعه کشت گلخانهای سبب افزایش بهره وری اقتصاد کشاورزی و مدیریت راهبردی آب می شود و می توان در فضای کوچک به چندین برابر افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی دست یافت. گفتنی است کاشت گیاه لوفا برای اولینبار هزینه ی کمی دارد و این محصول به مدت پنج سال بدون کاشت دوباره محصول میدهد که بهآسانی میتوان برای گسترش فروش آن برنامهریزی کرد لوفا اسفنجمانند است و در صنایع آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد. محمد براتی با اشاره به توانایی تولید نهادههای کشاورزی در استان و کشور و کاهش هرچه بیشتر واردات اظهارداشت: برای مثال چهار سال قبل بذر هیبرید گلخانهای صیفی جات به صورت صد درصدی از کشورهای دیگر وارد میشد اما شرکتهای داخلی اکنون توانستهاند حدود پنج تا ۱۰ درصد نیاز داخل را تولید کنند. همجواری با آسیای میانه و نیاز بخشی از بازار این کشورها به محصولات کشاورزی و باغی گلستان، از جمله فرصت هایی است که با توسعه کشت گلخانه ای و افزایش تولیدات ناشی از آن می توان به بیشتر شدن صادرات و بهبود درآمد پایدار بهره برداران این بخش امیدوار بود.

وی با اشاره به اهمیت توسعه کشت گلخانهای در استان بعنوان یکی از اصلیترین سیاستهای وزارتخانه، تحقق آن را منوط به ارائه تسهیلات مورد نیاز بانکی دانست و گفت: تداوم حمایت های مالی از افرادی که قصد تاسیس گلخانه و توسعه این صنعت را دارند، امری ضروی و لازم است. نوع سوخت مصرفی در گلخانه؛ در مناطقی که امکان دسترسی به گاز طبیعی وجود دارد میتوان با کاربرد این سوخت ارزان هزینهها را به مقدار زیادی در تولید فصل سرما کاهش داد. با استفاده از اینترنت اشیا، سطح دما و رطوبت گلخانه را می توان از راه دور کنترل کرد و می توان تهویه مطبوع را انجام داد که باعث افزایش بهره وری می شود. وی با اشاره به اینکه امسال توسعه کشتهای متراکم و گلخانهای اولویت مهم خراسان رضوی است گفت: این اقدام به عنوان یکی از سیاستهای محوری و بخشی از طرحهای مصوب اقتصاد مقاومتی مورد نظر و توجه قرار دارد. استاندار هرمزگان نیز در این زمینه اظهارداشت: توسعه گلخانه ها در بخش کشاورزی از سیاست های محوری استان است و متقاضیان فعالیت در این عرصه مورد حمایت دولت قرار می گیرندکه سال گذشته بطور جدی گلخانه ها فعال شد و امسال هم دراین بخش بیشتر توجه می شود.

بر اساس آمارهای جهانی، کشاورزی در ایالات متحده پس از سال ۱۹۹۰ هر ساله ۵ درصد سایت agriculture-na گسترش یافته است. بررسی آمار و ارقامی که مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان در گفت و گو با ایرنا مطرح میکند حاکیست که سال های ۹۶ تا ۹۸ هر ساله حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد به وسعت گلخانههای استان افزوده شده و این آهنگ رشد همچنان ادامه دارد. توسعه و تولید واحدهای گلخانهای کشور در عمر هفت ساله دولت، به اندازه بیش از ۳۰ سال گذشته بوده است و هم اینک از سطح ۱۸ هزار هکتار فراتر رفته و توانسته است به درستی در مسیر جهش تولید گام بردارد. مدنی درباره مراحل مختلف اجرای این پروژه بیان کرد: اهداف ما این بوده است که یکی با تغییر توزیع جغرافیایی و دیگری با کاهش مصرف آب آیا میتوان تولیدات کشاورزی را در کشور افزایش دادکه در گام اول این پروژه، تعیین خصوصیات مختلف خاک کشور با استفاده از استانداردهای فائو بود که شاخص های درصد کربن آلی، اسیدیته خاک، شوری خاک (هدایت الکتریکی خاک)، درصد سدیم قابل تبادل، بافت خاک، درصد اشباع بازی، درصد تبادل کاتیونی، درصد ذرات درشت خاک، ظرفیت نگهداری آب، کربنات کلسیم خاک را مورد بررسی قرار دادیم، که برای ما مشخص میکند ظرفیت اراضی برای تولید چگونه است.

در این دوره برخی از انواع سبزی مثل مارچوبه و گل کلم به مقدار فراوان در ایران زراعت میشدند اما بعدها کشت آنها منسوخ شد. بهطورکلی فناوری در بخشهای وسیعی از کشاورزی نفوذ کرده و تعجبی ندارد حتی اگر در آینده محصولات غذایی مفیدی در یک کویر پرورش یابند. مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی هرمزگان در این زمینه گفت: میزان سرمایه در گردش گلخانههای استان ۶۰۰میلیارد ریال بوده که بخشی از این درآمد به علت صادرات این محصولات است. وی با اشاره به نگاه بیشتر به تولیدکننده داخلی در صنعت کشت گلخانهای طی سالهای اخیر اضافه کرد: در موضوع سموم و کود شیمیایی میزان تولیدات داخلی در مقایسه با واردات بیشتر شده و این سرعت تولید و نگاه به داخل کشور روز به روز افزایش پیدا میکند. وی بیان داشت: باید برنامه هایی به منظور سازگاری با کم آبی و در راستای ارتقای بهره برداری از عوامل تولید با محوریت توسعه گلخانه ای برای مقابله با کمبود آب در بخش کشاورزی استان تدوین و انجام شود. اسكلت اصلي اين گلخانه ها از چوب با پوشش پلاستيك مـي باشد. محصولات گلخانه ای با توجه به کیفیت و مرغوبیت، علاوه بر مشتریان داخلی در جوامع بینالمللی نیز طرفداران بسیار دارد که موجب افزایش تولید و رشد درآمد ارزی برای فعالان این حوزه شده است.

اورانی با اشاره به مزایای کشت گلخانهای گفت: هر هکتار گلخانه برای ۱۰ نفر اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجاد میکند و برداشت محصول در این سیستم در تمام ایام سال انجام میشود. وی گفت: با توجه به ارزآوری حاصل از محصولات گلخانهای، دولت نیز باید وامهای کمبهره، ارزانقیمت و بلاعوض در اختیار کشاورزان قرار دهد. این استان با یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار کشتزار و ۱۴.۶ میلیون واحد دامی افزون بر ۱۰ درصد تولیدات زراعی، باغی و دامی کشور را در اختیار دارد. فریدون همتی با تاکید بر اینکه توسعه کشت گلخانه ای را با جدیت پیگیری می کنیم، افزود: این اقدام با توجه به بحران کم آبی حاکم بر هرمزگان یک اقدام ضروری است و کشاورزان هم دربرابر هزینه کم سود فراوانی بدست می آورند. اجرای سیاستهای هوشمندانه و نوین در حوزه کشت و زرع بخش کشاورزی از جمله گرایش به شیوههای نوین کشت و مدیریت شیوههای سنتی موجب میشود در بحرانیترین شرایط تولید در این بخش دغدغهای از این باب وجود نداشته باشد.

واحدی با بیان اینکه در این مدت دولت از طریق سازمان جهادکشاورزی حمایتهایی کرده خاطرنشان کرد: با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری و تأکیدات ایشان مبنیبر جهش تولید در سال جاری، همکاری بیشتری را در این زمینه از مسوولان مربوطه انتظار داریم. در سالهای کمباران کە منابع آب با کمبود مواجە میشوند، حجم آب پشت سدها نیز کاهش پیدا میکند گزارشها حاکی از آن است کە حجم آب پشت سدها امسال ٢٨ درصد کاهش یافتە کە این کاهش، بر آب اختصاص یافتە بە بخش کشاورزی نیز اثرگذار است و کشاورزها فشار بیشتری را از طریق برداشت آب از چاەها بە آبخوانها وارد میسازند. در سالهای اخیر تغییر رویکرد از کشاورزی سنتی به مدرن از اولویتهایی بوده که همواره مدنظر تصمیمسازان حوزه کشاورزی کشور قرار داشته و گامهای مهمی نیز دراین بخش برداشته شدهاست؛ گامهایی که هرچند ناکافی بهنظر میرسد، اما توانسته بهمثابه ابزار موثری درمقابله با بحران فزاینده کمآبی، توجه تعداد بیشتری از فعالان عرصه کشاورزی در استانهای مختلف کشور را به خود جلب کند.

جهاد کشاورزی به منظور اشتغال پایدار در مناطق روستایی با صدور پروانه رایگان و ارائه تسهیلات قرضالحسنه از طرحهای گلخانهای در مقیاسهای کوچک حمایت میکند. با وجود اینکه بهدلیل کمآبی و خشکسالی کشت گلخانهای در خوزستان بسیار مورد توجه است و مسئولان پیشبینی میکنند که سطح زیرکشت گلخانهای استان تا هزارهکتار هم افزایش یابد، اما مشکلات در پرداخت تسهیلات، تورم و فقدان پژوهشهای درون استانی و بومی از مهمترین مشکلات این بخش محسوب میشود. محمود حجتی در این سفر ابراز امیدواری کرد که با مشارکت هر چه بیشتر تولیدکنندگان و بهره برداران و با حمایت دولت، عقب ماندگی این استان در این زمینه مرتفع شود و افزود: در کشت گلخانهای به نسبت هر واحد آب مصرفی در عرصه، یک دوازدهم مصرف میشود و با توجه به بازارهای بالقوه ای که در اطراف ایران وجود دارد و چهار فصل بودن کشورمان استفاده از این روش، توان اشتغالزائی بسیار بالایی دارد. وی جذب مشتریان و ایجاد بازارهای جدید و افزایش صادرات موازی با افزایش کشت گلخانهای را ضروری خواند و گفت: فروش به موقع و جلوگیری از ضرر تولیدکننده با تحقق موارد نامبرده خواهد بود.

استان کرمانشاه به عنوان یکی از قطبهای کشاورزی غرب کشور، بیش از ۹۴۶ هزار هکتار زمین کشاورزی آبی و دیم دارد که سالیانه بیش از چهار میلیون و ۶۰۰ هزار تن محصولات کشاورزی در این استان تولید میشود. این استاد دانشگاه که خود تولیدکننده محصولات کشاورزی و مدیرعامل شرکت دانش بنیان “نگین بذر دانش” است، اضافه کرد: افزایش گلخانهها نیازمند وام و تسهیلات بانکی است زیرا تاسیس یک گلخانه به سرمایه اولیه بالایی نیاز دارد و برای احداث یک گلخانه به مساحت یک هکتار دستکم ۲ تا سه میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز است، البته کسانی که زمین ندارند باید رقم بالایی هم صرف خرید زمین مورد نیاز کنند که بیشک برای همه کشاورزان مُیسر نیست.

سید جمال سجادی پور در گفت و گو با گزارشگر ایرنا افزود: استفاده بهینه از آب با روشهای نوین آبیاری و کشت محصولات کم آبخواه میتواند، تدوام بخش فعالیت های کشاورزی در اقلیم خشکی مانند استان یزد باشد. باقرزاده همایی در گفت و گو با ایرنا افزود: این محصولات استراتژیک شامل گندم، دانه های روغنی، ذرت دانه ای و جو، تولیدات گلخانه ای، سبزی و صیفی، باغی، پروتئین حیوانی، صنایع تبدیلی، صادرات و طرح های زیربنایی است. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان با تاکید بر استمرار آهنگ رشد گلخانهها در استان تصریح کرد: اکنون جایگاه اصفهان از حیث سطح زیر کشت محصولات گلخانهای شامل سبزی و صیفی و گل و گیاه زینتی استان نسبت به سایر استانها رتبه دوم و سوم کشوری است. در شرایط بحرانی موجود برای مقابله با تنش آبی کشور توسعه کشت محصولات گلخانه ای به عنوان جایگزین کشت سنتی راهی برای برون رفت از این چالش جدی است که می تواند در مصرف بهینه آب و افزایش تولید در بخش محصولات کشاورزی و گلخانه ای بسیار موثر باشد. همواره در موضوع تأثیر فناوری هستهای بر حوزه کشاورزی، تأکیدات لازم را برای همکارانم در سازمان انرژی اتمی ایران داشتهام که با حداکثر توان علمی و پژوهشی، تحقیق و توسعه در حوزه کشاورزی هستهای را در دستور کار قرار بدهند و آنچه در این موضوع اهمیت دارد این است که فعالیتهای پژوهشی در این حوزه باید بهگونهای باشد که برای کشور مزیت اقتصادی ایجاد کند.

او با بیان اینکه کشت محصولات گلخانه ای امکان تولید محصولات سالم و پاک را به دنبال دارد و در جلوگیری از مهاجرت روستاییان تاثیرگذار است، گفت: هر هکتار کشت گلخانه ای، ۱۰ نفر اشتغال ثابت و پایدار در بردارد. مدیرعامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری قم تصریح کرد: در ماه های گذشته بیش از 450 هکتار از عرصه فضای سبز جنگلی جاده اراک و بوستان معصومیه که با شبکه آب خام آبیاری می شود، زیر پوشش شبکه آبیاری تحت فشار قرار گرفته است. اردشیر نورمحمدی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: اکنون ۱۰ نقطه از روستاها نیز برای ایجاد گلخانههای کوچک شناسایی شده تا کشاورزان در این مسیر نسبت به کاشت محصولات گلخانه ای اقدام کنند که هم شاهد افزایش درآمد و هم رونق تولید باشیم. مسوول باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی سبزوار گفت: جهاد کشاورزی به منظور اشتغال پایدار در مناطق روستایی با صدور پروانه رایگان و ارائه تسهیلات قرضالحسنه از طرحهای گلخانهای در مقیاسهای کوچک حمایت میکند.