ضرورت کاهش واردات محصولات کشاورزی مجله خبری کشاورزی
اما کارشناسان حوزه گیاهان دارویی همواره از نبود بسته بندی مناسب و واحدهای فرآوری این نوع گیاهان انتقاد کرده و ضعف در این بخش را از دلایل عدم پیشرفت این صنعت در کشور می دانند. رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با تاکید بر راهکارهای در نظر گرفته شده برای افزایش صادرات این محصول می گوید: توجه ویژه به زیرساختها از جمله سورت و بستهبندی، به روزرسانی صنایع تبدیلی و تکمیلی و واحدهای سردخانه ای در جهت کمک به افزایش صادرات این محصول ضروری است. رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی می افزاید: کلزا یک محصول کمآب بر بوده و در شرایط موجود دریاچه ارومیه میتواند جایگزین محصولات پر آب بر حوضه دریاچه ارومیه باشد، توسعه کشت دانههای روغنی کلزا و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این حوزه جزو برنامههای سازمان برای تحقق و اجرای برنامههای اقتصاد مقاومتی است. او ادامه داد: نتایج میگوید کشت دیم میتواند افزایش یابد اما به هیچ وجه نمی توان این رویا را به واقعیت تبدیل کرد که غذا را از این طریق تامین کنیم چرا که پتانسیل کشور بسیار پایین است. هر شهرستان در منطقه آذربایجان غربی را می توان محل رویش گیاهانی از نوع خاص همچون بادرشبو، نعناع فلفلی و معمولی، بیدمشک، پونه و صدها نوع گیاه دیگری دانست که مشابه آن در نقاط بسیار کمی از کشور دیده می شود.
آذربایجان غربی را می توان از مراکز مستعد تولید کلزا در کشور دانست که رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در این راستا با بیان اینکه کشت کلزا در حال حاضر در سطح استان از شرایط مطلوب و بسیار خوبی برخودار است، می گوید: هم اکنون سه هزار و ۶۸۶ هکتار از اراضی استان زیر کشت کلزا رفته است که وضعیت خوب این مزارع باعث خواهد شد که کشاورزان در سالهای آتی نیز به کشت بیشتر این محصول روی آورند. چغندرقند را میتوان یکی از محصولات استراتژیک تولیدی استان دانست به طوری که درصد بالایی از تولیدات چغندر قند کشور مربوط به این استان می شود و چغندرکاران این استان در حال حاضر نیاز دیگر استان ها را نیز تامین می کنند. این در حالی است که روند رو به رشد جمعیت و افزایش رو افزون نیاز بخشهای مختلف به برهم خوردن تعادل اکولوژی و بحران آب منجر شده است. از این رو توجه به بخش کشاورزی در تمامی سطوح آن ضروری است و نیاز به برنامهریزی مناسب در هر بخش دارد. مسلماً با ادامه روال کاری که در پیش رو است و همچنین هماندیشی سایر افراد در این حوزه مشکلات بیشتری نمود پیدا میکند که لزوم وجود چنین ساختاری را بیش از پیش نمایان میکند.
این نشریه مقالاتی که فقط دارای یک نویسنده هستند یا مقالاتی که نویسنده مسئول آنها عضو هیات علمی نباشد و همچنین مقالاتی که غیر پژوهشی باشند را در اولویت پذیرش قرار نمی دهد. به منظور حفاظت کمی و کیفی از منابع آب و خاک و افزایش راندمان آبیاری و همچنین تولید پایدار محصولات کشاورزی، انواع سامانههای نوین آبیاری در سطح کشور توسعه مییابد. وی با اشاره به شرایط نامناسب عراق از نظر تعداد نیروگاه و مواد اولیه، از تلاش این کشور برای گسترش روابط کوتاه مدت و بلندمدت با ایران در حوزه های انرژی خبر داد. اوتروفیکاسیون، یعنی وجود مواد مغذی بیش از حد در اکوسیستمهای آبی که منجر به شکوفایی جلبک و کمبود اکسیژن میشود، منجر به از بین رفتن ماهیها و تنوع زیستی میشود و آب را برای نوشیدن و سایر مصارف صنعتی نامناسب میکند. فرزاد مخلص الائمه شامگاه پنجشنبه در حاشیه بازدید از واحدهای صنعتی و تولیدی خمین در جمع خبرنگاران افزود: در بررسی های میدانی و مشورت نزدیک با صاحبان صنایع و نخبگان حوزه صنعت و کشاورزی نظرات آنها دریافت می شود و مشورت با طیف های مختلف، مشکلات اولویت بندی و راهبردهای مناسب شناسایی و پیگیری می شوند.
تعامل بازیگران با یکدیگر یعنی همان حکمرانی خوب زمانی شکل میگیرد که این حلقهها و بازیگران برای هدف یا اهداف مشخص با گفتمان سازنده، تعهدآور و مسئولیتپذیر نقشه راه مشخص و مشترک داشته باشند وگرنه بدون این نظم و اندیشه گروهی اخلاقمدارانه، نمیتوان با به کار گرفتن یک ابزار سیاستی آن هم بدون توجه داشتن به پیامدهایش بر بازیگران زنجیره ارزش انتظار معجزه داشت. کشت گلخانهای بهعنوان روشی پیشرفته در کشت و کار را میتوان راهی مطمئن برای رونق کشاورزی بویژه در مناطق کمآب در نظر گرفت زیرا محصولات این نوع کشت برخلاف باور عمومی، کیفیت بالایی دارد و بخوبی میتواند جایگزین تولیدات کشت سنتی شود، کنترل آفات و بیماریها، شرایط محیطی مناسب و رسیدگی دقیقتر به آن در زمره دلایلی است که این نوع محصولات را با کیفیت بهتر به دست مصرفکنندگان میرساند.
اما باید گفت که مورد بحث ساختارسازی محصولات کشاورزی ایران هیچ یک از این دو مورد نیست، بلکه ساختاری است که شخص به عنوان بازرگان و نه تولیدکننده، با برونسپاری و به نام برند ایرانی مستقیماً در جهت فروش محصولات کشاورزی ایران به مشتری هدف اقدام میکند. “تجریه خرید و فروش عمده محصولات غذایی و کشاورزی را با پلتفرم آنلاین سندبادسل تجربه کن! اما توجه به بخش صادرات محصولات کشاورزی ایران نشده است. دو مورد از اساسیترین ملزوماتی که مرکز مالکیت معنوی ایران برای ثبت یک نام تجاری بینالمللی میخواهد، یکی کارت بازرگانی است تا بر آن اساس شخص اجازه ثبت حروف لاتین را در برند بگیرد و دیگری جواز تاسیس از وزارت جهاد کشاورزی است تا بر اساس آن، محصولاتی که در جواز ذکر شده است نسبت به ثبت برند اقدام شود. از یک سو، قیمت نسبی پایین آب در دهه 80 منجر به مصرف بیش از حد این نهاده کشاورزی شد که در نتیجه آن، سیاستهای اصلاحی کنونی برای حفاظت از منابع آبی، به ناگزیر هزینه استفاده از آب را برای کشاورزان بیشتر میکند. امام باقر(ع) در این مورد از پدر بزرگوارش، امام صادق (ع) نقل می کند که فرمود: «بهترین اعمال آن است که برزگری بذری بکارد و سپس از آن، هر شخص نیک و یا فاسد بخورد.
به گزارش خبرنگار بخش کشاورزی خبرگزاری تسنیم، محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، نرخ خرید تضمینی 42 محصولات کشاورزی شامل 25 محصول زراعی و 17 محصول باغی را برای سال زارعی 95-96 بعد از 5 ماه تاخیر از آخرین فرصت قانونی به وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد. خبرگزاری صدا وسیما مرکز کهگیلویه وبویراحمد، مسئول سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی سپاه فتح استان گفت:این محصولات شامل بادمجان توپی، گوجه قلمی،گلابی و گوجه درختی با عملکرد هزار و ۵۰۰ گوجه بر روی یک بوته، ۳ نوع کاهو، کاسنی و کدو با شکل متفاوت و عملکرد بالا، هندوانه آناناسی و تولید گیاهی جدید از ترکیب گونههای گیاهی علف چشمه و تره شاهی است که به صورت کاملا ارگانیک تولید شده اند. با توجه به این موارد، لزوم ساختارسازی بازرگانی محصولات کشاورزی ایران به صورت علمی و کارآمد و بهروز ضروری است.
نسبت به سایر محصولات کشاورزی در جهان، بستر مناسبی برای صادرات این محصولات به بازارهای جهانی وجود دارد. حال با توجه به حساسیت و پیچیدگی تولید محصولات کشاورزی ارگانیک، قیمت محصولات ارگانیک ۳ تا ۴ برابر بیشتر از محصولات سنتی می باشد. کشت گلخانهای زعفران در حال حاضر اصلیترین نوع کشت زعفران در چین میباشد. جلیلی با اشاره به آب بر بودن چغندرقند می گوید: با توجه به اینکه چغندرقند آب بر است، کشت این محصول را از حوضه آبریز دریاچه ارومیه به شمال استان انتقال دادهایم. لازم به ذکر است که در ایران داشتن کارت بازرگانی برای صادرات و واردات محصول اجباری است، اما به نحوی است که اتفاقاً خود به نوعی مانعی در راه صادرات شده و نیز موجب به وجود آمدن رانت و حتی تحمیل هزینههای اضافی به صادرکننده شده است.
ذرت به عنوان یک گیاه C4 (گیاهی که از تثبیت کربن C4 استفاده میکند) بهطور قابل توجهی از گیاهان C3 (گیاهانی که از تثبیت کربن C3 استفاده میکنند) نظیر غلات ریز، یونجه و سویا کارایی استفاده از آب بالاتری دارد. از سوی دیگر، تاکید بیش از حد سیاستگذار بر کنترل قیمت محصولات کشاورزی با استفاده از اهرم تجارت خارجی، به زیان کشاورزان در ازای افزایش رفاه مصرفکنندگان منجر شده است. حتی گاه نگاه به بازرگانی محصولات کشاورزی را برنتافته و با عناوینی مانند واسطههای زالوصفت تعریف میکنند. در حالت دوم به صورت بستهبندی از طریق تولیدکنندههاست که به ندرت وجود دارد؛ مانند پسته یا زعفران. صادرات کنونی محصولات کشاورزی ایران عمدتاً به دو صورت اتفاق میافتد. این ساختار در بخش صادرات محصولات کشاورزی ایران و واردات بذر و کود و تجهیزات وجود ندارد یا به صورت انحصاری درآمده است. یا به صورت فروش انبوه و عمده که ارزش افزوده مناسبی ایجاد نخواهد کرد و حتی در طولانیمدت بازار کشور هدف را از دست خواهد داد مانند تجربه ناموفقی که با روسیه و عراق در سال جاری شاهد بودیم یا تجربهای که در سالهای نه چندان دور در امارات اتفاق افتاد. ولی چنان که این سیاستها به گونهای هوشمندانه طراحی نشود، ممکن است در تضاد با اهداف اصلی مثل حمایت از سلامت غذایی خانوارهای مصرفکننده و حمایت از تولید محصولات کشاورزی در کشور قرار گیرد.
علاوه بر این، اقتصاد تولید و مزیت نسبی اقتصادی در مناطق مختلف کشور که اثرات خود را با قیمت تمام شده محصول نشان میدهد در این طرح لحاظ شده است. وی از تولید یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن سیب در استان خبر داده و می افزاید: سال گذشته شاهد افزایش ۳۰ درصدی تولید محصول سیب نسبت به سال ۹۷ در سطح آذربایجانغربی بودیم. رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی می افزاید: تاکنون چغندرکاران برای کشت چغندرقند در سطح ۲۷هزار و ۵۰۰ هکتار با کارخانجات استان قرارداد بسته اند که از این مقدار پنج هزار و ۱۰۰هکتار کشت شده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته، سه برابر بیشتر است. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان غربی نیز در گفتگو با بازار، این استان را از قطبهای تولید چغندرقند کشور دانسته و می گوید: آذربایجان غربی با وجود پنج کارخانه تولید قند و زمین زیر کشت چغندر قند یکی از قطب های تولید این محصول در کشور است. صنعتی که اگر بتواند توجه مسئولان را به سمت خود بکشاند، می تواند برای اقتصاد استان و کشور تعیین کننده بوده و در سبد صادراتی، جای ویژه ای برای خود باز کند.
موفقیت شرکتهای بستهبندی و حمل و نقل مواد غذایی در هلند به حدی چشمگیر بوده است که برخی از تولیدکنندگان خارجی نیز وظیفهی بستهبندی و حمل و نقل محصولات خود را به هلندیها سپردهاند. در مجموع سه مرحله دریافت کارت بازرگانی از اتاق بازرگانی ایران، جواز تاسیس از وزارت جهاد کشاورزی و نهایتاً دریافت برند از مرکز مالکیت معنوی باید صورت بگیرد که هریک مدتزمان بسیار طولانی و هزینههای زیادی را به شخص تحمیل میکند که با توجه به تجربیات شخصی که برای دریافت برند بینالمللی محصولات کشاورزی ایران داشتهام، آن را به تحریر درآوردهام تا نشان دهد برند به عنوان پیشنیاز بستهبندی محصولات کشاورزی ایران، خود با روال اداری طاقتفرسا و طولانیمدت همراه است و به جرات میتوان گفت از اولین علل عقبماندگی در بستهبندی محصولات کشاورزی ایران، همین روال ثبت برند است. با توجه به تجربیات شخصی که از مراحل ابتدایی گرفتن مجوزها برای صادرات محصولات کشاورزی داشتهام، آنها را نگارش کردهام. جلیلی با اشاره به اینکه دانه روغنی کلزا میتواند جایگزین مناسبی برای محصولات با مصرف آب بالا باشد، می گوید: آذربایجانغربی از مراکز بسیار مستعد تولید کلزا در سطح کشور به شمار میرود و برای توسعه سطح کشت این محصول با ارزش برنامههای وسیعی تدارک دیده شده است.
علاوه بر این مساله یعنی تورم، سیاستهای دولت در حوزههایی مثل «آب»، «حمایت از کشاورزان» و «تنظیم قیمت با واردات» نیز اختلالهای بیرونی در بازار محصولات کشاورزی کشور را شدیدتر کرده و امکان رسیدن به یک مدل قابل دفاع برای تبیین چگونگی دینامیک قیمت در آنها را دشوارتر کرده است. رخ داده و بازار محصولات کشاورزی را با حاشیههایی روبرو کرده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، آذربایجان غربی یکی از استانهایی است که به سبب داشتن خاک حاصل خیز، آب و هوای معتدل سالانه 6 میلیون تن انواع محصولات کشاورزی تولید و روانه بازار مصرف میکند و یکی از قطبهای تولید محصولات کشاورزی در کشور محسوب میشود که در محدوده زمانی مشخص این محصولات را روانه بازار مصرف میکند.
جواز تاسیس وزارت کشاورزی هم مانعی دیگر در صادرات است، چراکه لازمه آن خرید زمین در شهرک صنعتی از سوی متقاضیکننده جواز است. در میان ۵ مبدا عمده وارداتی محصولات کشاورزی و غذایی، واردات از کشورهای هند با افزایش ۴۸درصدی، امارات با افزایش ۷درصد و ترکیه با افزایش ۴درصدی همراه بوده است، در مقابل واردات از کشورهای روسیه و انگلستان به ترتیب حدود ۱۴درصد و ۴درصد افت کرده است. با این حال، بیثباتی قیمتها، قوانین و تجارت خارجی تحت تاثیر شرایط بیرونی و تصمیمات دولت، این بازارها را نیز به وضعیتهایی شبیه به شرایط قابل تبیین با کمک مدل تارعنکبوتی، تبدیل کرده است.
البته در بازارهایی مثل مرغ یا تخممرغ، به دلیل دوره نسبتاً کوتاهتر شروع تولید تا عرضه در بازار (در مقایسه با دورههای یکساله یا ششماهه در بازارهای کشاورزی) انتظار میرود شدت رفتارهای نوسانی کمتر باشد و بازارها سریعتر نقاط تعادلی سایت agriculture-na را پیدا کنند. وی با اشاره به میزان شکر تولید شده در آذربایجان غربی میگوید: با توجه به تولید چغندر قند در استان بیش از ۳۶ میلیون و ۶۶۵ هزار تن شکر در پنج کارخانه قند تولید و جهت مصرف به بازار عرضه شده است. استان آذربایجان غربی را میتوان قطب تولید چغندرقند در کشور دانست که طبق گفته مسئولان نزدیک به ۴۰ درصد مجموع تولید کشوری چغندرقند مربوط به استان بوده و توسعه کشت این محصول در بسیاری از باغات و مناطق استان نیز در دستور کار قرار دارد.
بسیاری از محصولاتی که از کشور ما صادر میشود از طرف کشور واردکننده بازگرداننده میشود چرا که مصرف کود و سم ما طبق هیچ استانداردی نیست. به گزارش روابط عمومی فرمانداری شهرستان ساری، محمدعلی نوبخت جلسه کارگروه توسعه کشاورزی و حفظ منابع آب شهرستان با اعلام اینکه مدیریت تأمین منابع و توزیع آب به عنوان یک عامل پویا و مؤثر در جهت توسعه کشاورزی پایدار، برنامهریزی مرکز استان را معطوف به خود کرده اســت، گفت: حرکت کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی مدرن و پایدار در جهت منافع مردم ضروریست، لذا در جهت تحقق این امر به دنبال افزایش درآمد کشاورزان در کنار کاهش میزان مصرف آب هستیم. رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجانغربی در گفتگو با بازار، این استان را قطب اصلی تولید سیب در کشور عنوان کرده و می گوید: با وجود تحریمهای ظالمانه، بخش کشاورزی با حداکثر توان در حال تولید و تلاش است و نه تنها محصولات کشاورزی کاهش نیافته بلکه تولیدات این بخش در سال جاری در آذربایجانغربی، ۴۰۰ هزار تن نیز افزایش یافته است. اکبر کرامتی می گوید: بخشی از گیاهان دارویی کشور از جمله بیدمشک، بادرشبو، نعناع فلفلی، گل محمدی، سماق، سنجد، بیدمشک، شاه اسپرم و پونه در آذربایجانغربی تولید میشود. خودکارسازی پایانههای حمل و نقل نیز از جمله فاکتورهایی هستند که امکان صادرات مداوم محصولات کشاورزی را از هلند فراهم کردهاند؛ به گونهای که کار صادرات محصول در تمام ساعات ادامه دارد و متوقف نمیشود.