مسایل نظام بهرهبرداری از اراضی کشاورزی ایران از زبان معاون وزیر جهاد کشاورزی مجله خبری کشاورزی

در سال ۱۳۷۴ شمسی بهمنظور کشت گیاه مذکور، از طریق جهاد کشاورزی این شهرستان نهال زیتون بهطور رایگان در بین کشاورزان توزیع سایت agriculture-na شد. آقای محمدی از کشاورزان شهرستان ارزوئیه گفت: گرچه شرایط گندم چند سالی بهتر شده است؛ اما فروش و سود هندوانه برایم بهتر است و راستش را بخواهید به آب بر بودن این محصول فکر نمی کنم. او میگوید: یونجه محصول آب برعلوفهای بیشتر در شهرستانهای شرقی استان کرمان، به ویژه ریگان و نرماشیر کشت میشود. در زمینه پرورش زنبور عسل هم باید بگویم که تولید عسل در سال گذشته 2900 تن بوده و شرایط مناسب آب و هوایی و مراتع پوشیده از گیاهان دارویی باعث تولید عسل مرغوب در این استان شده که ارزش اقتصادی عسل این استان را به 2500 میلیارد ریال رسانده است.

در این میان برای طراحی و پیادهسازی یک مدل از کشاورزی قراردادی که متناسب با نیازهای محیطی و منطقهای باشد، نیازمند اطلاعات دقیق و شفاف و قابل تحلیل، مدیریت دانش حقوقی مرتبط با آن، ایجاد دفتر حقوقی تخصصی قرارداد کشاورزی در حوزه قوه قضائیه، کانونهای مشاوره حقوقی تا سطح مزرعه، آموزش و ترویج آن در میان بازیگران زنجیره ارزش، هدایت و راهبری دولت و حاکمیت با سیاستهای مناسب و حمایتهای هوشمند است که باعث شکلگیری فضای همکاری و همیاری بر مبنای اعتماد متقابل بین دو طرف قرارداد میشود. کشاورزی هوشمند در بسترهای ارتباطی وای-فای، جیاسام، سرویس بسته امواج رادیویی، LoRa و همینطور بسترهای ارتباطی دیگر طراحی و اجرا میشوند. در این سناریو، البته این سوال مطرح است که سرنوشت کسانی که امروز از کشاورزی در مناطق مختلف با ذخایر محدود آبی امرار معاش میکنند، چه خواهد شد؟ ابزار های پرنده با استفاده از سنسور های مادون قرمز (NIR) می توانند سلامت گیاهان را بر اساس میزان جذب نور بررسی کنند و بدین ترتیب دیدی کلی از سلامت مزرعه به دست می آورند. در این سیستم با نصب یک عدد سیم کارت که بعنوان شماره ارتباط با سیستم شناخته خواهد شد و معرفی شماره تلفن های موبایل افراد مجاز به سیستم امکان مدیریت سیستم آبیاری در بستر موبایل فراهم خواهد شد.

در این نوع کشاورزی شما سعی می کنید تا داده های ماهواره ای را خریداری کنید و با آنالیز آن ها متوجه شوید که شرایط مزرعه شما به چه گونه است. وی افزود: قیمت گندم که یک محصول استراتژیک است باید با قیمت جهانی و بینالمللی در کشور یکی باشد. ایران هم به عنوان کشوری با توجه به تنوع غذایی بالا میتواند در تامین مواد غذایی این کشورها همکاریهایی داشته باشد و در مقابل کالاهای تولیدی و ماشینآلات وارد کند. چین طی ۲۰ سال (۲۰۰۰ – ۱۹۸۰)، به راهی رفت که دیگر کشورها آن را در یک قرن پیمودهاند. بخش زیادی از مصرف آب در تمام کشورها مربوط به بخش کشاورزی است. به سراغ شهرستان بردسیر یکی از مناطق موفق در کشت محصولات جایگزین پرآب رفتیم. حیدر آبادی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بردسیر گفت: کشتهای کم آب در شهرستان بردسیر، شامل گیاهان دارویی، گل محمدی و توسعه گلخانهها است. از مهمترین محصولات این منطقه که در حال حاضر نیز رونق فراوانی دارند میتوان به پسته، زعفران و زیتون اشاره کرد. با توجه به بحران آب در این شهرستان و به نظر میرسد یکی از بهترین کشتهای که میتواند جایگزین محصول پسته شود زعفران باشد.

در حال حاضر زمینهای زیر کشت زعفران در شهرستان زرند ۱۵۰ هکتار است که ۴۵ هکتار آن مربوط به کوه بنان و مابقی به روستاهای سردسیر زرند است. قدمت کشت زعفران در شهرستان زرند به قدیمالایام باز میکردد. برداشت پسته در شهرستان سالیانه بین ۲۰ تا ۲۵ هزار تن است. این نرم افزار ها با تنظیم زمان بندی و ایجاد جدول فرآیند های کشاورزی می توانند باعث افزایش نظم در مراحل مختلف کشاورزی شوند. با توجه به تغییرات فناورانه در کشور، ضروری است که ایران نیز به این حوزه ورود کند. هنگام انتقال آب در شبکه کابلی دمای آن بالا میرود و هنگام خروج، آب تبخیر شده و هدر میرود. کشاورزی که حدود ۱۲۰۰۰ سال پیش ریشه دوانید، چنان تغییری در جامعه و شیوه زندگی مردم ایجاد کرد که توسعه آن را «انقلاب نوسنگی» نامیدند. همچنین این سیستم مجهز به سیستم مدیریت در بستر GSM بوده که قابلیت کنترل سیستم آبیاری با تلفن همراه را میسر می سازد. هدف از احداث این نوع گلخانه ها تحقیق و اصلاح ساختار ژنتیکی، کشت بافت، تاثیر پارامترهای دما، نور، دی اکسید کربن، رطوبت، تهویه به رشد و نمو، بررسی انواع آلودگی های میکروبی، ویروسی، قارچی و آفات و بیماری ها در گُل و گیاه می باشد، بنابراین کنترل پارامترهای محیطی با سایر گلخانه ها متفاوت است.

در کاشت توت فرنگی به روش هیدروپونیک، فرایند آبیاری به شکل سیستماتیک انجام می شود و تمامی مواد لازم برای رشد نیز از همین طریق در اختیار توت فرنگی قرار می گیرد. استفاده از فناوریهای نوین در کشاورزی تضمین میکند که کشاورزان در کمترین زمان ممکن مواد غذایی فراوانی را رشد دهند. همچنین از فناوری برای محافظت از محصولات با نظارت بر رشد و تشخیص بیماری ها در گیاهان استفاده می شود. Crop top structures سازههای بدون دیوار که فقط با سقف پوشانده شده است. لازم به ذکر است که در این مورد وسعت زمین به هیچ وجه مهم نبوده واین کار بدون دخالت انسان انجام می گیرد . در حال حاضر شهرستان زرند بیش از ۴۳ هزار هکتار زمین زیر کاشت پسته دارد که ۳۵ هزار هکتار آن به ثمر رسیده است. برداشت پسته در شهرستان سالیانه بین ۲۰ تا ۲۵ هزار تن است مضافاً به اینکه مقدار پسته به عوامل مانند شرایط جوی (تغییرات آب هوا) و آفت پسته نیز بستگی دارد. در مورد اینکه کشاورز باید خود را با این فن آوری تطبیق دهد، صرفا ممکن است منظور کشاورزان سنتی موجود نباشد بلکه مجتمع ها یا مجموعههای کشاورزی نوین مطرح باشند که اکثریت عوامل انسانی آن را کارشناسان تحصیکرده دون پایه تا بلند مرتبه علمی بعنوان محقق تمام وقت تشکیل میدهند که بطور جمعی و با تخصصهای متنوع امور اجرائی کشاورزی منطبق با پیشرفتهای علمی روز را رصد میکنندو در این پروسه کشاورزان سنتی علاقه مند ذیصلاحیت مطلع نیز میتوانندبکار گرفته شوند.

اخیراً کارشناسان قدمت تنه یک درخت کهن پسته – در روستای اسماعیلآباد زرند را به بیش از ۴۰۰ سال تخمین زدهاند به روایتی در حدود ۲۰۰ سال بیش، توسط محمدباقر خان (ردیفکاری) درخت پسته در روستاهای محمدآباد، عباسآباد، شاه جهانآباد و .. انجامگرفتهاست. با ذکر تاریخ و ساعت در کامپیوتر مرکزی ذخیره می شود. البته کابرد فولاد تنها به ابزار آلات محدود نمی­شود و در بخش­های دیگر مثل حفاظت زمین با انواع سیم خاردار نیز می­توانید شاهد حضور آن باشید. این دستگاه بسیار هوشمند بوده و می تواند با توجه به برنامه ای که از طریق کامپیوتر مرکزی به آن داده شده است، اطلاعات را از اجزای مختلف سیستم گرفته و بعد از آنالیز کردن آنها به آبیاری زمین بپردازد. معمولاً خانمهای این شهرستان، به پیروی از رسم و رسوم قدیم، بعد از زایمان با انواع (قووتوها) بارنگهای متنوع از مهمانان خود پذیرایی مینمایند. غلامحسین ساربان به پیشبینی هواشناسی در ابتدای سال آبی جاری یعنی آغاز پاییز ۱۳۹۹ اشاره میکند که قرار بود پاییزی گرم داشته باشیم و کاهش بارندگیهای این فصل در زمستان جبران شود و میگوید:، اما این پیشبینیها درست از آب درنیامد و هوای پاییز سرد شد، تاجاییکه دما در ۱۷ مهر به منفی ۵ درجه رسید و بعد از آنهم کاهش بارندگی در این فصل به زمستان و بهار سرایت کرد و جبران نشد.

سرانه تولید تخم مرغ در کشورمان 11.5 کیلوگرم و از سرانه تولید جهان 2 کیلو گرم بیشتر است. این مساله در کشورهایی که در مناطق گرم و خشک قرار دارند بیشتر قابل لمس و درک است. همچنین یک قطعه زمین به مساحت بالغ بر یک هکتار به چند صد فواره و چند نفر نیاز است تا فوارههای آب را جابهجا کنند که همین مساله به نیروی انسانی زیاد و زمان قابل توجهی نیاز دارد. وتفکر اینکه زمین کشاورزی را بفروشند تا تبدیل به ویلا و ساختمان شود اخیرا .در نزد مالکان و روستائیان بسیار بالا رفته است . اما اگر شما قصد پیشرفت و گسترش مزارع خود را داشته باشید نیاز به سرمایه، نیرو و همچنین منابع مناسب دارید.

مشکلی که شاید طی سالهای اخیر از آن با عنوان کم آبی یاد می شد؛ اما اگر به آن رسیدگی نشود به بحران آب تبدیل میشود؛ زیرا کمبود بارشها و ۲ دهه خشکسالی، باعث شده سطح آب در چاه ها، قنوات، رودها و چشمهها کم شود و بسیاری از مناطق کشور از جمله استان کرمان را با بحران شدید آب مواجه کند. در زمان گذشته اینگونه نبود، اما با پیشرفت و افزایش سطح رفاه عمومی جامعه، تقاضای خارج از فصل برای میوه خوشمزه توت فرنگی افزایش یافت و طبیعتا سود کشت توت فرنگی در گلخانه بر اثر این اتفاق افزایش یافت.

کشت گلخانه ای زعفران برای اولین بار در کشور چین در سال ۲۰۰۶ توسط جوان چینی به نام آقای (بِن) دانشجوی رشته کشاورزی، در جهان اجرایی و در سال۲۰۱۲ به دستور رئیسجمهوری وقت چین ملّی شد. در سالهای اخیر در سایه بی نظارتی و قاچاق پیاز زعفران از ایران سود زیادی نصیب بازار زعفران افغانستان شده است و اکنون بالاترین فروش زعفران در چین و حتی در اروپا و آمریکا به افغانستان اختصاص دارد. اما متأسفانه در ۱۲ سال گذشته با پتروشیمیها بازی شده است. فائزه زنجانی؛ خبرگزاری بازار- با نامگذاری سال جدید از سوی مقام معظم رهبری به نام «جهش تولید»، برنامه ریزی تمامی مردم و مسئولان به این سمت و سو، سوق خواهد یافت و در میان بخش های مختلف، حوزه کشاورزی را می توان مستعدترین بخش در تحقق این هدف دانست. در گذشته سود تسهیلات برای وامهای بند الف ماده 52 جهاد کشاورزی برای طرحهای منتخب در رسته فعالیتهای باغبانی، 8 درصد در مناطق محروم و 11 درصد در مناطق برخوردار است و در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی نیز، نرخ بهره یا سود وامهای این بخش، برای مناطق محروم 12.5 درصد و برای مناطق برخوردار 14.5 درصد خواهد بود. مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان گفت: برای احداث گلخانهها تسهیلات به متقاضیان پرداخت میشود.

به گفته او ۴ هزار و ۴۲۸ هکتار سطح زیر کشت گل محمدی در شمال استان کرمان وجود دارد که سالانه ۷ هزار و ۲۳۴ تُن گلمحمدی از این باغات برداشت میشود. او میگوید: در مجموع شرایط گل محمدی با توجه به کارخانههایی که در بردسیر وجود دارد، خوب است و مشکل فروش نداریم. هرچه داده های موجود با تجربیات کشاورز بیشتر ترکیب شود، گزینه های عملیاتی ارتقاء می یابد. در نتیجه دی اکسید کربن موجب می شود گیاه رشد خوبی داشته باشد و عملکرد آن افزایش یابد. بهینه سازی فرآیند تصمیم گیری در بخش کشاورزی از محیط زیست محافظت می کند و محرکی برای رشد اقتصادی با افزایش رقابت در این بخش است که آن هم با افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها صورت می گیرد. استفاده از پلهها، طاقچهها، پنجره و سبدهای آویزان، یا وجود اینکه محیط های ساده و کم اهمیتی هستند، اما ایدههای بسیارعالی برای استفاده بهینه از فضای باز، جهت پرورش گیاهان بشمارمیروند.

رودخانه های دائمی و بسیار پر آب مانند کارون، کرخه، دز، مارون و جراحی خاک این سرزمین را سیراب می کنند و سپس راهی خلیج فارس می شوند. در طرح سیستم آبیاری هوشمند، با کمک گرفتن از حسگرهای رطوبتسنج و بررسی وضعیت آب و هوا از طریق هواشناسی، رطوبت خاک و احتمال بارش باران تخمین زده می شود و با حل مشکلات پیش آمده آبیاری هوشمند مزارع امکانپذیر می شود. روش دوم که بسیار راحتتر از روش قبل است، اطلاعات به وسیله حسگرها و ایستگاههای هواشناسی جمعآوری و با استفاده از شبکه ارتباطی دادهها به واحد کنترل مرکزی ارسال میشود و این واحد به صورت هوشمند دادهها را پردازش میکند و زمان و دور موتور را برای آبیاری انتخاب کرده و در زمان مقرر، سیستم به صورت خودکار و بدون دخالت نیروی انسانی به شکل روش اول شروع به آبیاری میکند. در کشاورزی هوشمند در بخش اتوماسیون از مجموعه ای از ابزار های مدرن و گران قیمت از جمله ماهواره ها، هواپیما ها، پهپاد ها (ِDrone) و سیستم های کنترل کننده کشاورزی (Agriculture Automation Controller) برای جمع آوری اطلاعات محیطی مزارع شامل میزان رطوبت ، وضعیت آفات و وضعیت محصولات استفاده می شود.

از دیگر قابلیت های آبیاری هوشمند این است که در مواقع اضطراری و زمانی که کامپیوتر مرکزی در دسترس نمی باشد می توان از طریق موبایل وشبکه اینترنت برای تغییر برنامه کنترل کننده استفاده کرد. همچنین برخی از شرکتها پلاستیکهایی با طول موج مشخص ارائه میدهند که گفته میشود باعث کاهش بیماری یا حمله حشرات و یا کنترل رشد گیاه میشوند، اگرچه این پلاستیکها میتوانند بسیار کارآمد باشند ولی در حال حاضر به خاطر هزینه بالاتر، اینگونه پلاستیکها مورد استفاده گسترده تولیدکنندگان قرار نگرفته است. هر ساله به دلیل کم آبی یا آبیاری زیاد که هر دو ناشی از غفلت کشاورزان و ناآگاهی آنها از میزان رطوبت مورد نیاز برای رشد گیاه است بسیاری از محصولات از بین میرود و منابع آبی و انسانی زیادی به هدر میرود. یکی از بخش های مهمی که سرعت کم آبی را طی سال های اخیر بیشتر کرده، بخش کشاورزی است.

یکی از روش هایی که در افزایش راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی اهمیت دارد استفاده از سیستم های هوشمند در مزرعه است که به طور دقیق رطوبت خاک مزارع و وضعیت آب و هوا را تخمین می زند. سید جواد ساداتی نژاد گفت: توسعه کشت فراسرزمینی اهمیت دارد و باید زراعت چوب، تولید غلات، محصولات کشاورزی آب بر و … انواع روش­های فورج و ریخته­گری در این زمینه کاربرد دارد. ابتدا به طور خلاصه به عرض برسانم که متدوالترین نوع کاشت گل و گیاه در گلخانه به دو نوع کشت خاکی و کشت هیدروپونیک است. در ادامه بازارگاه.ها با ابزارها و ارتباطاتی که در اختیار دارند، فرآیند بازاریابی و خرید و فروش را برای شما تسهیل مینمایند. ارقام وحشی (غیرهیبرید) گوجهفرنگی در گلخانهها برای بازارهای خاص در آمریکای شمالی کشت میشوند، اگرچه میزان تولید هنوز هم کم است، این ارقام در بین کشاورزان اروپا و آمریکای شمالی پرورش داده شده و برای نسلهای زیادی نگهداری میشوند، این ارقام تفاوتهای زیادی در رنگ، عطروطعم، شکل و سایر صفات دارند، اگرچه بسیاری از این ارقام نمیتوانند بهاندازه هیبریدهای تجاری پرکاربرد تولید داشته باشند اما دارای عطروطعم بیشتر و بهتری هستند و بازارهای خاص خود را در خردهفروشیها و رستورانها ایجاد میکنند.

متخصصین آب در تلاشند تا راندمان آبیاری را با کاهش تلفات آب در قسمتهای مختلف کاهش دهند و این تلاش باعث شده روش های آبیاری و روش های انتقال و ذخیره بهبود پیدا کند ولی این دستاوردها در کشورمان که متوسط بارندگی آن ٢۵٠ میلیمتر در سال است بسیار کم است. شهرستانی که با نام گلهای محمدی بیشتر شناخته میشود. محسن عامری دیگر کشاورز شاهرودی گفت: پرداخت خسارت ها توسط بیمه به اندازه ای است که تنها بتوانیم سال آینده نیز یک بار دیگر باغ و محصول خود را بیمه کنیم. بسیاری از محصولات کشاورزی به دلیل کم آبی یا بیآبی از بین میروند و دلیل عمده این مشکل کاهش رطوبت خاک و نرسیدن آب به موقع به محصول است.

زعفران هم از جمله محصولاتی است که به آب کم قناعت میکند؛ بنابراین در سالهایی که آب کیمیا است به لیست محصولات جایگزین اضافه شده است. در چند سال اخیر کشت زعفران به لحاظ برتری آن ازنظر کیفیت و مرغوبیت نسبت به زعفران استان خراسان رواج بیشتری پیدا کردهاست و کشاورزان در روستاهای: دشت خاک، سر بنان، جرجافک و باب هویز و .. به کشت زعفران ترغیب و آن را ترویج دادهاند. مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان گفت: سطح زیرکشت زعفران در استان کرمان، بیش از هزار و ۶۰۰ هکتار است که متوسط عملکرد این محصول ۲.۵۳ کیلوگرم در هکتار میباشد.