نحوه قیمت گذاری محصولات کشاورزی باید تغییر کند مجله خبری کشاورزی

قربانی برنامه افزایش سهم ۳۰ درصدی مرغ لاین آرین در بازار، تامین نهاده های دام و طیور و محصولات دامی، اجرای الگوی کشت، تامین ارز برای واردات، پیگیری تامین ارز برای کالاهای اساسی، پیگیری جبران خسارات بیمه کشاورزان، برنامه ریزی برای تامین مرغ و تخم مرغ، واردات تخم مرغ نطفه دار و تشویق تولیدکنندگان به افزایش تولید جوجه ریزی، واردات و توزیع همزمان مرغ منجمد و ایجاد قرارگاه امنیت غذایی برای رصد پایش کالاهای اساسی را از اقدامات این وزارتخانه در دولت سیزدهم برشمرد. به گفته وی، تا زمانیکه کشاورزی کشور دانش بنیان نباشد و آموزش لازم به بهره برداران داده نشود، نمیتوان انتظار کشاورزی اقتصادی را داشت.

در سال ۲۰۱۹ میلادی امریکا 513.74 میلیون تن محصول کشاورزی تولید کرد و این صنعت توانست بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد امریکا کمک کند. عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سالیانه میزان قابل توجهی محصول در بخش کشاورزی هدر میرود، گفت: اگر میزان ضایعات محصولات کشاورزی را حداقل ۳۰ درصد در نظر بگیریم، بنابراین از مجموع ۱۲۰ میلیون تن تولید محصولات کشاورزی رقمی حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون تن محصول هدر میرود. عبدالعلی گیلانی رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان در گفتوگو با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: اهداف مزرعه تحقیقات کشاورزی را می توان در چند بخش دسته بندی کرد.

عضو کمیسیون کشاورزی با انتقاد از یارانه محدود بخش کشاورزی بیان کرد: با وجود یارانه ناچیز بخش کشاورزی، دولت سیاست یک بام و دوهوا را برای کشاورزان میگذارد به طوریکه از یک طرف یارانه در اختیار کشاورزان قرار نمیدهد و از طرف دیگر مانع تصمیم گیری مستقیم کشاورز میشود و آنها را وادار به اجرای سیاست تنظیم بازار میکند. تحریم ها همچون سایر بخش ها، بخش لبنیات ایران را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است و موانعی را در سر راه تجارت محصولات لبنی پدید آورده است، هرچند مواد غذایی به طور مستقیم در معرض تحریم ها قرار ندارد. رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در گفت وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی، در واکنش به مباحث مطرح شده مبنی بر به صرفه نبودن اقتصاد کشاورزی اظهار کرد: افرادی که چنین اظهاراتی را مطرح میکنند، میخواهند ما را به بیگانگان وابسته کنند چرا که ایران به سبب شرایط اقلیمی از پتانسیل بالایی برای کشاورزی برخوردار است. وی افزود: با توجه به سود ناچیز کشاورزان ایرانی میبایست با توسعه صادرات کالاهای مزیت دار همچون زعفران، کشمش، سبزی و صیفی سود بخش کشاورزی را افزایش دهیم و همواره فضایی ایجاد کنیم که مازاد عرضه داخل به سمت دیگر کشورها هدایت شود.

ایران با وجود پتانسیل بالای بخش کشاورزی میتواند با توسعه صادرات کالاهای مزیت دار، درآمد ارزی قابل توجهی را نصیب کشور کند تا از فشار بر منابع نفتی بکاهد. پاپی زاده با تاکید بر فرهنگ سازی مصرف محصولات کشاورزی و مواد غذایی در سبد خانوار، بیان کرد: خانوارها میزان خرید محصولات کشاورزی را باید به نحوی فرهنگ سازی کنند که میزان ضایعات به حداقل ممکن برسد. بررسیها نشان میدهد که سالیانه بین ۳۰ تا ۵۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل میشوند که با احتساب تولید ۱۲۰ میلیون تن محصول حجم زیادی از سرمایه ملی به هدر میرود. بررسی ها نشان می دهد که سالیانه ۳۰ تا ۵۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل می شود که با کاهش این میزان ضایعات می توان غذای ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر را از این محل تامین کرد. تولیدات گلخانه ای به عنوان یکی از بخش های مهم کشاورزی و به منظور بهره گیری از حداقل منابع تولید و حصول درآمد مکفی برای تولیدکنندگان مطرح است، همچنین محققان، طرح های پژوهشی خود را می توانند در محیط گلخانه به سبب امکان کنترل شرایط محیطی بخوبی اجرا نمایند.

وی با انتقاد از این مسئله که برداشت محصول در مزارع و باغات با استفاده از روشهای بسیار سنتی انجام میشود، افزود: برداشت محصولات کشاورزی به صورت مکانیزه آن هم با دستگاه هایی که تکنولوژی آن ها مربوط به به ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته است، یکی از دلایل عمده هدر رفت محصولات کشاورزی در مرحله برداشت به شمار میرود. به دلیل محدودیت منابع، به ویژه محدودیت منابع آب که حکایت از کاهش بیش از ۷۰ درصدی سرانه آب تجدید پذیر در نیم قرن گذشته دارد، رشد بخش کشاورزی را در ۴۰ سال گذشته بایستی عمدتا مرهون تدابیر مدیریتی در ارتقای بهره وری، به ویژه بهره وری آب کشاورزی که اکنون به بیش از ۴۲ درصد رسیده و به ازای هر متر مکعب آب ۱۲۲۰ گرم محصول تولید میشود، توسعه امور زیر بنایی، استفاده از دانش و فنآوری نوین و سرمایه گذاری مناسب در این زمینه دانست؛ چنان که به رغم کاهش بارش و منابع آب، مجموعه تدابیر موجب رشد چشمگیر تولیدات کشاورزی شده است.

شد با توجه به بارش های اخیر، دریافت حق آبه ایران هر چه سریعتر تعیین تکلیف شود. سپس 10 استان پیشرفته به عنوان سود و 10 استان محروم به عنوان زیان در نظر گرفته خواهند شد. وی با اشاره به اینکه تولید محصولات کشاورزی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه قطب اقتصادی کشور است، افزود: علی رغم آنکه مساحت کشور هلند کمتر از سه استان گیلان، مازندران و گلستان است، اما ۲ برابر در آمد نفتی ما، درآمد صادرات محصولات کشاورزی این کشور است. به گفته وی، با وجود آنکه در کشورهای توسعه یافته، صنایع تبدیلی و تکمیلی با دقت بالایی پیگیری میشود، از این رو از زمان کاشت، تولید بذر و کشت محصول روی تلفاتشان کار میکنند.

به عنوان مثال در مقطعی قیمت گوجه فرنگی به سبب کمبود با نوساناتی روبرو میشود که این امر موجب شده کشاورزان در فصل دیگر به سراغ کشت این محصول روند که ازدیاد تولید زمینه را برای کاهش قیمت و ضرر و زیان کشاورزان فراهم میکند. ساداتی نژاد ادامه داد: اگر بتوانیم این دیدگاه را در نظام کشاورزی جاری کنیم، کشاورزی کشور پیشرفت خواهد کرد و این موضوع به نفع مصرف کننده و تولیدکننده است. اسدی با تاکید بر این مسئله که توسعه مکانیزاسیون و صنایع تبدیلی و تکمیلی در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی نقش بسزایی دارد، بیان کرد: اگر با توسعه مکانیزاسیون، صنایع تبدیلی، تکمیلی و حمل و نقل مناسب بتوانیم ضایعات را به صِفر و کمتر از ۴ درصد برسانیم، با این میزان جلوگیری از هدر رفت میتوان غذای ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر را تامین کنیم. وی با اشاره به ضرورت قیمت گذاری مناسب محصولات کشاورزی و دامی در کشور یادآور شد: با تعیین قیمت مناسب و ارائه بسته های حمایتی باید کشاورزان برای کاشت محصولات کشاورزی در بخش های مختلف کشاورزی بیش از پیش تشویق شوند تا بتوانیم شاهد عرضه محصولات کشاورزی و دامی و تنظیم بازار در کشور باشیم. افزایش تولید، بالا بردن کیفیت، حفظ منابع آب و خاک و در کنار آن، بهره وری مطلوب از این منابع در راستا پاسداری از آنان برای آیندگان از جمله فعالیت های ما هستند.

عباس پاپی زاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با خبرنگارصنعت، تجارت و کشاورزی، با اشاره به اینکه سود بخش کشاورزی در برابر بخشهای خدمات و صنایع بسیار ناچیز است، اظهار کرد: در کشورهای اروپایی و آمریکا به ازای هر کشاورز ۲۰ تا ۵۰ هکتار زمین وجود دارد، در حالیکه در ایران مقدار زمین ناچیزی در اختیار کشاورزان است که این امر نشان میدهد درآمد تولیدکنندگان بخش کشاورزی در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه قابل مقایسه نیست. وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با رایزن کشاورزی در کشورهای هدف حوزه کشاورزی گفت: ما با وزارت امور خارجه و وزارت صمت مذاکراتی را برای دریافت مجوز رایزن کشاورزی انجام دادیم تا در کشورهای هدف مانند برزیل که کار کشاورزی داریم رایزن کشاورزی داشته باشیم. اولین گام برای ساخت انواع سازه های گلخانه ای، دریافت مجوز احداث گلخانه میباشد.

ضمناً توجه کنید که پیازهای تهیه شده عاری از آفات باشد و وزنشان زیر 15 گرم نباشد زیرا پیازچه سبک عملکرد تولید زعفران را به شدت پایین خواهد آورد. مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی تصریح کرد: با وجود پتانسیل بالای کشور در بخش کشاورزی این امکان وجود دارد که در امد صادرات محصولات کشاورزی جایگزین درآمدهای نفتی شود که متاسفانه بی مدیریتی تحقیقات، نبود آموزش وحمایت از کشاورزان موجب شده این بخش اقتصادی نباشد. رودها موجب شده تا مردمان این دیار در کنار آب ها سکونت کرده و برای گذران زندگی کشاورزی کنند. به طور کلی بیش از ۶۰ درصد تجارت ایران و اروپا پس از برجام افزایش پیدا کرده است که میتواند بیشتر از این هم شود. براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان توسعه و تجارت حجم صادرات این دو بخش به لحاظ ارزشی برابر با 146 میلیون دلار بوده که «صنایع تبدیلی» رشدی یک درصدی به لحاظ ارزشی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است و ارزش «صنایع تبدیلی» در قیاس با سال گذشته 60 درصد بوده است. لازم به ذکر است که بر اساس برنامهها قرار است که با برطرف نمودن نقاط ضعف و قوت تا سال ۱۴۱۰ تولید انواع محصولات کشاورزی را به ۳۰ میلیون تن برسانیم.

ژنوتیپ انتخابی باید نسبت به هر نوع تنش زیستی و غیرزیستی شکیبا باشد و در صورتی که محصول کوچکترین واکنش یا حساسیتی نسبت به هر تنشی داشته باشد، آن را از چرخه خارج کرده که این عمل باعث افزایش عملکرد تولیدات کشاورزی میگردد. جای این سوال مطرح است که چرا مسئولان وزارت جهاد کشاورزی مدام خود را پشت آمار خودکفایی گندم پنهان کرده و از سایر وظایف خود همچون کاهش تلفات، مدرن کردن تکنولوژی و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی آماری ارائه نمیدهند؟ به گزارش گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، خوزستان سرزمینی جلگه ای است که می توان آن را «حاصلخیزترین خاک جهان» دانست. اینگونه که در حال حاضر با توجه به کمبود منابع آبی در استانهای متعدد کشور، اجرا شدن مصوبه مذکور از اهمیت بالایی برخوردار است و قطعاً تعلل در این زمینه میتواند در آینده، کشور را با بحرانهایی به ویژه در حوزه تأمین مواد غذایی مواجه کند. وی با تاکید بر اصلاح برنامه الگوی مصرف و اجرای الگوی کشت در استانهای مختلف، افزود: در عملیات کاشت، داشت و برداشت باید از فناوری روز دنیا در باغات و مزارع استفاده کرد به طوری که در کنار مزارع سبزی و صیفی انبارهای سرد ایجاد شود تا محصولات تولیدی در گرمای تابستان دچار آسیب نشوند.

ﺳﺮاﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧی با ۲۹۰ درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ از ۱۰۲ کیلوگرم به ۲۹۶ کیلوگرم، ﺳﺮاﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋی با ۸۶ درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ از ۵۵۷ کیلوگرم به ۱۰۳۵ کیلوگرم، ﺳﺮاﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت آﺑﺰی با ۱۳۰۰ درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ از یک کیلوگرم به ۱۴ کیلوگرم و ﺳﺮاﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت دام و ﻃﻴﻮر با ۹۴ درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ از ۹۵ کیلوگرم به ۱۸۴ کیلوگرم ﻃی ﭼﻬﺎر دﻫﻪ رسیده اﺳﺖ. اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮاﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزی ﻧﺎشی از اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮاﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋی، ﺑﺎﻏﺒﺎنی، دام و ﻃﻴﻮر و آﺑﺰﻳﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ. روند افزایش تولید موجب شده است تا ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻫـﺎی داﺧﻠـی ﻛﺸـﻮر، و خودکفایی در محصولاتی، چون گندم، شکر، مرغ، تخم مرغ لبنیات (به ویژه پنیر) و بهبود چشمگیر ضریب خوداتکایی در سایر محصولات، به واسطه ﺗﺤﻮﻻت درونی، رشد به کارگیری ﻓﻨﺎوری و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ، ارزش اﻓﺰوده ﺳﺮاﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎورزی ﺑﺎ ۲۳۹ درﺻﺪ رﺷﺪ از ۳۳ ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻳﺎل ﺑﻪ ۱۱۱ ﻣﻴﻠﻴﻮن رﻳﺎل اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺻـﺎدرات ﺳﺮاﻧﻪ محصولات کشاورزی از ﺣﺪود ۱۳ دﻻر در ﺳﺎل ۱۳۵۶ ﺑﻪ ۷۱ دﻻر در اﺑﺘﺪای ﺳﺎل ۱۳۹۷برسد؛ به عبارتی دیگر ﺻﺎدرات ﻛﺸﺎورزی ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎی ﻧﺴﺒی و رﻗﺎﺑﺘی بیش از ۱۰ برابر شده و از ۴۴۳ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر ﺑﻪ ۵۵۰۴ ﻣﻴﻠﻴﻮن دﻻر رسیده است. اما مسائلی نیز در این زمینه وجود دارد؛ از جمله نبود برنامه ریزی برای کشت محصولات و بی رغبتی کشاورزان برای استفاده از روش های مدرن آبیاری که موجب بروز مشکلاتی از جمله مصرف زیاد آب و کمبود برخی محصولات کشاورزی می شود.

تصور کنید که اگر درآمد این قشر به واسطه اصلاح کشت و افزایش صادرات حدود ۳۰ یا ۴۰ درصد افزایش پیدا کند، چه تاثیری روی زندگی آنها خواهد گذاشت و اینکه به دلیل این افزایش درآمد، چه باری از روی دوش دولت برداشته خواهد شد. به عنوان مثال در بحرانی که گوجه فرنگی ارزان شد و قیمت به مقطعی رسید که به سبب نبود صرفه اقتصادی، قابلیت برداشت نداشت و از طرفی به سبب نبود صنایع تبدیلی، کشاورزان ۱۰۰ درصد محصول را امحا کردند. پاپی زاده ادامه داد: اگر برنامه ریزی مدونی صورت گیرد تا در تمامی مراحل کاشت، داشت و برداشت از سیستمهای مکانیزاسیون و روشهای نوین بسته بندی استفاده شود، ضمن ماندگاری بالای محصول، میزان ضایعات به طور چشمگیری کاهش مییابد. بسیاری از مسئولان بر این باورند که رتبه نخست هدر رفت ضایعات محصولات میوه و تره بار در دنیا به ایران اختصاص دارد، در حالی که اگر میزان ضایعات به کمتر از ۴ درصد برسد، غذای حداقل ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر از این محل تامین میشود که این امر بیانگر اهمیت استفاده از فناوری و تکنولوژی روز دنیا و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی است. از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۹۷ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺑﺎﻏﺒﺎنی ﻛﺸﻮر ﺑﺎ رﺷﺪی حدود ۵۱۵ درﺻﺪ از ۳.۵ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ ﺑﻪ ۲۲ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ، تولیدات زراعی با رشد حدود ۳۲۰ درصدی از ۲۰ میلیون تن به ۸۴ میلیون تن، محصولات دام و طیور با رشد ۳۳۰ درصدی از ۳.۵ میلیون تن به ۱۵ میلیون تن و تولیدات شیلات و آبزیان با رشد ۲۱۰۰ درصدی از ۵۰ هزار تن به بیش از ۱.۱ میلیون تن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.

ملکوتی در پاسخ به این سؤال که وجود نیترات در محصولات کشاورزی چه تاثیری بر سلامتی جامعه میگذارد، گفت: «مصرف نامتعادل کود در کشور و میزان کودهای مصرفی در وضعیت بسیار بدی سایت agriculture-na قرار دارد. او با اشاره به مصرف کود های شیمیایی در کشاورزی و تولید محصولات زراعی افزود: برای اینکه اثر بخشی کودها و میزان جذب عناصر غذایی توسط گیاه اندازه گیری شود، بذرها در آزمایشگاه آسیاب شده و با استفاده از روشهای استاندارد، میزان عناصر جذب شده و اثر بخشی کودهای شیمیایی از این طریق اندازه گیری و برآورد میگردد. در کمیته پایش و نظرات بر انواع کودهای خوزستان که به مدت ۴ سال در حال فعالیت هست تا حد زیادی از عرضه کودهای تقلبی در استان جلوگیری کرده و آموزشهای لازم را نیز در این خصوص به کشاورزان ارائه داده ایم. وی با تاکید بر این مسئله که قطب کشاورزی را باید مقدس دانست، گفت: با وجود آنکه آمار و ارقام نشان میدهد که ۳۱ درصد اشتغال در بخش کشاورزی و صنایع جانبی است، اما نبود برنامه مدون و تشویقی برای تولید و صادرات و اتخاذ تصمیمات یک شبه مبنی بر ممنوعیت صادرات چالشهای متعددی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایجاد کرده است که با ایجاد حمایتهای لازم باید کاری کنیم تا چرخه اقتصاد کشاورزی بچرخد.