جای خالی وزیر خارجه ایران در میان وزرای شانگهای/صفاری؛ نماینده ایران در آستانه

به گزارش ایسنا، سازمان همکاری شانگهای یک سازمان بین دولتی اوراسیایی است که برای همکاری های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و سیاسی تشکیل شده است. این سازمان در سال 1996 توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف ایجاد تعادل در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه تأسیس شد. پس از مدتی ازبکستان نیز به این سازمان پیوست و نام آن به «سازمان همکاری شانگهای» تغییر یافت.

علاوه بر اعضای اصلی، مغولستان ابتدا در سال 2004، یک سال بعد ایران، پاکستان، هند و افغانستان در سال 2005 و سپس بلاروس به عنوان عضو ناظر به این سازمان پیوستند.

این سازمان در 10 ژوئن 2015 عضویت هند و پاکستان را تایید کرد. دو سال بعد، این کشورها تمامی شرایط عضویت کامل در این سازمان را داشتند و عضویت آنها در سازمان همکاری شانگهای در اجلاس سران کشورهای عضو در 9 ژوئن 2017 که در آستانه، پایتخت قزاقستان برگزار شد، به تصویب رسید. .

این سازمان در 26 شهریور 1390 با سفر آقای ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به دوشنبه، پایتخت تاجیکستان و شرکت در اجلاس سران، عضویت ایران و پیش نویس قانون الحاق را تصویب کرد. الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به این سازمان در 15 آذر 1401 به تصویب شورای اسلامی شهر رسید و در کمتر از دو سال و همزمان با اجلاس مجازی سران کشورهای عضو این سازمان برگزار شد. در 4 نوامبر 2023 (13 تیر 1402) در هند، عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در این سازمان تصویب و اعلام شد.

آقای ابراهیم رئیسی رئیس جمهور فقید کشورمان طی سخنانی در این اجلاس گفت: جمهوری اسلامی ایران معتقد است که سازمان همکاری شانگهای به عنوان سازمانی رو به رشد با ویژگی ها و توانمندی های فراوان از جایگاه ممتازی در پیشبرد توسعه برخوردار است. روند همکاری های سیاسی امن و اقتصادی است و مزایای عضویت رسمی جمهوری اسلامی ایران در این سازمان قطعا در تاریخ باقی خواهد ماند.

یکی از مهمترین نهادهای سازمان همکاری شانگهای، شورای وزیران امور خارجه است که سالانه و معمولاً یک ماه قبل از نشست شورای روسای جمهور تشکیل جلسه می دهد.

در همین راستا، نشست شورای وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای امروز (سه شنبه 21 اردیبهشت) در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار می شود. شهید حسین امیرعبداللهیان وزیر فقید امور خارجه کشورمان نیز قرار بود در اولین حضور ایران در این سطح به عنوان عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای شرکت، مواضع و نظرات کشورمان را بیان کند. عضو یکی از اعضای مهم و تاثیرگذار سازمان همکاری شانگهای.

– بررسی وضعیت کنونی نوار غزه و تاکید بر لزوم اتخاذ تدابیر موثر کشورها به ویژه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای برای توقف فوری جنایات نسل‌کشی و جنایات جنگی رژیم صهیونیستی و لزوم ارسال کافی بلافاصله مقادیر کمک‌های بشردوستانه یا کمک‌های دیگر به کل نوار غزه یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که قرار بود وزیر امور خارجه ایران در این دیدار به آن بپردازد.

پس از سقوط بالگرد حامل رئیس جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان، این نشست بدون حضور وزیر امور خارجه ایران و با حضور مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی این وزارتخانه برگزار می شود. امور خارجه

مورات نارتلو معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه قزاقستان، دامو رفیع معاون اقتصادی وزیر امور خارجه هند، مهدی صفری معاون نخست وزیر و وزیر اقتصادی امور خارجه ایران، وانگ یی وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین، جن بیک کولی بایف، وزیر امور خارجه قرقیزستان، اسحاق دار، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه ایران، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، سراج الدین مهرالدین، وزیر امور خارجه امور جمهوری تاجیکستان، بختیار سعیدوف، وزیر امور خارجه قرقیزستان، وزارت امور خارجه ازبکستان، سرگئی آلینیک، وزیر امور خارجه بلاروس، ژانگ مینگ، دبیرکل سازمان همکاری شانگهای، روسلان میرزایف، مدیر کمیته اجرایی ساختار منطقه ای مبارزه با تروریسم سازمان همکاری شانگهای از جمله شرکت کنندگان در نشست امروز در آستانه است.

از آنجایی که سازمان همکاری شانگهای در بسیاری از زمینه‌ها مانند حوزه اقتصادی فعالیت می‌کند، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند منافع منطقه‌ای خود را در این حوزه‌ها به نحو احسن دنبال و تامین کند. کشور ما نیز به دلیل برخورداری از زیرساخت های مناسب، شبکه های حمل و نقل زمینی، راه آهن، فرودگاه ها و بنادر به ویژه بندر چابهار در دهانه اقیانوس هند می تواند نقش اقتصادی مناسبی در این سازمان ایفا کند.

با عضویت کشورمان در سازمان همکاری شانگهای، توانمندی های این سازمان در حوزه های تامین انرژی، حمل و نقل، علم و فناوری، سلامت و تندرستی، گردشگری و … نیز ارتقا یافته است.

در دستور کار نشست امروز چندین سند در زمینه اقتصادی از جمله راهبرد توسعه سازمان همکاری شانگهای تا سال 2035، تأسیس صندوق سرمایه گذاری سازمان همکاری شانگهای، استراتژی توسعه همکاری های انرژی، طرح توسعه همکاری های کشاورزی و سند ایجاد و راه اندازی یک شبکه بزرگ مشارکت بندری برای مراکز استراتژیک برای کشورهای عضو، سندی که پایه اولویت های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای را تعریف می کند، و برنامه همکاری برای کشورهای عضو در زمینه توسعه مناطق طبیعی حفاظت شده. اکوتوریسم و ​​غیره

از سوی دیگر، چین و هند، دو واردکننده بزرگ انرژی جهان، اعضای شانگهای هستند و ایران به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان انرژی، فرصت های خوبی برای ارتقای همکاری ها با این کشورها در چارچوب سازمان شانگهای خواهد داشت.

طرح کمربند و جاده، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همکاری های منطقه ای در سایر زمینه ها از دیگر موضوعاتی است که اهمیت عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان شانگهای را به عنوان یکی از اعضای اصلی سازمان شانگهای افزایش می دهد.

– تاکید مجدد بر توانمندی های جمهوری اسلامی ایران در زمینه ارتباطات منطقه ای شبکه حمل و نقل و ترانزیتی، توانمندی های بندری در دریای خزر، خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند و همچنین مسیرهای ترانزیتی. از جمله کریدور حمل و نقل شمال به جنوب و مسیر ترانزیتی چابهار در آسیای میانه، دسترسی اعضا به بازارهای منطقه ای و جهانی از موضوعات مهم نشست امروز آستانه است.

شکی نیست که پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای علاوه بر تقویت همکاری های امنیتی منطقه ای، موجب توسعه همکاری های اقتصادی، تجاری و فرهنگی میان کشورهای عضو می شود. در عین حال، بر ادامه سیاست خارجی متوازن و رویکرد چندجانبه گرایی تاکید شده است.

همچنین با توجه به اینکه سازمان شانگهای یکی از مشهورترین سازمان‌های همکاری منطقه‌ای است، عضویت جمهوری اسلامی ایران را می‌توان فرصتی برای تعامل بیشتر با اعضای آن از جمله چین، روسیه و کشورها دانست. آسیای مرکزی، هند و پاکستان. در واقع این عضویت و حضور فرصت بسیار خوبی برای سیاست خارجی کشور برای توسعه همکاری های دوجانبه و چندجانبه می دهد. از طریق همکاری های چند جانبه در این سازمان می توانیم بر روندهای بین المللی تأثیر بگذاریم و از آنها برای تقویت اقتصاد ملی خود استفاده کنیم. بنابراین ایده هایی مانند استفاده از سازوکارهای تجاری غیرقابل تحریم توسط غربی ها و استفاده از ارزهای ملی از جمله ایده هایی است که در سازمان همکاری شانگهای قابل بحث است.

ورود ایران به روابط با اقتصادهای بلوک شرق و کشورهای همسایه و پایان نگاه انحصاری به اقتصادهای غربی، از دیگر دستاوردهای حضور ایران در این سازمان است که می تواند نویدبخش حل بسیاری از مشکلات اقتصادی و فرصت مغتنمی باشد. برای استفاده از فرصت قابلیت های گسترده اعضای آن. حقیقت این است که این گام توانایی های قاره کهن را در برابر اتحادیه اروپا و ایالات متحده نشان خواهد داد.

از سوی دیگر، الحاق ایران به شانگهای هم برای ایران و هم برای این سازمان فواید بسیاری خواهد داشت و علاوه بر تقویت قدرت ایران در نظام بین الملل، نفوذ این سازمان را در مسائل مهم بین المللی افزایش می دهد و قطعاً این اتفاق موجب تقویت خواهد شد. نظم جدید در درگیری با رژیم یکجانبه تحت رهبری آمریکا.

در این راستا اهمیت همکاری کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای برای مقابله با تهدیدها و چالش های امنیتی مشترک و جنگ همه جانبه با تروریسم و ​​تبیین توسل جمهوری اسلامی ایران به تدابیر دفاعی در اعمال حق مورد تاکید قرار می گیرد. دفاع مشروع در رابطه با حمله رژیم صهیونیستی به بخش کنسولی سفارت در سوریه، موضوع افغانستان و نیاز سازمان همکاری شانگهای به مقابله با یکجانبه گرایی و تروریسم اقتصادی و اقدامات بازرگانی محدود کننده و تحریم های محدود کننده توسعه اقتصادی و تجارت چندجانبه بین کشورهای عضو، از مهمترین محورها و موضوعاتی است که قرار است ایران در نشست امروز مطرح کند.

حضور ایران در کنار چین، روسیه و هند اولین گام برای خنثی سازی تحریم ها است و این حضور مهم و در راستای دیپلماسی فعال دولت سیزدهم برای ارتباط با همه کشورها است.

تحلیلگران بر این باورند که این دستاورد مهم پایان «غرب گرایی ناب و تکیه بر نکات موهوم» و آغاز سیاست «نگاه به شرق و تمرکز بر آسیا» و تقویت «دیپلماسی همسایگی» ایران خواهد بود.

علاوه بر این، در حال حاضر کشورهای عضو در شانگهای نیز بستر همکاری با جمهوری اسلامی ایران را بیش از هر زمان دیگری آماده می دانند و معتقدند که می توانند به همکاری بهتر و بیشتری با ایران دست یابند. هر یک از اعضای سازمان با توجه به توانایی های خود مقصدی برای صادرات و واردات کالا و سایر موارد در نظر گرفته می شود.

با توجه به مزایای عضویت ایران در این سازمان بین المللی و فرصت های متعدد سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی که در اختیار ایران قرار می دهد، حضور ایران در اجلاس وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای می تواند دستاوردها و دستاوردهای بسیاری داشته باشد که باید برای آن برنامه ریزی کرد. او با دقت و درستی از این ظرفیت ها برای رسیدن به منافع ملی کشور استفاده کرد.

انتهای پیام/