دیپلماسی سایبری دولت سیزدهم / از رشد تجارت الکترونیک تا راه اندازی سفارت مجازی فلسطین

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با گسترش روزافزون استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات، جوامع بشري در نتيجه پيوند فضاي واقعي و فضاي مجازي با تغييرات عمده و ايجاد «جهان مضاعف فضايي» مواجه شده است. از جمله این تحولات؛ در نتیجه روابط خارجی کشورها مانند بسیاری از حوزه‌های تعامل انسانی تحت تأثیر این وضعیت جدید قرار گرفته است و «دیپلماسی سایبری» به‌عنوان یک دستور کار جدید در سیاست خارجی و تعاملات بین‌المللی به‌عنوان مفهومی پیگیری برای روابط خارجی مطرح شده است. . اهداف سیاسی دولت ها در فضای مجازی

حضور فعال و گسترده مقامات ارشد کشوری در رسانه های الکترونیکی و شبکه های اجتماعی، تعمیم استفاده از شبکه های اجتماعی در روابط خارجی، ایجاد سفارتخانه های مجازی، تعیین سفیران مجازی و تلاش دولت ها برای تدوین قانونی. قوانین و نهادینه کردن تولید و مدیریت محتوا و همچنین سازوکارهای مناسب برای تأثیرگذاری، فضای مجازی بین‌المللی یکی از پیامدها و جلوه‌های تحولات در حوزه دیپلماسی سایبری است. به طوری که امروزه روابط بین کشورها دیگر محدود به روابط رسمی بین دولت ها نیست. در عوض، علاوه بر دولت‌ها، بازیگران غیردولتی نیز به‌عنوان یک عامل تأثیرگذار در روابط خارجی دولت‌ها دخالت دارند.

فرصت های دیپلماسی سایبری در عرصه بین المللی

از جمله فرصت های دیپلماسی سایبری در عرصه بین المللی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- تسهیل تعامل با طیف وسیعی از مخاطبان: ماهیت فضای مجازی، توانایی برقراری ارتباط گسترده و معنادار با مخاطبان و در عین حال دریافت بازخورد سریع را در اختیار عوامل دیپلماتیک قرار می دهد. این امر هم از جنبه مثبت و هم از جنبه منفی امکانات خوبی را برای دیپلماسی کشور فراهم می کند.

2- تسریع در امور و رویه های دیپلماتیک: سرعت حرکت در صحنه بین المللی یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در دیپلماسی به شمار می رود. تسهیل دسترسی و ارتباط با مقامات سایر کشورها و همچنین بین نمایندگی‌های دیپلماتیک و پایتخت‌ها، بدون توجه به مسافت و زمان در دیپلماسی سایبری، سرعت انجام کارها را افزایش داده است.

3- تسهیل و تسریع در ارائه خدمات کنسولی و ارتباط با ایرانیان خارج از کشور: فضای مجازی وسیله مناسبی برای ارائه سریع و ارزان خدمات کنسولی به ویژه به ایرانیان خارج از کشور و در عین حال تقویت دیپلماسی با حضور بیش از پنج نفر است. میلیون ایرانی در خارج از کشور در نظر گرفته شده است. ارائه خدمات مناسب به آنان با افزایش پیوندهای زبانی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی با ایران و فراهم آوردن زمینه بهره برداری ملی از توانمندی های آنان که از طریق دیپلماسی سایبری با هزینه و کارایی کم انجام می شود، موجب افزایش علاقه آنان به سرزمین مادری شده است. موارد فوق قابل بررسی است.

4- ایجاد و افزایش قدرت نرم: با توجه به لزوم استفاده از منابع قدرت نرم در کنار قدرت سخت به منظور دستیابی به اهداف سیاست خارجی، توجه به توانمندی های موجود در فضای مجازی در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و می تواند در این امر کمک کند. قدرت نرم کشورمان را ایجاد و تقویت کنیم تا تأثیرگذار باشیم.

5- کاهش هزینه های مادی و غیر مادی دیپلماسی: از بین رفتن بعد بعدی و زمانی در دیپلماسی سایبری باعث کاهش نیاز به حضور فیزیکی در خارج از مرزها و در نتیجه کاهش هزینه ها و هزینه های مادی و معنوی شد.

6- تسهیل نظارت و گزارش دهی از تحولات بین المللی: یکی از وظایف ویژه دیپلماسی به ویژه هیئت های دیپلماتیک. نظارت، تحلیل و گزارش تحولات بین المللی به منظور ارزیابی منافع ملی و اتخاذ تدابیر مناسب. دیپلماسی سایبری قابلیت‌های جدیدی را برای جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و تبادل گزارش‌ها بین هیئت‌های دیپلماتیک و پایتخت‌ها فراهم می‌کند، از جمله افزایش دقت و سرعت.

7- مقابله با ایران هراسی و شیعه هراسی: تضاد منافع و تقابل سیاست های جمهوری اسلامی ایران و رژیم سلطه به ایجاد ایران هراسی و شیعه هراسی منجر شد. یکی از حوزه هایی که باید با آن برخورد کرد، فضای مجازی است و از این رو دیپلماسی سایبری دارای قابلیت های مناسب برای رسیدن به این هدف تلقی می شود.

8- برجسته سازی ایده ها و آرمان های کشور در مقیاس جهانی: فضای مجازی با توجه به فراملی بودن گفتمان اسلامی ایرانی، بستر مناسبی را برای توسعه آرمان های ملی، ایجاد شبکه های حمایتی و بسیج حامیان آن فراهم می کند. توانایی پاسخگویی به نیازهای ملی در مقیاس جهانی.

9- ایفای نقش در شکل‌دهی استانداردها و نهادهای بین‌المللی مرتبط: به حداکثر رساندن منافع در فضای مجازی کشورها را به رقابت و تلاش برای تعیین استانداردها و ایجاد سازوکارهای مورد نظر خود در سطح بین‌المللی سوق داده است و در این راستا گستره ایفای نقش می‌شود. – بازی و فعالیت در فرآیند شکل گیری هنجارها و ساختارهای مربوطه، موجود است.

10- بهره مندی از دستاوردهای جهانی (اطلاعات، دانش و تجربیات تولید شده و انباشته شده در فضای مجازی): با توجه به تولید و انباشت اطلاعات، دانش و تجربیات جهانی در فضای مجازی، امکان دسترسی و بهره مندی از این توانایی را می توان به پیشرفت ایران کمک کند.

11- تسهیل در انتقال فناوری های مرتبط با فضای مجازی به کشور: با توجه به وجود موانع و محدودیت های اعمال شده از سوی صاحبان فناوری در انتقال آنها به سایر کشورها و نهادینه سازی پیوند فناوری های فضای مجازی با اصول و استانداردهای شناخته شده بین المللی از جمله حق توسعه، می تواند انتقال فناوری را تسهیل کند.

توانمندی های قانونی کشورمان در دیپلماسی سایبری

احسان امینی، پژوهشگر دیپلماسی سایبری از آزمایشگاه داده و حاکمیتوی در رویداد سال گذشته (1402) با اشاره به اینکه دیپلماسی سایبری در اسناد اولیه از اولین سال های ورود اینترنت به ایران مطرح شده است، اظهار داشت: به عنوان مثال در بند هفتم سیاست های کلی شبکه های اطلاعاتی رایانه ای در سال 1377 آمده است. اتخاذ تدابیر مناسب در راستای تحقق کنوانسیون ها و مقررات بین المللی و ایجاد اتحادیه های رسانه ای با سایر کشورها به ویژه کشورهای اسلامی به منظور ایجاد تعادل در عرصه رسانه های بین المللی، حفظ و حراست از هویت و فرهنگ ملی و مقابله جهانی. هژمونی همچنین در بندهای 3، 4، 19 و 22 اهداف سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1401 شورای عالی فضای مجازی آمده است: «دستیابی به استحکام فضای مجازی کشور در سطح جهانی و رتبه اول در میان. کشورهای منطقه»، «تامین حقوق، امنیت و منافع ملی در فضای مجازی و دستیابی به تکثر در مدیریت فضای مجازی»، «کسب جایگاه برتر در زنجیره ارزش خدمات و محتوا در کشورهای منطقه و.» جهان» و تأکید بر «جهان اسلام» و «تبدیل فضای مجازی کشور به مرکز منطقه‌ای تبادل اطلاعات و ارائه خدمات زیرساختی ارتباطات، اطلاعات، تجارت و مبادلات تجاری برای کشورهای منطقه» بود.

وی حضور ایران در مجامع و سازمان های منطقه ای و جهانی را یکی از ابزارهای دیپلماسی سایبری کشور مهم دانست و افزود: بهره برداری از ظرفیت مجامع و سازمان های منطقه ای و بین المللی مستلزم ثبت و فهرست دقیق نکات مثبت و منفی آنهاست. پیامدها.” انجمن حاکمیت اینترنت “IGF” رویداد و انجمنی برای بحث و تبادل نظر و ارائه ایده ها در مورد حاکمیت اینترنت، مسائل و چالش های آن است. گردهمایی هایی مانند “مجمع حاکمیت اینترنت، اجلاس جهانی در مورد جامعه اطلاعاتی” و برخی دیگر. وقایع واکنشی به یکجانبه گرایی آمریکا در اداره اینترنت بود. این انجمن نیز به دلیل ماهیت گفتگوی خود، نسبت به سایر سازمان ها مانند ITU یا ICANN رسمیت کمتری دارد و تا حدودی می توان گفت که تعهدات الزام آور ندارد. به نظر می رسد نقطه شروع دیپلماسی سایبری در کنار برخی نکات مفید مانند سازمان همکاری های اقتصادی، شانگهای و بریکس باشد.

رشد 52 درصدی تجارت الکترونیک در دولت سیزدهم

امین کله دان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک کشوروی اخیرا از رشد 52 درصدی تجارت الکترونیک در سه ماهه نخست امسال (1403) نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت به ویژه توسعه تجارت الکترونیک کشور. مرکز و دولت سیزدهم، کسب‌وکارهای الکترونیکی و شرکت‌های موجود را مورد استفاده قرار داد: «ما دانشی در زمینه توسعه سیستم هوشمند و دولت الکترونیک کشور داریم، در عین حال، بستر تجارت الکترونیک و خدمات به راحتی می‌تواند با آن تعامل داشته باشد.» شرکت های خارجی.”

وی به فعالیت نوآورانه شرکت های تاکسی اینترنتی اشاره کرد و افزود: سیاست اصلی مرکز توسعه تجارت الکترونیک بسترسازی برای توسعه زیرساخت ها، رفع موانع و تسهیل کسب و کار و ساماندهی ایستگاه های تجارت الکترونیک در کشور است. ” به عنوان مثال شرکت‌های تاکسیرانی آنلاین تحت حمایت دولت در سال‌های گذشته توانستند علاوه بر ایجاد فرصت‌های شغلی برای تعداد زیادی از شهروندان، نقش یک پلتفرم را ایفا کنند و در این صنعت نیز شفافیت ایجاد کنند گمرک برای محاسبه حجم واردات صادرات، شناسایی نیاز کشور و رفع تخلفات غیرقانونی از جمله 13 موفقیت دولت بود.

البته بازار سرمایه نیز بستر تجارت الکترونیکی است و دولت سیزدهم با استفاده از این توان سرمایه گذاری عمومی شفاف، دارایی های مازاد دولت را در قالب طرح تولید در بورس قرار داد و واگذاری دولت را انجام داد. بنگاه‌های دارای مالکیت در قالب اوراق بهادار، سرمایه‌گذاران خارجی نیز تمایل دارند روی این بستر کار کنند و از طریق درگاه الکترونیکی آن در طرح تولید شرکت کنند.

برگزاری نمایشگاه‌های اکسپو و الکامب نیز یکی از ویژگی‌های تجارت الکترونیک است، زیرا در اکسپو ارائه توانمندی‌های اقتصادی در قالب تبلیغات دیجیتال به سرمایه‌گذاران خارجی ارائه می‌شود و در نمایشگاه الکامب که در حال حاضر برگزار می‌شود، الکترونیک کشورمان است. محصولاتی به نخبگان کامپیوتری جهان ارائه می شود که نشان از حاکمیت بین المللی برای ایران در زمینه محصولات نرم افزاری و دستگاه های الکترونیکی است.

سفارت مجازی ایران در فلسطین

سفارت مجازی به گونه ای است که روابط دیپلماتیک دو کشور مبتنی بر سفیر مقیم و سفارت واقعی نیست، بلکه از طریق اینترنت است و سفیر در کشور خود باقی می ماند. به گفته کارشناسان، ایجاد سفارت مجازی در رابطه با کشورهای کمتر توسعه یافته یا کشورهای شرکت کننده در جنگ مورد استفاده قرار می گیرد و فلسطین یکی از این موارد خاص است. از طرفی ارائه خدمات الکترونیکی در سفارتخانه ها مانند ارائه ویزا نیز از مصادیق سفارت مجازی است.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایرانوی در اردیبهشت 1403 هجری شمسی در خصوص قانون مقابله با تهدیدات رژیم صهیونیستی و نحوه بازگشایی سفارت ایران در فلسطین به صورت مجازی گفت: از جمله مفاد قانون، موضوع افتتاح سفارت ایران در فلسطین بود. ” سفارت مجازی فلسطین به دلیل اینکه موضوع فلسطین اکنون به یکی از مهمترین مسائل منطقه تبدیل شده و روزهای تاریخی و دردناکی را پشت سر می گذارد و در این راستا کشورمان اقدامات مختلفی را برای حمایت از فلسطین در عرصه های مختلف انجام داده است.

وی از بازگشایی سفارت مجازی فلسطین خبر داد و گفت: سازوکارهای لازم برای افتتاح سفارت مجازی فلسطین در سامانه وزارت امور خارجه به صورت آزمایشی اجرا شده است. این صفحه مدتی است که باز شده است، البته در خصوص نوع فعالیت این صفحه مجازی نیازمند نظر مشورتی دقیق با مسئولین مربوطه هستیم.

با توجه به مطالب فوق، جمهوری اسلامی ایران به دلیل ویژگی های خاص خود به عنوان یک بازیگر تاثیرگذار بین المللی و در عین حال متاثر از تحولات بین المللی، نیازمند توجه ویژه به محیط پویا سایبری برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی خود است. این امر مستلزم آن است که نهادهای ذیربط و دست اندرکاران سیاست خارجی ضمن آگاهی و آگاهی مستمر از تحولات روز بین المللی از طریق سامانه های اطلاعات دیجیتال، خدمات حقوقی خود از قبیل مجوز و ویزا را به صورت الکترونیکی و از سوی دیگر با ایجاد بستر مناسب برای ایجاد زمینه ارتباط مجازی بین بازرگانان فعالیت اقتصادی کشورمان با سایر کشورها نمونه ای از دیپلماسی سایبری است.

انتهای پیام/