چرا تعادل بازار ارز برهم خورد؟

سید حمید حسینی – عضو اتاق بازرگانی ایران – در گفت‌وگو با مجله خبری کشاورزی، با تشریح دلایل آشفتگی بازار ارز گفت: به نظر می‌رسد آنچه امروز در بازار ارز شاهد آن هستیم، معلول هم ‌زمان سه موضوع مشخص است که هرکدام به‌تنهایی می‌توانست بازار را تحت فشار قرار دهد، اما در کنار هم اثرگذاری شدیدتری داشته‌اند.

او گفت: نخستین عامل، بحث بازگشت ارز نفتی است که در نهایت تأمین‌کننده ارز مورد نیاز برای کالاهای اساسی محسوب می‌شود. این ارز به هر دلیلی با تأخیر مواجه شده و همین موضوع یکی از پایه‌های اصلی عرضه در بازار را دچار اختلال کرده است.

حسینی افزود: عامل دوم، اختلاف قابل توجه و رو به افزایش میان نرخ ارز در بازار دوم و بازار آزاد است. امروز صادرکننده مجبور است ارز خود را در بازار دوم با نرخ حدود ۱۰۵ هزار تومان عرضه کند، در حالی که قیمت ارز در بازار آزاد به بالای ۱۳۰ هزار تومان رسیده است. طبیعی است که در چنین شرایطی، حتی صادرکنندگان خوش‌نام نیز انگیزه‌ای برای بازگشت ارز نداشته باشند.

او ادامه داد: عامل سوم به تصمیم اخیر برای محدود کردن صادرات با کارت‌های بازرگانی به‌اصطلاح اجاره‌ای یا یک‌بارمصرف بازمی‌گردد. این گروه از صادرکنندگان به دلیل اینکه ارز حاصل از صادرات را به سامانه‌های رسمی بازنمی‌گرداندند، عملاً ارز خود را در بازار آزاد عرضه می‌کردند و همین موضوع، هرچند به شکل غیررسمی، در تأمین ارز بازار و کنترل نسبی قیمت‌ها نقش داشت.

این عضو اتاق بازرگانی ایران تأکید کرد: مجموع این سه عامل باعث شده که بازار ارز به ‌شدت تحت تأثیر قرار بگیرد و با نوسانات تند مواجه شود.

حسینی با اشاره به برخی پیشنهادها برای بازگشت به شرایط قبلی گفت: اینکه دوباره مسیر را رها کنیم و اجازه دهیم کارت‌های بازرگانی بدون رتبه‌بندی و نظارت، هر میزان که می‌خواهند صادرات انجام دهند، به نظر من تصمیم درستی نیست. هزینه‌ای که امروز برای سامان‌دهی این فضا پرداخت شده، باید ادامه پیدا کند.

او افزود: برخی مطرح می‌کنند که این محدودیت‌ها باعث افت صادرات شده، اما حداقل در مورد عراق چنین برداشتی درست نیست. من به ‌صورت روزانه وضعیت صادرات به عراق را پیگیری می‌کنم و تاکنون هیچ اثری از کاهش صادرات مشاهده نشده است. صادرات ما به عراق همچنان روزانه حدود ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰ کامیون است که ادامه دارد و حتی فهرست آن نیز قابل ارائه است.

حسینی در ادامه با اشاره به مباحث مطرح‌شده در برنامه هفتم توسعه گفت: از گذشته نیز موضوع لغو پیمان ارزی برای برخی محصولات کشاورزی، از جمله سیب‌زمینی، محل بحث بوده و این موضوع در برنامه هفتم هم مطرح شده است.

او افزود: پیشنهاد مشخص من این است که برای جلوگیری از احیای دوباره بهانه استفاده از کارت‌های یک‌بارمصرف و همچنین کمک به بازگشت ارز به بازار، پیمان ارزی برای محصولات کشاورزی  مثل زعفران و میوه و تره بار و … لغو شود و این باعث می شود ارز تره بار دوباره به چرخه برگردد.

این عضو اتاق بازرگانی ایران تأکید کرد: این معافیت باید شامل همه محصولات کشاورزی باشد؛ نه فقط محصولات صبفی جات، بلکه میوه، تره‌بار و حتی محصولات باارزشی مانند زعفران و پسته نیز باید از پیمان ارزی معاف شوند.

حسینی گفت: به اعتقاد من، چنین اقدامی می‌تواند هم فشار برای احیای کارت‌های بازرگانی سوءاستفاده‌محور را کاهش دهد و هم باعث شود ارز بیشتری به بازار برگردد و در نهایت به تعدیل قیمت ارز کمک کند.

انتهای پیام