اخبار

کشاورزی ایران در یک نگاه/ میتوان با رونق کشاورزی اقتصاد ایران را نجات داد؟ مجله خبری کشاورزی

پیرو علم تولید مثل گیاهان و انقلاب ژنتیک ، سومین انقلاب سبز در حال بدست گرفتن کنترل کشاورزی است.این انقلاب بر پایه ترکیب تکنولوژی هایی که بر اساس داده ها عمل میکنند مانند تجهیزات کشاورزی دقیق،آیوتی،بیگ دیتا،هواپیما های بدون سرنشین (درون ها یا UAV ها )، رباتیک و … تصمیم گیری: بعد از مشخص شدن مشکل ، کاربر یا قسمت های پلتفرم آیوتی که با قابلیت یادگیری هوشمند هستند مشخص میکنند که آیا یک عملیات برای یک محل خاص نیاز است. با استفاده از یک کنترل کننده هوشمند تعیین دقیق فاصله بهینه برای هر نوع بذر میسر است. به همین دلیل و با توجه به افزایش جمعیت و تقاضا برای غذای سالم، همه کشورها به شکل جدی به دنبال توسعه کشاوزی هوشمند هستند تا تولید محصولات باکیفیت، میزان و سرعت بیشتری انجام شود. با توجه به تحقیقات انجام شده در زمینه عوامل مؤثر بر پذیرش نوآوری ها و حقایق موجود به نظر می رسد که برخی از عوامل شامل ویژگی های فردی، زراعی، اقتصادی و ارتباطی بهره برداران، ویژگی های نوآوری و نیز مسایل و مشکلات سیستم های آبیاری تحت فشار در میزان پذیرش این فناوری ها، به عنوان یک نوآوری، مؤثر باشند که متغیرهای مستقل مربوط به هر عامل در بخش مواد و روش ها ارائه شده است.

نکته مهم این است که یک سیستم داده محور مناسب می تواند هزینه های انرژی را کاهش دهد، ضایعات کمتری ایجاد کند و ROI بالاتری داشته باشد. هسته آیوتی (IoT) اطلاعاتی است که از چیز ها (Things) دریافت شده و بر روی اینرتنت (Internet) ارسال میشود. پایگاه فضایی ماهدشت، پایگاه دریافت کننده اطلاعات ماهواره خیام واقع در استان البرز است. از این رو مسئولان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به پرتاب موفقیت آمیز ماهواره خیام که افتخاری دیگر از دانشمندان ایرانی است، واکنش نشان دادند. ساخت سه نسخه دیگر از خیام هم با مشارکت دانشمندان ایرانی در دستور کار دولت قرار دارد. به گزارش محمدرضا خالق وردی خبرنگار سرویس بین الملل­ ­­خبرگزاری صدا و سیما از پکن ؛ چین با استفاده از فناوری پیشرفته، توسعه کشاورزی هوشمند را در دستور کار قرارداده است. به همین دلیل ستاد توسعه زیست فناوری با همکاری دبیرخانه فناوریهای نوین کشاورزی و غذای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اقدام به انتشار فراخوان «حمایت از طرحهای زیست فناورانه در حوزه توسعه کشاورزی هوشمند» با هدف جذب ایدهها و طرحهای نوآورانه و فناورانه عملیاتی کردن کشاورزی هوشمند در کشور کردهاند. خشک کردن توتون در شرایط خاص تأثیر زیادی بر کیفیت آن می گذرد. IoT نیروی محرکه یک مزرعه هوشمند است.متصل کردن ماشین های هوشمند و سنسور های تعبیه شده در مزارع می تواند مزرعه داری را بر اساس داده ها و یا به شکل داده محور محقق کند.

در بعد ارتقای کیفی غذا، به دستاوردهایی نظیر افزایش تولید دانه های روغنی کلزا برای کاهش اسیدهای چرب ترانس در روغنهای خوراکی به میزان 10 درصد، افزایش مبارزه بیولوژیک در سطح 130 هزار هکتار، افزایش تولید محصولات ارگانیک در سطح 300 هزار هکتار، کاهش 50 درصدی مصرف سموم شیمیایی، افزایش پوشش بهداشت محصولات دامی و گیاهی و نهادینه سازی استانداردهای بین المللی محصولات غذایی می توان اشاره کرد. این گزارش میافزاید: همچنین باید از طریق اعمال سیاستهای صحیح قیمتگذاری محصولات کشاورزی (زراعی و دامی) و ارائه بموقع تسهیلات اعتباری و حمایت کامل از کشاورزان و تولیداتشان – از طریق بیمه محصولات کشاورزی – و بالاخره با کارآمدنمودن و تقویت تشکلهای تعاونی و صنفی روستایی نسبت به یاری بخش کشاورزی و زحمتکشان این بخش زیربنایی همت گماشت. بر همین اساس موسسه BI پیشبینی کرده است که تنها با بکارگیری ابزارهای IoT در حوزه کشاورزی میتوان به رشد ۲۰ درصدی سالانه در تولید رسید.

از این رو کاهش فرآوردهها و نیروی کار این بخش را میتوان ناشی از سیاستهای تبعیضآمیز (یک سو نگر) داخلی و سازو کارهای تجارت بینالملل دانست. وی با تاکید بر وجود زمینههای توسعه و ارتقای شاخصهای بخش کشاورزی، اظهار کرد: استقرار کشاورزی پایدار، منجر به سود بخشی اقتصادی و اجتماعی میشود و یکی از اجزای تشکیلدهنده بسترهای کشاورزی خاک، به عنوان بستر اصلی کشت گیاهان و رشد آن است، که در سلامت افراد جامعه تأثیر مهمی دارد. صدور مجوزهای لازم و تغییرکاربری محل استقرار گلخانه و اعطای تسهیلات بانکی یارانهدار یا تلفیقی بهمیزان ۸۰درصد سرمایهگذاری در طرح، از حمایتهای جهادکشاورزی گلستان برای توسعه فعالیتها دراین بخش است. مقاوم باشد و دارای استاندارهای لازم برای رشد گیاه باشد. رنج زیادی از اطلاعات مانند شاخص های سلامتی گیاه ، سر شماری گیاهان،پیش بینی شرایط زمینی،ارتفاع گیاهان،تراکم گیاهان،نقشه زهکشی زمین،قدرت خاک،توده های خاک،میزان کلرفیل داخل گیاه،نیتروژن موجود،آبگیری زمین،تجمع علف های هرز و …

بهعلاوه در نظر داشته باشید با اینکه کیفیت و ظاهر محصول بسیار مهم است، اما به تنهایی نمیتواند درآمد فروش محصول گلخانه ای شما را چند برابر کند. ایران در تولید چهار محصول خرما، عسل، پسته و گردو سوم جهان است. در ­این میان حوزه اینترنت اشیا (IoT) و برنامههای کاربردی بر مبنای آن نقشی محوری در کشاورزی هوشمند بر عهده دارد و ارایه راهکارهای مبتنی بر IoT، نهایتا به ایجاد ارزشافزوده برای مشتریان و کشاورزان میانجامد. برای سیستم های کوچکتر در کشاورزی هوشمند این ماشین ها اغلب بسیاری سنگین، حجیم و از نظر مکانیکی بسیار پیچیده و از نظر انرژی ناکارآمد است.

تولید سامانه ­های کشاورزی دقیق (PFS) یکی از تلاشهایی بود که در اوایل دهه 1990 صورت پذیرفت. پس ظاهرا حق با کشاورز است و در رسانه ها هم روی این حق مانور داده می شود اما این را اعلام نمی کنند که در فصل پاییز از طریق دهیاری ها و ادارات جهاد کشاورزی گفته شده بود به دلیل تنش آبی، این محصول را نکارید. گیاهانی که کشت نشده اما محصول آنها برداشت میشود، به مانند گیاهانی که کشت میشوند اما محصول آنها هرگز برداشت نمیشود، در واقع به عنوان محصولات کشاورزی طبقهبندی نمیشوند. نوسانات دمایی بالا و کار مکانیکی زیاد در کشاورزی و باغبانی عادی است. بالا بودن سطح آب زیرزمینی و خیس بودن خاک به علت نداشتن زهکش مناسب، باعث رشد ضعیف ریشه، سطحی شدن ریشه ها، کاهش جذب مواد غذایی، کندی رشد گیاه و افزایش برخی بیماری های قارچی مانند بوته میری (پی تیوم) در سبزی های گلخانه ای می شود. افزایش بهره وری کشاورزی و درآمد در بخش های تولیدی کوچک، عنصر کلیدی و متحرک رشد و تحول اقتصادی در محدوده گسترده ای از بخش های شهری و غیرکشاورزی است. خاک و آب دو منبع حیاتی برای کشت و پرورش گیاهان هستند که امروزه با توجه به محدودیت منابع آبی و پایین آمدن کیفیت خاک، تولید و فراهم آوردن غذا برای جهان گرسنه مستلزم استفاده از روشهای جایگزین تولید و پرورش گیاه است که یکی از روشهای جایگزین جهت تحقق این امر، استفاده از کشتهای گلخانهای و تولید گیاهان به روش هیدروپونیک است.

در ایران صنعت کشاورزی بیشتر به شکل سنتی پیش میرود و هنوز فناوریهای نوین به خوبی و به قدر کفایت در آن رخنه نکرده است. ذرت (Zea mays) از Mesoamerica به آمریکای جنوبی راه یافت، جایی که تئوسینت وحشی در حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد اهلی شد و بهطور ژنتیکی دستکاری شد تا به ذرت خانگی تبدیل شود. هیدروپونیک از روشهای کشت گلخانهای زعفران بوده که به آن آب کشت هم میگویند. بسترهای زمینی باید به گونهای باشند که خاک اطراف ریشه را از قسمتهای دیگر مجزا کنند. در زمینه کشت محصولات، وضعیت سه عامل آب، خاک و هوا (شامل نور، دما و دیگر پارامترهای خارجی به غیر از آب و خاک) تاثیری کلیدی در رشد و پرورش محصولات کشاورزی داشته و پایش آنها اهمیت بالایی دارد. کیفیت محصولات گلخانه ای در دو بخش کیفیت خارجی و کیفیت داخلی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. بطور مثال میزان مصرف آفت کش ها در صورتی که به صورت هدفمندتر انجام شود، به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

در این ماشین ها، کمربندهای نوارنقاله یا نوارنقاله غلتکی سینی های حاوی محصولات را در مراحل مختلف حمل و جداسازی کرده تا دوباره در گلدان ها کاشته شوند. افزایش سطح زیر کشت: در این روش، نباید محدودیت آبی و خاکی وجود داشته باشد. خوشبختانه از سال ۱۹۸۵ میلادی که نخستین برآورد از مزارع زیستی و سطح زیرکشت آن در دنیا صورت گرفت تاکنون تعداد زیر کشت مزارع زیستی در دنیا روند صعودی داشته و این نشان دهنده تقاضای روزافزون برای محصولات زیستی در جهان است. با نهادینه شدن تجارت الکترونیک و ضعیف شدن فروشگاههای فیزیکی، بازارگاهها رونق روزافزون یافتهاند و آینده روشنی پیش رو دارند. با توجه به نیاز روزافزون بازار به تولید انواع مختلف گیاهان زینتی، سبزیجات و صیفیجات تازه استفاده از گلخانه صنعتی به یکی از سودآورترین بخش کشاورزی تبدیل شده است. به عبارت دیگر در حال حاضر در مورد تولید برخی از گیاهان دارویی از جمله زعفران، در سطح دنیا رتبه اول را داریم.

امروزه با گسترش جمعیت جهان و نیاز به تامین غذا برای انبوه جمعیت از یک سو و کمبود آب، انرژی و زمینهای قابل کشت از سوی دیگر، روشهای سنتی کشاورزی دیگر پاسخگوی نیاز غذایی جمعیت جهان نیست و از این رو راهبرد کشاورزی هوشمند بسیار مورد توجه قرار گرفته است. امروزه ماشین های بزرگ کشاورزی تا ۱۰ تن وزن دارند. ربات های سبک وزن خودکار فرصتی برای محافظت از زمین فراهم می کنند. با استفاده از این ابزار ها کشاورزان قادر هستند مزارع را تحت نظر گرفته و تصمیم گیری های استراتژیک را برای کل زمین یا برای یک گیاه به خصوص بدون حضور فیزیکی در مزرعه اتخاذ نمایند. این گیره ها با کمک میکروموتورها بطور خودکار جابجایی گلدان ها و روت بال (درآوردن ریشه یک نهال به همراه خاک اطراف آن به طوری که خاک شکل توپ پیدا کند) را انجام می دهند. ماشین های خودران برداشت میوه و سبزی برای کاربرد عمومی هنوز به بلوغ خود نرسیده اند، اما مسیر توسعه فنی آنها مشهود است: سنجنده های مجهز به دوربین درجه رسیدگی توت فرنگی یا فلفل را براساس رنگ و شکل آن تشخیص می دهند و محل دقیق آن را ثبت می کنند.

یک موتور یک صفحه دندانه دار که بذر را به سمت خروجی منتقل می کند، به حرکت درمی آورد. برای تمام محصولات از یک سموم استفاده شده بنابراین نمیشود تنها یک محموله را معدوم کرد چرا که در کشور همان کالاها مورد استفاده مردم قرار میگیرد.» او گفت: «مسئولان در زمینه واردات سموم باید مراقبت میکردند. به عنوان یک فرد اوکراینی والدینم و پدر و مادر بزرگم در یک مزرعه کار میکردند. مزرعه هوشمند برایشان شبیه یک افسانه تخیلی بود. ماشین آلات آنها بسیار شبیه ماشین آلات تولید صنعتی و تدارکات است. همیشه دیر است ولی هیچ وقت دیر نیست، هدف ما این است که ارزیابی کنیم که توان اراضی ایران برای کشاورزی چقدر است و پتانسیلی صنعتی به نام کشاورزی که ۹۰ درصد آب را مصرف میکند و حدود ۱۰ درصد به تولید ناخالص کمک میکند و ۲۰ درصد شغل را تامین میکند چقدر بوده است؟

بدیهی است پس از آن که مدارک ارائه شده از نظر سازمان مورد وثوق قرار بگیرد و تاییدیه کارشناس بازرس از وضعیت اولیه گلخانه نیز به این سازمان ارسال شود، مجوز شما صادر خواهد شد. در نوع زمستانی، وجود سیستم تیوپ – پنکه برای تایید نظر کارشناس جهاد کشاورزی لازم است. لازم به ذکر است که مزرعه داری هوشمند بر پایه ایوتی فقط برای مزرعه های بزرگ نیست این تکنولوژی قادر است به ایده های جدید در کشاورزی مانند کشاورزی زیستی (اورگانیک)،کشاورزی خانوادگی،پرورش نوع خاصی از گیاهان یا تولید مثل دام ها، کمک به حفظ و نگه داری یک گونه خاص و … اگر هم قبلا در پیشه کشاورزی فعال بوده اید، می توانید بوسیله نامه و با ارائه مستندات، درخواست مجوز های لازم را بکنید. این در حالی است که ایران رتبه و جایگاه نهم را در پرتاب ماهواره به فضا دارد. اگرچه با توجه به کمبود آب نباید اصراری به کشت این محصول در سراسر کشور داشت، اما این موضوع را میتوان مدنظر داشت که با راهکارهای مدرن میتوان این محصولات را با کمترین میزان مصرف آب برداشت کرد. علاوه بر این، گونه های خاصی از جلبک ها نیز کاشته می شوند، هرچند، گاهی برداشت محصول از موارد وحشی و خودرو هم صورت می گیرد.

بنابراین کشاورزی هوشمند بر اساس دقت بیشتر و استفاده بهتر از منابع توانایی بهبود بخشیدن به روند تولید و کیفیت محصولات را دارد. سنسورهای هوشمند و یکپارچه، اطلاعات تحلیلی از کیفیت خاک ارائه میدهند و سیستم آبیاری به طور خودکار بر اساس اطلاعات سنسورها شروع به کار می نمایند. همچنین بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت جهاد کشاورزی، در پنجماهه نخست امسال، محصولات بخش کشاورزی و با وزن تقریبی سه میلیون و ۵۶ هزار تن، به ارزش دو میلیارد و ۱۳۰ میلیون دلار، به کشورهای عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، پاکستان، فدراسیون روسیه، هند، ترکیه، ویتنام، ترکمنستان و آلمان صادر شد.

قبل از اینکه به بررسی انواع سازه های گلخانه بپردازیم، باید به این نکته دقت داشته باشیم که گلخانه یک واحد تولیدی و تجاري، علمی و صنعتی است و نباید به چشم یک واحد کشاورزی سنتی به آن نگاه کرد. در واقع این ابزارهای تغییر نیافته در طول قرنهای متمادی نماد بارز کشاورزی سنتی بوده است، کشاورزی سنتی در طول زمان با تحول و دگرگونی برخلاف کشاورزی مدرن فاصله چشمگیری داشته به گونهای که در کشاورزی سنتی روند کاری ثابت و شخصی در هر دوره کاری عملیات کشاورزی وجود داشته و کشاورزان نه براساس اصول دانش کشاورزی بلکه بر مبنای اندوختههای تجربی خویش اقدام به کشت و زرع مینمودهاند. برخلاف ابزارهای بزرگ سنتی، ماشین ها و اجزای مورد استفاده در کشاورزی هوشمند عموما سبک تر و فشرده تر هستند. هرچه این اقدامات بطور مستقیم تر گیاهان را هدف قرار دهد، اما می تواند به طور اقتصادی تر و با بهره وری بالاتری انجام شود.

اما از آنجایی که در فصول مختلف ویژگی هایی نظیر دما، رطوبت و نور متفاوت است، این امر می تواند بر روی میزان جذب عناصر نیز تأثیر گذار باشد. آیوتی این باور را ایجاد کرده است که شبکه ای از سنسور ها،محرک ها،دوربین ها،ربات ها، درون ها و بقیه دستگاه های متصل به شبکه این امکان نظارت و کنترل و تصمیم گیری به صورت خودکار بی سابقه ای را برای کشاورزی ایجاد میکند، و امکان ایجاد نوآوری های بسیاری را در این صنعت کهنه به وجود می آورد. گلخانه های هوشمند مجهز به فن آوری های مدرن سنسور و ارتباطات، به طور خودکار اطلاعات ۲۴/۷ را از محیط اطراف و محصولات بدست می آورند. کشاورزی هوشمند در ابتدا برای تحقیقات و پرورش بذر توسعه یافت. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۲۰-۰۴-۲۸. دو مهره اصلی که لازمه رشد بحث اقتصادی است، ایجاد سیاست های تشویق صادرات و افزایش آن به خصوص در زمینه کالاهای کشاورزی، صنعتی و مواد خام است. برای بهبود عملیات مزرعه داری، دستگاه های آیوتی نصب شده در مزرعه باید به صورت یک چرخه متداول اطلاعات را جمع آوری کرده و آنها را پردازش کنند. مفهوم حفاظت از آب کشش در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در سراسر جهان به دست آورد به عنوان در دسترس بودن آب تازه و قابل آب آشامیدنی در حال تبدیل شدن به یک چالش است.

مجموعه سامانه های هوشمند نویک با برخورداری از مهندیسن متخصص و مجرب در نظر دارد برای کمک به این حوزه و برای صرفه جویی و مصرف بهینه انرژی ، در آینده ای نزدیک برای اولین برا از سیستم جامع هوشمند کشاورزی ایرانی ، سایت agriculture-na رو نمایی کند. تاکنون ۱۴ ماهواره توسط جمهوری اسلامی ایران ساخته شده و اولین ماهواره کاملاً بومی در ایران ماهواره امید بوده است. خیام باهوش، اطلاعات دقیقی را برای اولین بار از سرتاسر زمین به دانشمندان ما میدهد. «پایدارسازی ماهواره خیام با موفقیت انجام شد. همچنین سخنگوی دولت در توئیت دیگری نوشت: فضا در تسخیر دانش ایرانی؛ ماهواره خیام با دقت تصویربرداری یک متر با همکاری روسیه به فضا پرتاب شد.