اخبار

کشاورزی مدرن به شیوه عمودی؛ امکان نظارت بر هر شرایط محیطی مجله خبری کشاورزی

زارعی تشریح میکند: صندوق بیمه محصولات کشاورزی در حقیقت پول را بیمه میکند نه محصول سایت agriculture-na را! گوجه فرنگیها: گوجه فرنگی از رایج ترین محصولات گلخانه ای است که می تواند بسیار پربار و در نتیجه سودآور باشد. معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور اقتصادی اظهار امیدواری کرد که تا سال آینده بحث هوشمندسازی «زنجیره تامین کشاورزی» را داشته باشیم که اگر عملیاتی شود به طور حتم انقلابی در بخش کشاورزی رخ می دهد و به طور حتم این سیستم مورد پایش و نظارت جدی قرار خواهد گرفت. رسانههای اعتدالگرا در مطالب خود به توضیحات معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان حفظ نباتات کشور در ارتباط با برگشت محصولات کشاورزی پرداختهاند. رسانههای اصولگرا نیز در مطالب خود به عوامل تاثیرگذار در سلامت محصولات کشاورزی و بی توجهی متولیان نسبت به اطلاع رسانی در خصوص گواهینامه باقیمانده سموم، اشاره کردهاند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی به تامین کود مورد نیاز کشاورزان اشاره کرد و گفت: قیمت کودهای فسفاته و پتاسه هفت برابر شده بود و ارقام به گونه ای بود که تولیدکنندگان امکان استفاده از این کودها را نداشتند. شاهپور علاییمقدم معاون وزیر جهادکشاورزی و رئیس سازمان حفظ نباتات کشور در گفت و گو با روزنامه همشهری تاکید کرد: در زمینه صادرات سیبزمینی به ازبکستان باید پرسید مگر بستهبندی، بارگیری و صادرات این محصول را دولت یا سازمان حفظ نباتات انجام داده است. علاییمقدم افزود: ایران در شش هفته منتهی به آذر ۱۴۰۰ به کشورهای حوزه اوراسیا ۱۸ هزار تن صادرات محصولات کشاورزی داشته است که این رقم در هفته اول دی تغییر نکرده حال آن که اگر محصولات مشکل داشت، این رقم کاهش مییافت. علاییمقدم خاطرنشان کرد: در این راستا سامانههای سازمان حفظ نباتات و غذا و دارو به یکدیگر متصل شده و با تبادل اطلاعات و همکاری خوبی که شکل گرفته، برخی از مسایل در این زمینه حل میشود. معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اظهارداشت: مدیریت زنجیره های تامین و ارزش کشاورزی نیز مولفه دیگر است که در آن نگاه راهبردی و محوری تمام برنامه ها و حمایت ها متوجه زنجیره ها خواهد بود، همچنین استفاده از ظرفیت فعالان بخش کشاورزی نیز در این بخش اهمیت دارد.

معاون امور اقتصادی و برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: طبق برنامه ریزی و تاکید وزیر جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم سند دار شدن اراضی کشاورزی تا ۴ سال آینده انجام می شود. معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: برای عبور از چالش های بخش کشاورزی، همه دستگاه ها باید همکاری کنند زیرا وزارت جهاد به تنهایی قادر به مدیریت کل فعالیت های کشاورزی نیست. وی ادامه داد: بدین صورت که صادرات با دریافت این دو برگه انجام شود و تا زمانی که گواهی سلامت از سوی سازمان غذا و دارو صادر نشود، ما گواهی بهداشتی صادر نخواهیم کرد. رسانههای کشور ششم آذر ۱۴۰۰ به موضوع برگشت محصولات صادر شده کشاورزی پرداختند و اصولگرایان، اعتدالگرایان و اصلاحطلبان هر کدام گزارش، یادداشت و مصاحبههایی در این خصوص منتشر کردهاند که در ادامه بخشی از آنها رصد میشود.

لازم به ذکر است که هنگام ذخیره محصولات دانهای، محصولات باید از نظر دانه های شکسته یا آلوده به حشرات و امراض به وجود حشره های بالای و بذر علفهای هرز اصلاح گردند. یکی از باغداران میگوید: باغی که محصولش ۱۰۰ میلیون ارزش دارد ۵۰ میلیون خسارت داده نمیشود و حق بیمه کمی در نظر میگیرند. شیوه کشت گلخانهای با توجه به شرایط کم آبی میتواند راهکاری موثر برای رونق تولید باشد از مزایای این شیوه کشت میتوان به مدیریت مصرف و صرفه جویی آب، تولید محصولات باکیفیت، کاهش ضایعات در بخش کشاورزی، افزایش بهره وری و امکان تولید محصولات مختلف در همه فصول اشاره کرد. مقدار صادرات محصولات گلخانه ای هلند در سال، چیزی نزدیک به 65 میلیارد یورو میباشد که 20 درصد از کل صادرات این کشور را تشکیل می دهد. با افزایش جمعیت جهان، تخمین زده می شود که تا سال ۲۰۵۰ از هر سه نفر دو نفر در مناطق شهری زندگی می کنند. سلامت محصولات کشاورزی در دهههای اخیر به دلیل مصرف بیرویه انواع علفکشها، سموم، آفتکشها و هورمونها مورد تهدید قرار گرفته است که منجر به تشدید مرگ و میر و کاهش متوسط عمر جمعیت انسانی دنیا با بروز انواع بیماریها و آلودگیهای زیستمحیطی شده است.

نقش صنعت کشاورزی در توسعه اقتصادی بسیار مهم است زیرا اکثریت جمعیت کشورهای در حال توسعه زندگی خود را از طریق کشاورزی می گذرانند. بطوریکه علاوه بر تامین مزایای مالکیت فردی با رعایت همیاری و کار و تولید جمعی در سطح شرکت وحدت سه اصل مالکیت، حاکمیت و عاملیت نیز حفظ می شود. ملک زاده تقویت روستا بازارها را راهکاری برای ساماندهی بازار محصولات کشاورزی و عرضه مستقیم محصولات بدون واسطه دانست و بر تقویت زیرساختهای صادراتی نیز تاکید کرد. اخیراً محصولاتی مثل کاهو، کلم، کرفس و حتی ذرت نیز به این جمع پیوستهاند و احتمالاً محصولات دیگر هم به این جمع بپیوندند. معاون امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، به خرید تضمینی خرما، سیب صنعتی و زعفران اشاره کرد و گفت: ورود ما امسال به سیب صنعتی باعث شد که از کاهش منافع تولیدکنندگان جلوگیری شود و تمام سیب های خریداری شده بدون ضایعات فرآوری و با ارزش افزوده بالا وارد چرخه مصرف شود. معاون امور اقتصادی و برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: همچنین نرخ دانه های روغنی به نحوی تعیین شده که با سیاست های وزیر جهاد کشاورزی، اسناد بالادستی و اقتصادی مقاومتی هم همخوانی و همسویی لازم را داشته باشد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور اقتصادی توزیع نهاده ها را مشکل اصلی تولیدکنندگان دانست و افزود: با تلاش های دولت سیزدهم با تخصیص ارز مورد نیاز توسط بانک مرکزی نهاده های مورد نیاز واحدهای مرغداری تامین شده و ذخایر نیز تکمیل است اما در بخش توزیع نهاده ها با مشکل روبرو هستیم. در ستون سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم سید علیرضاکریمی آمده است: شرایط اقتصادی و تورم به نحوی است که هر روز که برای خرید به سوپرمارکت میرویم افزایش قیمتها را تجربه میکنیم و محال است شاهد ثباتی باشیم. محمد رحیم نیازی رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان سیبزمینی به ایسنا گفته است: در این مرحله میتوان سه فرضیه برای این اتفاق در نظر گرفت.

باشگاه خبرنگاران جوان در گزارشی آورده است: دلایل اصلی بازگشت محصولات کشاورزی و راهکارهای مقابله با تکرار آن مشخص شدند. همت مسئولین برای رفع این مشکل میتواند موجب تشویق و ترغیب کشاورزان برای بیمه کردن محصولات شود. باید قانون برای این جرایم مجازاتهای موثر در نظر بگیرد. جنبههای اقتصادی کشاورزی زیستی: یک نظام کشاورزی پایدار، طبق تعریف باید جواب گویی نیازهای نسل کنونی، بدون مخاطره انداختن نیازهای نسل آینده باشد، ضمن این که باید از نظر اقتصادی برای کشاورزان و جامعه بهطور کلی پایدار و امکانپذیر باشد. برمبنای پژوهش معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق تهران، صادرات غذایی و کشاورزی کشور در فروردین۱۴۰۱ از لحاظ ارزشی با افت حدود ۱۱درصدی و از لحاظ وزنی با افت حدود ۹درصدی نسبت به سهماهه نخست۱۴۰۰ همراه بوده است. برای مثال در استان های جنوبی کشور که ماه های گذشته محصولات کشاورزی بسیاری تولید شد اگر مازاد محصولات را انبار می کردیم حجم زیادی از محصولات به یکباره وارد بازار نمی شد؛ در نتیجه توازن در بازار برقرار می شد و دست آخر نیز تولیدکننده و مصرف کننده دچار ضرر نمیشدند. از آن جا که این بخش اقتصادی از نظر تأمین نیازهای غذایی مردم، تأمین مواد اولیه صنایع، اشتغال افراد و ایجاد درآمد اهمیت دارد، ثبات و استمرار رشد آن را می­توان از عوامل عمده­ی کمک کننده به ثبات اجتماعی و رشد اقتصادی جامعه به شمار آورد (Gongn&Lin,2000, 27). به عبارتی، رشد فزاینده جمعیت نیاز جوامع را به تولید مواد غذایی افزایش داده که این عامل خود نیازمند گسترش تولیدات کشاورزی است.

این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلوده کننده و بیماری زای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک میکند. 3- گلخانههای کشت هیدروپونیک دارای بویلر و سیستم گرمایش از کف: در این نوع گلخانه ها که مدرنترین نوع گلخانه است از لولههای پهن شده در کف گلخانه میتوان به عنوان ریل بالابر ترولی برای برداشت و نگهداری محصول استفاده کرد. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم با اشاره به اینکه سابقه کشت گلخانهای در این استان به ۱۲ سال پیش باز میگردد گفت: هم اینک خراسان رضوی در زمینه کشت گلخانه هیدروپونیک یا صنعتی رتبه نخست کشور را دارد.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: در حال حاضر ۱۲ واحد گلخانهای تولید گل در چهارمحال و بختیاری فعال است. مدیر امور زراعت جهادکشاورزی آذربایجانشرقی، خاطرنشان کرد: بر اساس اهداف حمایتی این طرح که البته با تأخیر و در اواخر آذر ابلاغ شده، امسال قرارداد کشت در ۱۶ هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی استان شامل ۱۴ هزار و ۴۰۰ هکتار اراضی دیم و ۲ هزار هکتار اراضی آبی با مشارکت تعاونی روستایی به عنوان ذینفع و کشاورز به عنوان طرف قرارداد و یا نظارت جهاد کشاورزی منعقد شده و در همین خصوص ۸۰ تن کود پاییزه نیز بین کشاورزان طرف قرارداد توزیع شده و اقدامات و برنامهریزیهای لازم برای توزیع کود بهاره نیز صورت گرفته که سال آینده علاوه بر این اقدامات حمایتی در بحث بذر، سمپاشی، کود پاییزه و بهاره و آزمایش خاک نیز در مورد اراضی دارای قرارداد انجام خواهد شد. علاوه بر آن در سال ۲۰۱۴ گردش مالی محصولات ارگانیک جهان به حدود ۸۰ میلیارد دلار رسید و در آن زمان پیش بینی شد که تا پایان سال ۲۰۱۷این رقم بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار بشود. وی با اشاره به تفکیک وظایف قانونی که در زمینه نظارت بر سلامت محصولات کشاورزی کشور وجود دارد، اظهار داشت: مرجع اظهار نظر درباره سلامت محصولات کشاورزی، اول سازمان حفظ نباتات است که گواهی بهداشتی صادر میکند و سپس سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت است که گواهی سلامت صادر میکند.

در کشاورزی دقیق کل مزرعه به عنوان یک واحد مدیریتی نیست و مدیریت مزرعه به مدیریت بخش های کوچک در مزرعه در نظر گرفته می شود که سبب رسیدگی به نیازهای اساسی هر بخش را افزایش می دهد. یکی از تجهیزاتی که در سیستم کنترل مرکزی استفاده می شود مخزن کود می باشد. محمد شفیع ملکزاده در گفت وگو با ایسنا در پاسخ به این سوال که چرا کشاورزان از نبود خریدار و قیمت پایین خرید برخی از محصولات کشاورزی گله دارند و از آن طرف این محصولات با قیمتهای بالاتری به دست مصرف کنندگان میرسد، اظهار کرد: متاسفانه برنامه و مدیریت درستی در تنظیم بازار محصولات کشاورزی وجود ندارد. رییس نظام صنفی کشاورزی در پاسخ به این سوال که چرا اصلاح نرخ خرید تضمینی فقط مختص برخی از محصولات کشاورزی شد و سایر محصولات در دستور کار شورای تخصصی قیمت گذاری قرار نگرفت، اظهار کرد: در تیرماه شورای قیمت گذاری باید مجددا قیمت محصولات را برای سال جدید تعیین و اعلام کند. برای همین اگر هم قیمتها تغییری کند به کشاورز چیزی نمی رسد؛ بنابراین شورا تصمیم گرفت که در تیرماه قیمت جدید و واقعی سایر محصولات کشاورزی را تعیین کند. وحیده مهدوی، مسئول آزمایشگاه مرجع باقیمانده سموم وزارت جهاد کشاورزی هم در پاسخ به این سؤال که اگر باقیمانده سموم روی محصولات کشاورزی خطرناک نیست، چرا کشورهای دیگر محصولات ایران را پس فرستادند، میگوید: اتحادیه اروپا به خصوص آلمان از نظر رعایت استاندارد سختگیریهای بیشتری در مورد محصولات کشاورزی صادراتی دارد.

به این دلیل که امریکا بتواند محصولات خود را به راحتی صادر کند و به نظر میرسد که این سختگیریها جنبه رقابتی وسیاسی دارد. بصیری در واکنش به برگشت خوردن سایر محصولات کشاورزی از کشورهایی همچون هند یا کشورهای حاشیه خلیج فارس و ترکمنستان هم اینگونه پاسخ میدهد: قبلاً هم این کالاها با همین شرایط به کشورهای مقصد صادر میشد، ولی اینکه اخیراً چندین کشور اقدام به برگشت دادن محصولات کشاورزی ما کردهاند، به نظر میرسد شیطنتهای سیاسی برخی از کشورها باشد. فاز اول این موضوع از بهره برداران صادراتی ومحصولاتی چون خشکبار و میوههای خشک آغاز شده و به تدریج به سایر محصولات گسترش خواهد یافت. وی اظهار داشت: در امارات و مالزی دیدم که برای آزمایش کیفی محصولات کشاورزی قبل از ورود به بازار خردهفروشی، آزمایشگاههای پرتابل هست که بلافاصله سلامت محصول را نشان میدهد و ما هم باید از این آزمایشگاهها داشته باشیم. به گزارش ایسنا، بیمه کردن محصولات یکی از اصول مهم اقتصاد کشاورزی است که در دنیا بدان توجه ویژهای میکنند، کشاورزان به دلیل عدم حضور ارزیاب صندوق بیمه کشاورزی و در نهایت ارزیابی نشدن باغات، بی اعتماد شده و از بیمه کردن باغات و دامها خودداری میکنند که همین غفلت میتواند عواقب جبرانناپذیری را در پی داشته باشد.

این کشاورز بیان میکند: قاعدتاً هزینه ایابوذهاب باید با بیمه باشد ولی حاضریم هزینه را پرداخت کنیم تا ارزیابان در باغات حضور پیدا کنند؛ ارزیابی بخشی از شغل بیمه و وظایف صندوق است. زارعی اظهار میکند: الموت چند اقلیم دارد و آبوهوای مناطق مختلف آن متفاوت است اما ارزیاب سر گردنه میآید و اگر یک باغ آفت داشته باشد آن را به کل الموت تعمیم میدهد درحالیکه باید باغی که در سامانه مشخص است را ارزیابی کند. مثلاً اگر ما در ایران ۱PPM را در نظر بگیریم، آنها ۱۰PPM را مبنا قرار میدهند. وی گفت: در مورد فلفل دلمهایهای صادراتی به روسیه، این کشور اعلام کرد چهار نوع سم استفاده شده در این محصولات در این کشور ثبت نشده و طی نامهای از ما خواست در این باره اظهار نظر کنیم. این مقام مسوول گفت: تا پیش از ماجرای نپذیرفتن فلفل دلمهایهای ایران توسط روسیه، محصولات کشاورزی ما تنها با همین گواهی بهداشتی صادر میشد اما پس از این ماجرا، ما در نشستهای متعددی که در هفتههای اخیر با سازمان غذا و دارو داشتیم، به این جمعبندی رسیدیم که برای حفظ اعتبار ایران در بازارهای جهانی و رفع ابهامات و نگرانیهای موجود، از این پس گواهی سلامت و بهداشت به طور توامان برای صادرات محصولات کشاورزی ایران اجباری شود.

رتبه ی اول صادرات گوجه فرنگی نیز با سهم 22.2 درصدی در اختیار هلند است؛ این کشور در سال 2017 مجموعاً 2 میلیارد دلار گوجه فرنگی به خارج از کشور صادر کرده است. اگر ۴۰ درصد محصول بهخاطر سرمازدگی از بین رفته باشد چقدر زیان مالی داشته است؛ من از ۶۰ درصد بقیه باغ حدود ۷۰ میلیون تومان عایدی محصول داشتم. علایی مقدم تصریح کرد: اینکه میگویم ما در بخش نظارت بر سلامت محصولات کشاورزی خلاء قانونی داریم ناظر بر این است که به عنوان مثال هیچ قانونی وجود ندارد که اگر کسی سم زیاد بر محصولات کشاورزی زد باید چگونه مجازات شود. وی افزود: بر این اساس شورای اقتصاد در سال 1397 با تاخیر قیمت گندم را تا 1700 تومان اعلام کرد که به نظر می رسد هیچ کدام از شاخص های افزایش قیمت تمام شده تولید رعایت نشده است. در این راستا ما به روسیه علاوه بر فلفل دلمهای، بادمجان، پسته، زعفران، چای، سیب زمینی، کاهو، کرفس، کیوی، لیمو و نارنگی هم صادر میکنیم که هیچ یک برگشت نخورده است.

در قدم بعدی، شاید زمانی برسد که محصولات کشاورزی تولیدی به صورت فراسرزمینی، توسط ایران به کشورهای ثالث صادر شوند. مسعود لطیفیان عضو هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به روزنامه آرمان ملی میگوید: زمانیکه یک محصول خوراکی از کشور مقصد دیپورت و بازگردانده میشود، فقط بر اثر باقیمانده سموم و استفاده از فلزات سنگین در آن محصول نیست، در برخی از مواقع این برگشت خوردن به آن دلیل است که یکسری آفات و بیماریهای گیاهی قرنطینهای که در کشور مقصــد ممکن است وجود داشته باشد، دلیل این اتفاق باشد، هر چند که در کشور ما گواهی بهداشت برای محصولات صادراتی صادر میشود، اما هر کاری یک درصدی از خطا دارد و ممکن است یکی از این آفات و بیماریها گیاهی به کشور مقصد برود و برای اینکه برای آنها خسارت اقتصادی در سیستمهای تولید گیاهی یا جنگلی بهوجود نیاید، محصول ایرانی را برگشت میزنند.

تشدید تنش ها با آمریکا و مختل شدن فعالیت های اقتصادی و کاهش درآمدها به دلیل شیوع کرونا نیز می تواند بر این بخش تاثیر منفی بگذارد. وزارت امور خارجه و دانشگاه علوم پزشکی هر یک وظیفه ای عهده دار هستند که بی توجهی هر یک از دستگاه ها به وظایفشان منجر به بروز برخی مشکلات می شود. 2- پس از دیدن آموزش های لازم و دریافت گواهی نامه از آموزشگاه مذبور نوبت به اجاره زمین می رسد، که بخش مهمی از هزینه راه اندازی گلخانه را شامل میشود. همین امر باعث می شود که مثلا در یک زمان خاص چندین شهرستان یک محصول را برداشت کنند، بازار اشباع شود، خریداری نباشد ومحصول نیز روی دست تولیدکننده بماند و قیمت ها نیز کاهش یابد و سال بعد نیز به دلیل ضرر و زیان محصولی کمتر تولید شود و قیمت آن افزایش یابد.