افزایش راندمان آبیاری و تولید در سایه توسعه کشت گلخانهای در استان یزد مجله خبری کشاورزی
اصغر محسن زاده کرمانی در گفتوگو با خبرنگار مهر، در ارتباط با اینکه با توجه به کمآبی اصفهان و برنامه جهاد کشاورزی استان برای توسعه کشتهای گلخانه ای آیا میتوان این محصولات را با یک محصول سالم مورد مقایسه قرار داد، اظهار داشت: اگر محصولات گلخانهای مطابق شیوههای استاندارد جهانی کشت شود مشکلی برای مصرف ندارند. خسرو شهبازی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه یکی از طرح های اساسی در بخش کشاورزی طرح گلخانه ای است که از اهداف اصلی ما توسعه آن در استان است، اظهار داشت: نیاز آبی گلخانه ها یک سوم سایر کشت ها است به این معنی که در سطح یک هزارهکتار فضای گلخانه ای که یک لیتر آب در ثانیه مصرف میکند ۳۰۰ تن تا ۵۰۰ تن محصول صیفی و سبزی برداشت خواهد شد. احمد قرهبیگلو در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، منطقه مرکزی، با تاکید بر اینکه هر روز به محدودیت منابع آبی افزوده میشود، افزود: مهمترین برنامه جهاد کشاورزی توسعه کشت گلخانهای است که تا به امروز حدود 7.5 هکتار در سطح شهرستان، گلخانه احداث شده و در نظر داریم تا پایان سال جاری این میزان را به 22.5 هکتار افزایش داده و سطح زیر کشت گلخانهای شهرستان به سه برابر افزایش یابد.
اتحادیه بین المللی سیستم های حمل و نقلی بدون سرنشین پیش بینی کرده که در سال 2025 میلادی 80 درصد استفاده از پهپادها در بازار تجاری دنیا به کاربرد آنها در صنعت کشاورزی اختصاص خواهد یافت. حاج اکبر برایم از مزایای کشت گلخانهای میگوید و میافزاید: افزایش کیفیت محصول تولیدی با کنترل دقیقتر آفات و بیماریها، کاهش مصرف سموم که باعث افزایش کیفیت محصول و افزایش صادرات و حفظ محیط زیست میشود و همچنین تولید بیش از یک محصول در سال ازمزایای این نوع کشت است. مسوول باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی سبزوار در خصوص اهمیت جایگاه کشت گلخانه در رونق اقتصادی منطقه گفت: عمده محصولات تولیدی گلخانههای شهرستان سبزوار صادر می شود و این امر سبب روی آوردن بسیاری از جوانان به این نوع فعالیت شده است. در واقع دریاهای ایران حکم یک منبع طبیعی برای رونق هر چه بیشتر اقتصاد کشور را دارد. وی ادامه داد: رونق بیشتر گلخانه ها منوط به رفع کامل مشکلات صادرات است.
اکبر فتحی اظهار کرد: با حذف گلخانه های مستقر در جلفا حدود ۱۳۰ هکتار از این میزان متعلق به ۵۰۰ واحد است در واقع مقیاس هر واحد ۳۰۰ متر است و این آمار حاکی از وزن بالای گلخانه های کوچک مقیاس است. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: سالانه در این استان ۲۵۰ تن توت فرنگی تولید میشود. طبیعی بود که از طعم خیار گلخانه ای لذتی نبرند و گوجه فرنگی گلخانه ای را به سفره های خود راه ندهند. محمد عظیمی نژاد افزود: سال گذشته دو سوم تولیدات گوجه فرنگی گلخانه ای سبزوار به میزان ۶۰۰ تن به کشورهای آسیای میانه، روسیه و عراق صادر شد و موجبات باز شدن دریچه ای نو به بخش کشاورزی منطقه را فراهم کرد.
و این شروع شکل گیری چیزی به نام کشاورزی مدرن سایت agriculture-na بود. رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: در روش هیدروپونیک، آلودگی خاک، مشغله ذهنی گلخانهدار نیست و نیازی به ضد عفونی نخواهد بود. گلهای بریده را در شرایط گلخانه ای به هر دو شکل بسترهای سکوئی و زمینی کشت می کنند . پهنای سکوهای مجاور دیواره ها حدود ۹۰سانتیمتر و پهنای سکوهای میانی که از دو طرف قابل دسترسی است حداکثر میبایست ۱۸۰ سانتی متر باشد . گلخانه محلی برای کشت و پرورش انواع گل و گیاه است که سقف و دیواره های آن جهت محبوس شدن انرژی خورشید و در امان بودن محصولات باغی از سرمای زمستان و آفتاب سوزان تابستان با پوشش های شفاف احاطه شده است.
هدف اصلی فناوری اتوماسیون مزرعه، پوشش دادن کارهای ساده تر و پیش پا افتاده است. در تولید گلخانه ای، هدف همه پرورش دهندگان، افزایش ماده خشک و بهینه سازی اقتصادی محصولات می باشد. رئیس جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: توسعه واحدهای گلخانهای از مهمترین برنامههای جهاد کشاورزی در استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: سالانه هفت میلیون شاخه اصل گل شاخه بریده در چهارمحال و بختیاری تولید میشود. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به تفاهمنامه موجود در زمینه ایجاد شهرکهای گلخانهای در استان بیان کرد: قرار بر این است که ۱۰۰۰ هکتار در قالب شهرکهای گلخانهای در استان ایجاد شود که از این مقدار ۵۰۰ هکتار تبدیل گلخانه و ۵۰۰ هکتار دیگر به شهرکهای دامپروری و شیلاتی تبدیل میشود. در اینکه افزایش جمعیت نیاز به تولید محصول به شیوه های جدید و با سرعت بیشتر را ضروری کرده است، شکی نیست اما به هر حال خیال مردم نیز باید از نحوه پرورش محصولات گلخانه ای یا سایر محصولاتی که با سرعتی بیشتر به بار می نشینند، آسوده باشد.
سید جمال سجادی پور افزود: در حالی که مرحله گلدهی تا به بار نشستن خیار فرآیندی 48 ساعته را طی می کند، چطور ممکن است چهار بار سمپاشی در این مدت انجام شود. مثلا عده ای اعلام می کردند که خیار از اول گلدهی تا زمان برداشت چهار بار سمپاشی می شود و این میزان سمپاشی کافی است تا انسان به هر درد و بلایی مبتلا شود. سجادی پور عنوان کرد: روسیه پیاز ایران را به دلیل نیترات بالا برگشت می دهد حال چگونه ممکن است خیاری که چهار بار طی 48 ساعت سمپاشی شده باشد را به کشورش آن هم با این حجم بالا و با درخواستهای مکرر وارد کند. گلخانه های تجاری به همه نیازمندی های اشاره شده در بالا و حتی بیشتر از آن وابسته اند. حسین کاغذلو عصر شنبه ۱۰ آبان ماه در جریان بازدید از روند احداث گلخانه سه هکتاری روستای خورین از توابع بخش مرکزی ورامین گفت: توسعه کشت گلخانهای و تغییر شکل کاشت از فضای باز به گلخانه، یکی از محوریترین سیاستهای اقتصاد مقاومتی دولت در حوزه کشاورزی است و این امر در شهرستان ورامین با جدیت دنبال میشود. اما با توجه به اینکه کشاورزی از آن دسته شغلهایی است که شاید به خاطرسختی های آن جوانها کمتر به سمت آن می روند.
معرفی برداشت کنندهها و کارندههای ترکیب شده، روند کار را سادهتر میکند. این گلخانهدار با اشاره به درآمد مناسب این نوع کسب و کار گفت: کشت گلخانه ای زمینه خوبی برای اشتغال در روستاها فراهم کرده و موجب بازگشت بسیاری از مردم به روستاهای خود شده است. تعداد و عرض راهروها بستگی به نحوه استفاده از آنها و نوع محصول دارد . بایستی سکوها را طوری نصب نمود که از حداکثر فضای گلخانه ای برای پرورش گیاهان استفاده شود . وی گفت: در شهرک گلخانهای سرو زرندیه کشت نشاء گیاه دارویی فیسالیس در گلخانه بصورت آزمایشی اجرا و به فضای باز منتقل شد و برای نخستین بار در سطح 25 هکتار با روش آبیاری تیپ در حال پرورش است. از آنجایی که دولت با تکیه بر ظرفیت ها و استعدادهای موجود و با اعتقاد به گسترش توسعه صادرات محصولات کشاورزی، از جمله گل و گیاهان زینتی، تلاش می کند همه موانع موجود در مسیر توسعه پایدار را از میان بردارد و طرح های عظیم ملی را، که در شکوفایی اقتصادی و ارتقای سطح معیشتی جامعه نقش اساسی ایفا می کنند با سرعت و جدیت اجرا نماید، توجه و پرداختن به صادرات محصولات گلخانه ای در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است.
این کارها بیشتر مربوط به بازاریابی محصول شما است تا نحوه کشت و پرورش محصولات کشت شده شما در گلخانه. در دهه های اخیر ، صنعت گلخانه از امکانات کوچک مقیاس که از آن عمدتاً برای اهداف تحقیقاتی و زیبایی شناسی استفاده می شود (به عنوان مثال باغ های گیاه شناسی) به امکانات وسیع تری تبدیل شده است که مستقیماً با تولید غذای معمولی زمینی رقابت می کنند. امروزه اکثر گلخانه های جدید در آمریکا چه به صورت دایم و یا موقت با پوششهای پلاستیکی ساخته می شونددر مناطق باد خیز ردیفی از درختان و یا یک مانع طبیعی مثل تپه برای کاهش خسارت باد استفاده می شود . به عنوان مثال باید پایانه هایی در این زمینه راه اندازی شود تا تجار و سرمایه گذاران به راحتی وارد این صنعت شوند. وی با تاکید بر لزوم کنترل و نظارت بر ساخت گلخانه ها، افزود: احداث گلخانه هایی در مقیاس ۳۰۰ مترمربع با توجه به اینکه میزان برداشت محصول آن با میزان محصول یک هکتار در فضای باز برابری می کند، قابل قبول و قابل توجیه است به شرط آنکه کنترل و نظارت لازم صورت گیرد در این راستا تشکیل گروه های پایش را برای رصد و پایش گلخانه ها ضروری دانست.
راه حل این مشکل استفاده از اسپری محلول مواد شوینده در آب است که بر روی سطح داخلی پوشش می پاشند که البته این مواد خیلی زود پاک می شوند . توت فرنگی، گوجه فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای، قارچ خوراکی، سبزیجات، رُز شاخه بریده، تولید گل های زینتی و گلدانی، بخشی از محصولات اصلی گلخانه های آذربایجان شرقی در فصول سرد سال است که علاوه بر تامین نیازهای داخلی، بخش عمده ای از آنها نیز به خارج از کشور، با اولویت روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس، صادر می شود. به گزارش خبرنگار مهر، کشت گلخانه ای از دهه 70 از شکل سنتی خود که در برخی مناطق شاهد آن بودیم، خارج شد و به گلخانه های بزرگ و مدرن منتقل شد و دقیقا از همان زمان بود شایعات در مورد محصولات گلخانه ای شدت گرفت. بنابراین در این روش آنچه نیاز است عبارت است از مخزن رشد، مخزن گیاهان، پمپ دوجهته برای وارد و خارج کردن محلول، تایمر و در صورت تمایل پمپ هوادهی. 1- سطح پوشش گلخانه در بالاترین نقطه بصورت افقی بوده و این امر عدم هدایت صحیح برف و مهمتر ماندن رطوبت و تعریق در آن نقطه را بهمراه دارد این نقیصه با استفاده از دو پوشش کردن سازه و یا تغییر سقف قوسی به گنبدی مرتفع کرده البته روشهایی همچون کنترل رطوبت با افزایش دما نیز برای کاستن رطوبت داخل گلخانه استفاده میگردد.
بعضی از مواردی که باروری محصولات به وسیله غنی سازی دی اکسید کربن افزایش داده می شود عبارتند از : گلدهی قبل از موعد ،بازده میوه دهی بالاتر،کاهش جوانه های ناقص در گلها،بهبود استحکام ساقه گیاه و اندازه گل.بنابراین پرورش دهندگان گل و گیاه باید دی اکسید کربن را به عنوان یک ماده مغذی در نظر بگیرند. با وجود اثرات مثبت دی اکسید کربن بر رشد گیاه، چنانچه سطح دی اکسید کربن بیش از حد باشد برای گیاه زیان آور است. در این واکنشCo2 عامل بسیار مهمی تلقی میشود.سالهای زیادی است که به منابع غنی سازی دی اکسید کربن در گلخانه ها، برای افزایش رشد و تولید گیاهان پی برده شده است. برای مثال در فضای باز گوجه فرنگی که کاشته میشود تنها ۴۰ تن از آن برداشت میشود اما در فضای گلخانه برداشت ۴۰۰ تن میشود. محمدمهدی حداد در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: محصولات گلخانهای استان شامل سبزی و صیفیجات از جمله دو مدل گوجه فرنگی زیتونی و ساده، انواع فلفل و خیار است. کشور ازبکستان عموما کوهستانی است و خاکی برای کشاورزی ندارد و تمرکز کشاورزی آن بیشتر روی گندم، جو و نخود قرار داده شده، طوری که نخود ازبکستان و روسیه در دنیا جایگاه معروف و محکمی دارد.
وی در مورد مرغ های ماشینی نیز همین نظر را داشت و گفت: یک جوجه خانگی تا به یک مرغ قابل استفاده تبدیل شود، یک سال زمان نیاز دارد چگونه است که در مرغداریها ظرف 40 روز از یک جوجه 100 گرمی یک مرغ دو کیلویی می سازند. توسعه و تولید واحدهای گلخانهای کشور در عمر هفت ساله دولت، به اندازه بیش از ۳۰ سال گذشته بوده است و هم اینک از سطح ۱۸ هزار هکتار فراتر رفته و توانسته است به درستی در مسیر جهش تولید گام بردارد. این استان با توسعه تعداد ۲۳ گلخانه تجاری در سطح ۱۵۹ هکتار و ۱۰ گلخانه کوچک مقیاس در سطح ۶ هزار و ۸۰۰ مترمربع جزو ۲ استان اول توسعه گلخانه های کشور در سال جاری قرار دارد. همچنین با هدف تامین امنیت غذایی کشور با اتکا به گندم تولید داخل، 13 میلیون و 300 هزار تن گندم در سال 97 تولید شد که با کنترل مناسب آفت سن گندم، درصد سن زدگی به کمتر از 0.3 درصد رسید و درصد بهره مندی کشاورزان از بذور گواهی شده از متوسط 24 درصد سال 92 به 47 درصد در سال 97 افزایش یافت.
شیرانی ادامه داد: این واحدهای در زمینه تولید گل رز و گل آلسترومریا فعال هستند. وی در رابطه با برنامههای موجود در استان برای افزیش سطح زیر کشت گلخانهای گفت: با توجه به اینکه وضعیت آب محدود شده و بهروه وری آب در کشت گلخانهای زیاد است در زمینه توسعه کشت در محیطهای کنترل شده در سال جاری ۲۴۰ هکتار برای استان ابلاغ شده است. تا پایان سال هم قرارداد ما ۲۴۰ هکتار است که اگر تسهیلات آن پرداخت شود میتوانیم تمام این ظرفیت آن را جذب کنیم. غلامحسین ساربان در گفتوگو با ایسنا در خصوص وضعیت تولیدات گلخانهای در استان اظهار کرد: تا پایان سال گذشته ۶۷۷ هکتار کشت در محیطهای کنترل شده صورت گرفته است. رئیس جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: این گلخانه با اعتبار بیش از دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در حال راه اندازی است که تا پایان سال راه اندازی میشود. به طور کلی عمدترین اهداف اصلاح نباتات را میتوان در عناوین زیر خلاصه میشود. بنابراین کاهش سطح زیر کشت به شدتی که فائو میگوید را منطقی و قابل قبول نمیدانیم. وی افزود: اکنون در استان یزد 150 هکتار از کشتهای گلخانه ای را زیر پوشش تولیدات سالم برده ایم و در صددیم کل محصولات گلخانه ای را به این سمت ببریم.
به همین دلیل، کاشت صنوبر در شمال رواج زیادی دارد و از جمله پرسودترین محصول کشاورزی در شمال محسوب میشود. کود و آفت زدایی، از نیمه های ماه اول کاشت تا پایان برداشت محصول باید به فکر کود و تقویت درختچه های گیاهان یا میوه جات بود. توسعه واحدهای گلخانهای از مهمترین برنامههای جهاد کشاورزی در استان چهارمحال و بختیاری به شمار میرود وی بیان کرد: سه واحد گلخانه نیز در این استان تا پایان سال راه اندازی میشود. ولی وقتی شما برنامهای برای این بخش ندارید، به شکل بیرویه آب ارزان در محصولاتی مصرف میشود که خریداری ندارند. رسیدن به محصولاتی با کیفیت بالا و جلوگیری از ضررهای مالی از مفیدترین نتایج استفاده از GPS در حوزه کشاورزی است. کشت گلخانهای به عنوان یکی از محورهای اقتصاد مقاومتی راهکاری موثر در مدیریت مصرف و مقابله با کم آبی است. رئیس جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی با اشاره به طرح حذف محصولات پرمصرف آبی در اراضی حوضه دریاچه ارومیه و جایگزینی آن با محصولات کم آب بر، افزود: این اقدام مورد اقبال کشاورزان نیز قرار گرفته است و با مشارکت خود آنها انجام میشود.
اعضای آن، اساتید برجسته در علوم کشاورزی و منابع طبیعی از دانشگاهها و مراکز علمی-پژوهشی معتبر میباشند.این کارگروه طرحهای پژوهشی که مشوق تولید محصولات کشاورزی با اتکا به استعدادهای بومی هستند را مورد توجه قرار داده و در بخشهای مختلف کشاورزی و منابع طبیعی، با تصویب و اجرای طرحهای لازم در پیشبرد اهداف و بهره وری هر چه بیشتر از آب و خاک و اراضی کشاورزی توانسته است، گامهای موثری بردارد. یکی از همین پیرمردها به خبرنگار مهر گفت: ما برای تولید گوجه فرهنگی حداقل سه ماه زحمت شبانه روزی می کشیم، چگونه است که در گلخانه این محصول چند هفته ای به بار می نشیند. یعنی یک کارگر زن برای روزی ۱۴ ساعت کار تنها ۲۰۰هزار تومان دریافت می کند، در حالی که مزد یک مرد کارگر برای همین کار ۴۰۰هزار تومان است. همه این موارد در شرایطی است که اقتصاد بیمار کشور تحت تحریمهای ظالمانه تاب چالشهای دیگر و آسیبهایی از این دست را ندارد. به گزارش ایرنا، تا چند سال قبل مردم آذربایجان شرقی به دلیل سردسیر بودن آن، در پاییز و زمستان منتظر تولید میوه و صیفی جات و سبزیجات در استان های گرمسیری می ماندند، اما به برکت توسعه کشت گلخانه ای در آن در سال های اخیر، این مشکل برطرف شده و امروزه در همه فصول سال، انواع محصولات کشاورزی در گلخانه های آن تولید می شود.
اینها همه سئوالهایی است که در ذهن عامه مردم وجود دارد و لازم است اطلاع رسانی دقیق از سوی کارشناسان امر به آنها صورت گیرد. با توجه به سرمایه گذاری زیادی که در این زمینه صورت می گیرد فقدان مدیریت صحیح در احداث گلخانه ، انتخاب مکان ، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وری مناسب از سرمایه و امکانات خواهد شد . در روش سنتی کشت، برای انتخاب زمین، نوع بذر، نحوه کشت و محافظت از گیاهان و حیوانات از روش های متعارفی استفاده می شود. رئیس جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره اظهار داشت: در حال حاضر تعداد گلخانههای فعال چهارمحال و بختیاری به ۷۵ مورد رسیده است. اما سرپرست جهاد کشاورزی استان یزد این مسئله را به طور کل رد کرد و اظهار داشت: کسانی که این مسئله را مطرح می کنند، از فرآیند تولید خیار گلخانه ای به طور کامل بی خبرند. چیدن خیار و گوجه و …


