رتبه نهم ایران در تولید علمی منسوجات نانو در جهان / از تولید پوشاک معطر و ضد بو گرفته تا ساخت دستگاه


با توسعه فناوری نانو، ایران علاوه بر تولید منسوجات آنتی باکتریال، پوشاک با خاصیت ضد بو و ماندگاری رنگ بالا، عطر و تجهیزات صنعت نساجی توانسته ارزش افزوده ای برای محصولات این صنعت ایجاد کند. این امر با هدف افزایش رقابت پذیری در بازارهای داخلی و بین المللی انجام می شود و تولیدات علمی در این زمینه در رتبه نهم جهان قرار دارد.
به گزارش ایسنا. صنعت نساجی صنعتی کهن است که از ساده ترین تجهیزات تولید پوشاک آغاز شده و امروزه به یکی از جامع ترین صنایع جهان تبدیل شده است. این صنعت با دارا بودن زنجیره تولید مواد اولیه، الیاف، ریسندگی، بافندگی، رنگرزی، چاپ و تکمیل، پوشاک، منسوجات مصنوعی، فرش، چرم و غیره، همواره عرصه وسیعی از رشد و توسعه فناوری بوده است. نیاز به استفاده از فناوری های روز را بیش از گذشته به دنبال داشته است، به طوری که با استفاده از … با فناوری های جدید، منسوجات خواص جدیدی پیدا کردند که برخی از آنها تاکنون ناشناخته بودند.
این خواص علاوه بر ایجاد آسایش و ایمنی در برابر اشعه ماوراء بنفش، میکروب ها، حشرات، گرما، سرما، سرب و … در بسیاری از موارد استفاده از این فناوری ها با کاهش مصرف انرژی، آب و ضایعات، تهدیدات زیست محیطی را کاهش می دهد. آب عوامل شیمیایی را کاهش داده یا از بین برده است.مضر است، اگرچه برخی از خطرات در این زمینه، مانند اثرات ناشناخته بر انسان و محیط زیست، نیز نیازمند ملاحظات جدی است.
ارزیابی روند صنعت نساجی نشان می دهد که این صنعت به طور فزاینده ای جهت خود را به سمت نوآوری تغییر می دهد تا حاشیه سود را حفظ کند و بازارهای جدید را باز کند. یکی از این فناوری های جدید، فناوری نانو در منسوجات است که به طور کلی شامل سه حوزه «تولید نانوالیاف»، «بهبود منسوجات با استفاده از دانش نانو» و «تولید محصولات نانوکامپوزیتی» است.
منسوجات نانوالکترونیکی نانوتکنولوژی می تواند صنعت نساجی را از طرق مختلف توانمند کند. با ایجاد بسیاری از ویژگی های جدید و عملکردهای بهبود یافته در منسوجات، می توان مواد جدیدی را توسعه داد و خواص جدیدی به مواد موجود اضافه کرد و عملکرد آنها را بهبود بخشید. این مزیت تنها به صنعت نساجی محدود نمی شود، بلکه بسیاری از صنایع دیگر را نیز قادر می سازد تا از این گونه منسوجات استفاده کنند.
فناوری نانو همچنین صنعت نساجی را قادر ساخته تا نیازهای در حال تغییر مشتریان را پیش بینی کند. امروزه مشتریان محصولی را می خواهند که بوی خوبی داشته باشد، تازه بماند، احساس راحتی بیشتری داشته باشد، تمیز بماند و مراقبت از آن آسان باشد. در عین حال، ICT نیز در زندگی روزمره بسیار مهم شده است و فناوری نانو صنعتی را ایجاد می کند که این قابلیت ها را با منسوجات موجود ترکیب می کند تا نیازهای متغیر مشتریان را برآورده کند.
بر این اساس، امروزه کشورهای در حال توسعه به این نتیجه رسیده اند که توسعه فناوری نانو می تواند راه حلی برای حفظ رقابت پذیری صنعت نساجی با سایر کشورها به ویژه کشورهای دارای تولید ارزان ایجاد کند. از منظر زیست محیطی، فناوری نانو سبز می تواند برخی از چالش های زیست محیطی را حل کند و با ارائه راه حل های سازگار با محیط زیست افق های جدیدی را ایجاد کند.
این امر به ویژه در حوزه آب و فاضلاب اهمیت دارد و صنعت نساجی را قادر میسازد تا بر برخی از موانع توسعه خود غلبه کند.
بازار جهانی منسوجات مبتنی بر نانو
داده های موجود در گزارش های پایش جهانی، نرخ رشد بالای توسعه فناوری نانو در منسوجات را نشان می دهد، به طوری که بر اساس گزارش موسسه علمی پایش فناوری، نرخ رشد 9 برابری برای نرخ رشد فناوری نانو در منسوجات طی سال 2006 پیش بینی می شد. و در سال 2012، اما گزارش های جدید نشان می دهد که این رشد ادامه خواهد داشت به عنوان مثال، فناوری نانو فعلی تنها 7.44 درصد از بازار پوشاک را تشکیل می دهد که بزرگترین بخش در سال 2012 است و این میزان تا سال 2022 به عنوان کاربردهای جدید به 16.78 درصد خواهد رسید، در حالی که کاهش در قیمت نانومواد باعث توسعه و رشد بیشتر این فناوری در بازار شده است.
از این رو بیش از 600 پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری در ایران در زمینه منسوجات نانو انجام شده است و متخصصان زیادی در این زمینه مشغول به کار هستند. در حال حاضر، بر اساس گزارش 2009-2012 موسسه نظارت بر فناوری علمی، ایران با تولید 3 درصد از علم نانو نساجی جهان از کشورهایی مانند اسپانیا و برزیل پیشی گرفته است.
| رتبه | ملت | تعداد پست ها | درصد کل |
|---|---|---|---|
| 1 | آمریکا | 167 | 15 |
| 2 | چین | 115 | 11 |
| 3 | کره جنوبی | 74 | 7 |
| 4 | هند | 69 | 6 |
| 5 | انگلستان | 54 | 5 |
| 6 | آلمان | 46 | 4 |
| 7 | ایتالیا | 39 | 4 |
| 8 | فرانسه | 33 | 3 |
| 9 | ایران | 32 | 3 |
| 10 | برزیل | 27 | 2 |
| 11 | اسپانیا | 24 | 2 |
| 12 | ژاپن | 21 | 2 |
| 13 | کشور پرتغال | 19 | 2 |
| 14 | سوئیس | 18 | 2 |
| 15 | مصر | 18 | 2 |
فناوری های ایرانی در حوزه نانو منسوجات
نانو ذرات PET
تولید منسوجات پلی استر روز به روز در صنعت نساجی در حال افزایش است و در سال های اخیر همزمان با رشد و گسترش فناوری نانو، تولید منسوجات ضد میکروبی با استفاده از نانو نقره به عنوان ماده موثره گسترش چشمگیری یافته است. شرکت پتروشیمی شهید تندجویان با تثبیت نانوذرات نقره دی اکسید تیتانیوم بر روی ماده اولیه در فرآیند پلیمریزاسیون، گرانول های ضد میکروبی PET تولید کرد تا خاصیت ضد میکروبی آن در برابر شستشو و خوردگی ماندگار شود.
ضد باکتری، ضد بو، ضد قارچ، مقاوم در برابر لک، مقاوم در برابر تجمع استاتیکی و سازگار با روش های مرسوم ریسندگی از ویژگی های این پلت تایید شده نانو است.
از این مواد در تولید منسوجات خانگی، منسوجات نبافته و فنی مانند منسوجات بیمارستانی، ورزشی، نظامی و خودرو استفاده می شود.
رنگدانه های مقاوم
با توجه به رشد فناوری نانو در صنعت نساجی، جذابیت تولید مواد چند منظوره افزایش یافته است و در این راستا نانو روی با خاصیت ضد میکروبی و ضد اشعه ماوراء بنفش مورد توجه قرار گرفته است.
با توجه به کاربردهای مختلف منسوجات پلی پروپیلن، تولید رنگ های پلی پروپیلن و اکسید روی نانو کامپوزیت ماده اولیه با ارزشی برای محافظت از منسوجات در برابر میکروب ها، بوهای نامطبوع و اثرات اشعه ماوراء بنفش است که یک شرکت فناوری پتانسیل تولید این رنگ ها و با ارزیابی خواص آنها یک تابع کاربردی در فرآیند تولید ایجاد کرده است.فیبر. از این محصول برای تولید الیاف، نخ، منسوجات بیمارستانی و منسوجات محافظ در برابر اشعه ماوراء بنفش در پرده، سایبان و لباس کار استفاده می شود.
تولید نخ های ضد قارچ و ضد میکروبی
از آنجایی که منسوجات محل مناسبی برای رشد باکتری ها و قارچ ها هستند، در صورت یافتن رطوبت، گرما و آلاینده ها در منسوجات، علل بیماری، عفونت و بوی نامطبوع فراهم می شود. در همین راستا، در تولید نخ نایلون ضد باکتری در فرآیند ریسندگی مذاب، فرآیند اختلاط گرانول های پلی آمید با نسبت معینی از رنگ کامپوزیت حاوی نانو نقره و دی اکسید تیتانیوم پلیمر نایلونی برای تهیه نخ POY برای عرضه یا تولید مستقیم انجام می شود. از لباس های آنتی باکتریال
ضد میکروبی، ضد قارچ، ضد بو، بدون حساسیت پوستی، پایداری در برابر شستشوی مکرر و کمترین انتشار در محیط از مزایای این نخ ها است.
نخ نانو پلی استر
همانطور که کاربردهای پلی استر در صنعت تولید الیاف تکامل یافته است، رویکرد ایجاد مشاغل جدید در منسوجات پلی استر نیز افزایش یافته است. در همین راستا یکی از شرکت های الفنوار به عنوان یکی از شرکت های پیشرو در تولید رزوه های پلی استر اقدام به تولید رزوه های پلی استر ضد میکروبی کرده است. با توجه به نوع فرآیند تولید، خواص ضد میکروبی این محصولات امکان توسعه کاربردهای نساجی ضد میکروبی را فراهم می کند.
لایه غیر بافته نانوکامپوزیت
صنعت نساجی منسوجات نبافته در سال های گذشته همواره شاهد رشد صعودی بوده و بازارهای جدیدی را برای خود باز کرده است. بر اساس آمارهای جهانی، بیشترین سهم از بازار پارچه نبافته در حوزه منسوجات بهداشتی است. در همین راستا، یک شرکت فناوری توانست با استفاده از رنگ های پلی پروپیلن حاوی نانو نقره، لایه های نبافته را برای مصارف بهداشتی تولید کند.
نانومواد معطر برای منسوجات
با پیشرفت علم و فناوری، رویکردهای جدید تولید نساجی همواره مورد توجه صاحبان صنایع بوده است. از جمله این روش ها می توان به تولید امولسیون خوشبوکننده منسوجات با ماندگاری طولانی اشاره کرد که پس از اعمال آن بر روی منسوجات با استفاده از روش های معمول اضافی منجر به معطر شدن منسوجات می شود. با تلاش محققان یکی از شرکت های فعال در حوزه فناوری نانو، مواد معطر نانو نساجی تولید شد.
در تولید امولسیون معطر از نانومواد درخت مانند استفاده شد که یکی از جدیدترین زمینه های نانوتکنولوژی است. یکی از ویژگی های اصلی این مواد وجود گروه های پایانه فعال زیاد و همچنین وجود فضای خالی بین شاخه های داخلی متصل شده است که منجر به اتصال و محصور شدن ترکیبات معطر در ساختار درخت مانند برای مدت طولانی می شود.
تونیک گیاهی برای تمیز کردن و جلا دادن عتیقه جات
ایجاد آلودگی در سطح چرم یا چوب در حالی که باعث خفگی سطح می شود باعث خوردگی زودرس و تخریب ذرات سطح می شود و اگر سطح آغشته به این موم خیس شود سطح به صورت پوسته در آمده و باعث خشک شدن و ترک خوردن سطح می شود. تونیک گیاهی با استفاده از فناوری نانو و ترکیبات گیاهی با خاصیت آنتی باکتریال، نرم کنندگی، پاک کنندگی و صیقل کنندگی برای انواع محصولات چرمی و چوبی قابل استفاده است.
منسوجات ضد موج
با توجه به مضرات و اثرات نامطلوب امواج بر انسان و همچنین با توجه به کاربردهای متفاوتی که پارچه های دارای قابلیت جذب و محافظت از امواج در صنایع مختلف می توانند داشته باشند، منسوجات ضد موج با استفاده از فناوری نانو تولید شده اند. از این منسوجات علاوه بر محافظت و جذب امواج، برای تولید منسوجات الکترونیکی نیز استفاده می شود.
محافظت در برابر امواج مایکروویو، خواص ضد میکروبی و ضد قارچی، شستشوی مطلوب و پایداری نوری، خاصیت ارتجاعی، وزن سبک و قابلیت تنفس از مزایای این منسوجات است.
تشک دستگاه ضد میکروبی
میکروبها، باکتریها و میکروارگانیسمها عامل اصلی بیماریها، عفونتها و بوی نامطبوع فرش هستند، از این رو فرشهای ضد میکروبی برای جلوگیری از بوییدن فرش به دلیل تماس با عرق بدن در مراکز پرتردد مانند مساجد و مناطق مسکونی در کشور تولید میشوند. در دستور کار تکنسین های کشور قرار گرفت، در این راستا فرش اتوماتیک ضد میکروبی و ضد بو با ثبات شستشوی بالا در یکی از شرکت های تولید فرش تولید شد.
دستگاه پلاسمای سرد اتمسفر
توسعه پایدار، رقابتی و سازگار با محیط زیست یکی از مهم ترین چالش های پیش روی صنعت نساجی است، اما در فرآیندهای سنتی صنعت نساجی، تهیه، رنگرزی و تکمیل منسوجات به مقدار زیادی آب و مواد شیمیایی نیاز دارد که علاوه بر سمی و خطرناک بودن، به دلیل تولید مقادیر زیاد فاضلاب و مصرف زیاد انرژی، چالش های جدی در توسعه صنعت نساجی ایجاد کرده است.
فناوری پلاسما فرآیندی سازگار با محیط زیست است که بر اساس گازهای یونیزه ورودی، می تواند بدون تغییر ساختار عمیق ماده و با اصلاح سطح، خواص متفاوتی ایجاد کند. پلاسما را می توان در حوزه های مختلف صنعت نساجی به عنوان یک روش جایگزین یا برای کاهش مشکلات ناشی از روش های سنتی استفاده کرد.
یک شرکت آگاه موفق به ساخت دستگاه پلاسما مخصوص هوای سرد شده است. بهبود خواص آب دوست برای سهولت خیس شدن و رنگرزی، بهبود خواص آبگریز برای ضد آب، ضد روغن یا ضد رسوب پارچه، نمد ضد پشم، تسهیل چربی زدایی، ضد باکتری، ایجاد منسوجات نسوز، خواص ضد الکتریسیته ساکن و ضد چروک از جمله این موارد است. مزایای استفاده از این دستگاه در صنعت نساجی.
انتهای پیام/
https://www.isna.ir/news/1403010803450/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%DB%B9-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA-%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B3%D9%87

