عملکرد صندوق یکساله نوآوری در اکوسیستم دانش بنیان کشور

به گزارش ایسنا. رهبر معظم انقلاب در دیدار با نخبگان در سال 1400 با بیان اینکه سهم اقتصاد دانش بنیان در تولید ناخالص داخلی باید طی چهار سال آینده از 1 درصد (پس از آن) به 5 درصد برسد، عملاً هدف کلان این سازمان است. اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور و در این راستا، دولت سیزدهم نیز در برنامه هفتم توسعه هدف 7 درصدی را برای این شاخص مهم انتخاب کرد. از این رو هیات مدیره صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان نهادی تخصصی تامین مالی فناوری و نوآوری در کشور این هدف را به شرح جدول زیر در رأس اهداف راهبردی خود قرار داده است:

هدف و برنامه های کلان صندوق نوآوری و شکوفایی دولت سیزدهم

تصویر زیر سیاست ها و رویکردهای صندوق خلاقیت و شکوفایی در دولت سیزدهم را نشان می دهد که منجر به بهبود چشمگیر عملکرد صندوق شد:

روند افزایشی خدمات صندوق از ابتدای دولت سیزدهم تا کنون نسبت به مدت مشابه دولت قبل

این صندوق از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون 18 میلیارد و 858 میلیون تومان تسهیلات به شرکت های دانش بنیان اعطا کرده است که نسبت به مدت مشابه در دولت قبل 1.8 برابر رشد داشته است. صندوق از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون ۱۳ میلیارد و ۶۹۷ میلیون تومان نیز به شرکت های دانش بنیان ضمانت داده است که نسبت به مدت مشابه در دولت قبل ۲.۶ برابر است.

مجموع خدمات سرمایه گذاری صندوق در دولت سیزدهم بالغ بر 5260 میلیارد تومان یعنی 2.5 برابر مدت مشابه دولت قبل است. خدمات توانمندسازی صندوق در دولت سیزدهم نیز به 185 هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به مدت مشابه در دولت قبل 3.6 برابر رشد داشته است.

ارائه این خدمات توسط صندوق دستاوردهای بسیاری از جمله «افزایش فروش شرکت‌های دانش‌بنیان»، «ایجاد و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در این شرکت‌ها»، «توسعه خطوط تولید محصولات دانش‌بنیان»، «و این امر موجب شده است. منجر به توسعه و ارتقای محصولات دانش بنیان شد.» قراردادهای جدید دانش بنیان، «استانداردسازی قراردادهای جدید برای شرکت های دانش بنیان با کارفرمایان مختلف» و «صرفه جویی ارزی».

بسته “رشد تولید مبتنی بر دانش”.

رهبر معظم انقلاب سال 1402 را سال «کنترل تورم و رشد تولید» نامیدند. از این رو صندوق نوآوری و شکوفایی بسته جدیدی با عنوان «رشد تولید دانش بنیان» طراحی کرد که هدف آن حمایت از رشد تولید محصولات و خدمات شرکت های دانش بنیان با تکیه بر ابزارهای مالی – در درجه اول تسهیلات بود. این بسته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود زیرا بانک مرکزی برای کاهش تورم محدودیت‌هایی در نحوه اعطای تسهیلات بانکی ایجاد کرد و به همین دلیل بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان نتوانستند از تسهیلات بانکی برخوردار شوند. گذشته

صندوق این بسته جدید را برای شرکت های دانش بنیان با شعار «1000 محصول، 1000 شرکت، 1000 میلیارد ریال رشد فروش دانش بنیان» ارائه کرد. یکی از محورهای اصلی این بسته کمک به تامین نقدینگی مورد نیاز با اعطای تسهیلات سرمایه در گردش به شرکت هایی بود که در سال 1402 نسبت به سال قبل حداقل دو برابر معادل 100 میلیارد تومان رشد تولید داشته باشند.

پس از رایزنی با شبکه بانکی، 5 بانک به عنوان بانک عامل این بسته انتخاب شدند و مقرر شد پس از انجام ارزیابی های فنی و مالی لازم، شرکت های دانش بنیان که قابلیت رشد تولید را دارند، به این بانک ها معرفی شوند. تسهیلات بگیرند به طوری که در مجموع 8 هزار میلیارد از محل منابع داخلی بانک ها در اختیار آنها قرار می گیرد دو تومان تسهیلات سرمایه در گردش به نرخ مصوب هیات پول و اعتبار.

از آنجایی که یکی از چالش های پیش روی شرکت های دانش بنیان در دریافت تسهیلات بانکی، ارائه ضمانت نامه ها و اسناد مناسب از دیدگاه بانک ها است، صندوق تصمیم گرفت با صدور ضمانت نامه تعهد پرداخت که مورد پذیرش بانک ها قرار گرفت، به شرکت ها در این زمینه کمک کند. بانک ها. بنابراین بسته رشد تولید دارای سه ویژگی مهم بود:

1) بنگاه‌های دانش‌بنیان در معرض رشد تولید را قادر می‌سازد تا در شرایط تورم‌زدایی، تسهیلات سرمایه در گردش را با نرخ مصوب هیئت پولی و اعتباری ارائه کنند.
2) این تسهیلات از منابع داخلی بانک‌ها تامین شده است و نه از منابع صندوق نوآوری و شکوفایی یا منابع آن اهرمی نزد بانک‌ها و این به معنای پمپاژ منابع جدید به اکوسیستم دانش‌بنیان کشور است.
3) شرکت های دانش بنیان می توانند با ارائه اسناد تجاری یا بعضاً ضامن قانونی معتبر از صندوق نوآوری ضمانت نامه تعهد پرداخت دریافت کنند که از نظر شبکه بانکی ضمانت نامه کامل محسوب می شود.

تاکنون ۷۶ شرکت دانش بنیان توانسته اند ۲ میلیارد و ۷۲۵ میلیون تومان تسهیلات سرمایه در گردش از شبکه بانکی در قالب بسته رشد تولید دریافت کنند. برآورد صندوق نوآوری اعطای این تسهیلات منجر به افزایش بیش از 70 هزار میلیارد تومانی فروش محصولات دانش بنیان شد.

تسهیلات استخدامی

در تبصره 18 قانون بودجه سال 1402 مجلس شورای اسلامی، مقرر شد بانک ها به منظور افزایش فرصت های شغلی دانش بنیان، فناورانه و خلاقانه، 5 هزار میلیارد تومان از محل تسهیلات قرض الحسنه پرداخت کنند. شرکت های ارائه شده توسط صندوق نوآوری و شکوفایی. در تعامل صندوق با وزارت اقتصاد و دارایی و شبکه بانکی، در نهایت 10 بانک عامل برای اعطای این تسهیلات انتخاب و میزان تعهد هر یک از بانک های عامل مشخص شد. سقف این تسهیلات برای هر شرکت دانش بنیان 3 میلیارد تومان، قیمت قرض الحسن (با کارمزد 4 درصد) و مدت بازپرداخت آن 4 سال بود.

طبق روند مصوب مقرر شد صندوق نوآوری و شکوفایی شرکت های متقاضی را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و شرکت های واجد شرایط را برای اخذ تسهیلات قرض الحسنه به یکی از بانک های عامل معرفی کند. صندوق از ظرفیت پارک‌های فناوری برای ارزیابی شرکت‌های فناوری (یعنی شرکت‌های پذیرفته شده یا مستقر در یکی از پارک‌های علم و فناوری کشور) و ارزیابی شرکت‌های نوآور و ظرفیت برنامه توسعه اکوسیستم بنگاه‌های خلاق برای معاونت علمی رئیس‌جمهور استفاده کرد. فناوری و اقتصاد دانش بنیان.

در مجموع تا لحظه نگارش این مطلب، هزار و 600 شرکت دانش بنیان برای مجموع 5 هزار و 158 میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه اشتغال به بانک های عامل مراجعه کرده اند و 469 شرکت دانش بنیان نیز تاکنون موفق به دریافت 1356 میلیارد تومان شده اند. تومان یکی از بانک های عامل است و این روند تا ابتدای سال آینده ادامه خواهد داشت.

ضمانت انتشار اوراق صکوک

برخی از شرکت های دانش بنیان به فروش سالانه صدها میلیارد تومان – و گاه بیش از هزار میلیارد تومان در سال – دست یافته اند و به ویژه در اقتصاد تورم زدایی، نمی توان از سرمایه در گردش و سرمایه ثابت با تسهیلات بانکی تامین مالی کرد. رویکرد بانک مرکزی علاوه بر این، بانک ها معمولا تمایلی به اعطای وام های بلندمدت ندارند. بنابراین انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه عمدتا با سررسید 4 ساله ابزار تامین مالی مناسب تری برای این نوع شرکت های دانش بنیان محسوب می شود.

برای انتشار اوراق صکوک، بانکی در کشور باید شرکت متقاضی را به عنوان «ضامن» تضمین کند. از آنجایی که مدت سررسید این اوراق 4 سال است، با در نظر گرفتن سود اوراق، معمولاً بانک ها از شرکت های متقاضی ضمانت نامه یا ضمانت نامه تقریباً دو برابر ارزش اوراق درخواست می کنند. به عنوان مثال، شرکتی که متقاضی انتشار 100 میلیارد تومان اوراق صکوک در بازار سرمایه است، باید تقریباً 200 میلیارد تومان ضمانت نامه و اوراق بهادار (گاهی ملکی) به بانک ارائه کند. البته ارائه چنین تضمین هایی برای بسیاری از شرکت های بزرگ و دانش بنیان دشوار است. از این رو صندوق نوآوری و شکوفایی با توجه به اثربخشی انتشار اوراق تصمیم به ایفای نقش ضامن و کمک به شرکت های دانش بنیان با همکاری شبکه بانکی گرفت. در این برنامه صندوق و بانک ها به طور مساوی 50 درصد از اصل و سود اوراق را ضمانت می کنند. اما شاید مهمترین نکته این باشد که در چارچوب این همکاری تصمیم گرفته شد که بانک ها به عنوان ضامن شرکت های دارای اسناد تجاری (چک و سفته) عمل کنند که گشایشی بزرگ در راه انتشار اوراق برای دانش کلان محسوب می شود. شرکت های مستقر

در سال 1402 هجری شمسی در چارچوب این برنامه، 8 شرکت دانش بنیان برای انتشار 940 میلیارد تومان اوراق صکوک در بازار سرمایه مورد ارزیابی قرار گرفتند و فرآیند ارزیابی آنها در شبکه بانکی نیز آغاز شد. در حال حاضر یک شرکت دانش بنیان با ضمانت مشترک صندوق نوآوری و بانک پارسیان توانسته به ارزش ۱۲۰ میلیارد تومان در بازار سرمایه اوراق منتشر کند که در اولین روز انتشار با موفقیت به پایان رسید.

بسته توسعه صادرات دانش بنیان

یکی از الزامات رشد شرکت های دانش بنیان و تبدیل شدن به بازیگران اصلی و قابل اعتماد در اقتصاد کشور (بخوانید افزایش سهم اقتصاد دانش بنیان در اقتصاد کشور) ورود آنها به بازارهای بین المللی است. از این رو هیئت عامل جدید صندوق نوآوری و شکوفایی بسته ای را با عنوان «توسعه صادرات دانش بنیان» طراحی کرد که شامل چندین محور از جمله کمک به شبکه های صادراتی و تامین مالی صادرات بود.

در زمینه شبکه‌سازی صادرات، نمایشگاه‌های معتبر بین‌المللی ابزاری مهم و موثر محسوب می‌شوند. اگرچه صندوق در صادرات شبکه به شرکت‌های دانش‌بنیان با خدمات توانمندسازی رایگان از جمله حضور در نمایشگاه‌های خارجی و اعزام و پذیرش هیئت‌های تجاری مشارکت داشت، اما بودجه خدمات توانمندسازی صندوق در سال جاری دوبرابر شد و بیشترین بخش از این افزایش برای شبکه سازی و به صادرات دانش اختصاص یافت. در نتیجه امسال صندوق توانست از حضور 160 شرکت دانش بنیان در 58 نمایشگاه بین المللی معتبر به صورت مستقل و مشارکت بیش از 300 شرکت دانش در 22 نمایشگاه بین المللی معتبر در قالب پاویون حمایت کند. حضور شرکت های دانش بنیان در این نمایشگاه ها این فرصت را به آنها می دهد تا با بازارهای جهانی آشنا شوند، مشتریان بالقوه را شناسایی و با آنها مذاکره کنند و در نهایت انواع محصولات و خدمات دانش بنیان را صادر کنند.

اما خدمات توانمندسازی تنها جزء بسته توسعه صادرات دانش بنیان نبود. در روزهای پایانی سال جاری دو خدمت جدید در صندوق نوآوری و شکوفایی تصویب شد:
1) تسهیل در رشد صادرات دانش بنیان، هدف آن کمک به تامین نقدینگی مورد نیاز شرکت های صادراتی دانش بنیان است.
2) تأسیسات تولید برون مرزی که به شرکت های دانش بنیان کمک می کند تا خطوط مونتاژ یا بسته بندی محصولات خود را در کشورهای دیگر ایجاد کنند.

تولید فراسرزمینی به شرکت های دانش بنیان اجازه می دهد تا علاوه بر بهره مندی از قراردادهای تجارت آزاد کشور هدف با سایر کشورها، به عنوان یک شرکت داخلی وارد بازار کشور هدف شوند. پیش بینی می شود ارائه این دو خدمت در سال آینده به رشد صادرات شرکت های دانش بنیان بیش از پیش کمک کند.

افزایش سرمایه صندوق

بر اساس ماده 5 قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان (مصوب 1388 شورای اسلامی ایران) سرمایه اولیه صندوق نوآوری و شکوفایی 3 هزار میلیارد تومان بود که باید ظرف مدت مقرر پرداخت می شد. 3 ماه. سال و پس از آن باید معادل نیم درصد بودجه عمومی به عنوان سرمایه و در اختیار صندوق قرار می گرفت. این در حالی است که تا ابتدای دولت سیزدهم در مجموع دو هزار و 623 میلیارد تومان به عنوان سرمایه در اختیار صندوق قرار گرفته بود و نیم درصد از بودجه عمومی هرگز محقق نشده بود. همزمان با عدم افزایش سرمایه صندوق، شرکت های دانش بنیان به رشد کمی و کیفی قابل توجهی دست یافتند و از این رو افزایش سرمایه صندوق در سریع ترین زمان ممکن برای حمایت مناسب از رشد و فعالیت دانش ضروری بود. شرکت های موجود

از این رو در ابتدای دولت سیزدهم و با توجه به این ضرورت تصویب شد ظرف مدت 5 سال (تا سال 1406 ه. . با تصویب هیات وزیران سرمایه صندوق به 10 هزار میلیارد تومان افزایش یافت. خوشبختانه در قانون جهش تولید منابع قابل توجهی برای افزایش سرمایه صندوق در نظر گرفته شده است که عبارتند از:

50 درصد عوارض واردات ماشین آلات و تجهیزات تولیدی، صنعتی، معدنی و خدمات کشاورزی

50 درصد عوارض صادراتی کلیه مواد و محصولات معدنی، صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی، محصولات نفت، گاز و پتروشیمی.

50 درصد مالیات بر درآمد کلیه مواد و محصولات معدنی، صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی، نفت و گاز و محصولات پتروشیمی.

افزایش 15 برابری سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی نسبت به سال پایه 1402 هجری قمری تا پایان برنامه هفتم.

کمک به افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی و یا سرمایه گذاری مشترک با مدیریت صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان مصادیق جزء (2) بند (ج) ماده (11) قانون جهش تولید دانش بنیان.

انتهای پیام/