الگوی گفتگو و تعامل سازنده با جهان چیست؟ / از تجربیات تا فرصت ها

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا).در 23 جولای 2015، شورای عالی انقلاب فرهنگی این روز را به عنوان یادبود گفت و گو و تعامل سازنده با جهان تصویب کرد. اتریش در سال 2014 در جریان تعاملات با جهان. اتحادیه اروپا و 1+5 (شامل چین، فرانسه، روسیه، بریتانیای کبیر، ایالات متحده آمریکا و آلمان) و این تعاملات از دولت حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در ژنو آغاز شد. سوئیس موافقتنامه موقت را در 3 دسامبر 2012 امضا کرد.

از ژنو و لوزان سوئیس تا وین اتریش

توافق موقت ژنو در مورد برنامه هسته ای ایران که به توافقنامه هسته ای ژنو نیز معروف است، یک توافقنامه تجدیدپذیر ۶ ماهه درباره برنامه هسته ای ایران بود که در ۳ دسامبر ۲۰۱۲ (برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳) بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اسلامی ایران امضا شد. جمهوری اسلامی ایران. و گروه 1+5. بر اساس این توافق که برای دستیابی به راه حلی جامع و بلندمدت مورد توافق طرفین و با هدف تضمین صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران به امضا رسید، طرفین “داوطلبانه” متعهد شدند که اقدامات متقابل را به عنوان اولین گام در این زمینه انجام دهند. یک راه حل مسالمت آمیز راه حل جامع

بر اساس این توافق، ایران برنامه هسته‌ای و غنی‌سازی اورانیوم خود را محدود کرد و «پروتکل الحاقی» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای نظارت بر تأسیسات خود «مشابه توافقنامه سعدآباد» در سال 2002 پذیرفت. در مقابل تعلیق ایران و خودداری از اعمال تحریم های جدید بین المللی، چندجانبه و یکجانبه، این توافق با بیانیه لوزان خاتمه یافت.

بیانیه لوزان شامل خلاصه ای از تمام راه حل های مورد توافق برای دستیابی به برنامه جامع اقدام مشترک در مورد برنامه هسته ای ایران بود که پس از دو دور مذاکره بین 25 مارس 2014 و 13 آوریل 2015 و در نهایت در 13 آوریل ارائه شد. این بیانیه در سال 2014 (برابر با 3 آوریل 2015) بین ایران و گروه 5+1 در لوزان سوئیس در دانشگاه پلی تکنیک فدرال لوزان با حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه وقت ایران و فدریکا موگرینی، عالی، قرائت شد. نماینده سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا، که در این گروه گنجانده شده است که این راهکارها جنبه حقوقی نداشته و تنها حاوی راهنمای تهیه و نگارش برجام است.

سرانجام، برنامه جامع اقدام مشترک منطبق با توافقنامه برنامه هسته ای ایران در روز سه شنبه 23 ژوئیه 2014 (14 ژوئیه 2014) در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه 1+5 منعقد شد. بر اساس این توافق، ایران متعهد شد که ذخایر اورانیوم بسیار غنی خود را پاکسازی کند و اورانیوم را بیش از 3.67 درصد غنی‌سازی نکند، تعداد سانتریفیوژها را به حدود دو سوم برای حداقل 15 سال کاهش دهد، تأسیسات جدید غنی‌سازی اورانیوم بسازد یا هسته‌ای نسازد. امکانات. راکتور آب سنگین جدید، محدود کردن فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم به تاسیساتی با استفاده از سانتریفیوژهای نسل اول به مدت 10 سال و تبدیل سایر تاسیسات به سیستم‌های غیرهسته‌ای مطابق با پروتکل الحاقی آژانس، برای نظارت و راستی‌آزمایی اجرای توافق توسط ایران، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی. . آژانس بین المللی انرژی باید به طور منظم به تمام تأسیسات هسته ای ایران دسترسی داشته باشد، با این حال، طرف مقابل متعهد شده است که ایران را از شورای امنیت سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و تحریم های ثانویه اعمال شده توسط ایالات متحده حذف کند.

تمدید تحریم‌های قانون امنیت داخلی اولین نقض برجام توسط ایالات متحده است

جمهوری اسلامی ایران بلافاصله پس از امضای برجام به تمامی تعهدات خود عمل کرد، اما ولی‌الله سیف، رئیس کل وقت بانک مرکزی، سه ماه پس از امضای برجام به رسانه‌ها اعلام کرد که «تقریباً هیچ چیزی» برای آن محقق نشده است. کشور ما قبل از توافقات فوق الذکر. لازم به ذکر است که تقریباً حق با وی نبود، زیرا در 11 دسامبر همان سال، تمدید 10 ساله تحریم های قانون امنیت داخلی (منع معاملات تجاری بیش از 20 میلیون دلار با ایران) با اکثریت قاطع تصویب شد. اکثریت در سنای آمریکا.

حتی باراک اوباما، رئیس جمهور دموکرات ایالات متحده، این طرح را وتو نکرد و شرایط آن را به نفع ایران تغییر نداد، زیرا از یک سو، بیش از 67 درصد از سناتورهای دموکرات از تمدید تحریم های قانون امنیت داخلی حمایت کردند. از سوی دیگر، و از سوی دیگر، بر اساس قانون تحریم‌های اینارا مصوب 2015، همه تعهدات ایران باید طی 90 روز به سنا ارائه می‌شد، هرچند اوباما به تنهایی نمی‌تواند برای رفع تحریم‌ها اقدام کند و بیشتر آنها سناتورها دموکرات بودند و رئیس جمهور آمریکا هم می توانست حرف خود را بزند، اما هیچ اقدام مثبتی برای کشورمان انجام نشد، بنابراین نه تنها تحریم ها برداشته نشد، بلکه ممنوعیت ISA به مدت ده سال تمدید شد.

تحریم های جدید CATSA علیه ایران دو سال پس از برجام

بر اساس قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد، طرف های معاهده برجام یعنی اتحادیه اروپا، 6 کشور اروپایی و از سوی دیگر ایران، باید به مفاد برجام پایبند باشند، اما اگرچه ایران به تعهدات خود عمل کرده است، اما نه تنها به تعهدات خود عمل نکرده است. تحریم ها علیه کشورمان بود، اما علاوه بر تمدید قانون امنیت داخلی، شاهد اعمال تحریم های کاتسا علیه کشورمان بودیم، به طوری که در تاریخ 2 مرداد 1396، قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم علیه ایران، روسیه و شمال تصویب شد. کره در کنگره آمریکا تصویب و توسط ترامپ امضا شد.

دلیل اصلی این تحریم ها علیه کشورمان، اتهام حمایت از تروریسم و ​​گروه های شبه نظامی، نقض حقوق بشر و برنامه توسعه موشک های بالستیک است که بر اساس آن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و افراد مرتبط با موشک ایران را تحریم کرده است. و برنامه تسلیحاتی لازم به ذکر است که اعمال این تحریم‌ها در اوج مبارزه محور مقاومت با گروه‌های تروریستی به‌ویژه داعش صورت گرفت و آمریکا با اعمال تحریم‌ها علیه قدرت نظامی ایران به دنبال نابودی بازدارندگی امنیتی ایران در منطقه غرب آسیا بود. وظیفه او بود که در مقابل چنین رفتاری بایستد، اما هیچ اقدامی صورت نگرفت.

سرانجام در 28 اردیبهشت 1397 ترامپ از برجام خارج شد و در این راستا تمام امید دولت به رفع تحریم ها از بین رفت و سازوکار مالی ایران و اروپا به نام اینستکس در اسفند 1401 قطع شد و در دولت سیزدهم برخلاف تعهدات برجام و قطعنامه 2231 پس از 8 سال، نه تنها تمامی تحریم ها لغو شد، بلکه بازگشت تمامی تحریم ها علیه ایران در سال گذشته (1402) تایید شد.

تعامل سازنده دولت شهید رئیسی با دنیا

دولت های یازدهم و دوازدهم بسیاری از توانمندی های اقتصادی خود را به دلیل علاقه یکجانبه به برجام و روابط با غرب متوقف کرده بودند، اما دولت سیزدهم دیپلماسی اقتصادی را با محوریت روابط با کشورهای دوست و به ویژه همسایگان احیا کرد که در حال به ثمر نشستن است. این رابطه شامل عضویت در قراردادهای شانگهای و بریکس، برگزاری اکسپوی ایران 2024 و حضور بی‌سابقه 2300 بازرگان از 103 کشور جهان است که نمونه‌ای از دستیابی به اهداف دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم است که با تلاش بخش خصوصی اجرایی شد. .

ششمین نمایشگاه توانمندی های صادراتی ایران که پس از پاسخ موشکی ایران به رژیم صهیونیستی از هشتم تا دوازدهم اردیبهشت ماه سال جاری برگزار شد، امنیت بالای سرمایه گذاری در کشور را به نمایش گذاشت و شیرینی پیروزی صادق را دوچندان کرد. تخمین زده می شود که بیش از 2300 مقام سیاسی و تجاری از کشورهای اروپایی، بریکس، سازمان همکاری شانگهای، آمریکای لاتین، کشورهای همسایه، کشورهای اوراسیا و آفریقایی برای شرکت در این نمایشگاه به ایران سفر کرده و حدود 1500 محصول دانشی خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دادند. .

لازم به ذکر است محمد رضوانی فر رئیس گمرک ایران و حسن حمود حسنی رئیس گمرک عراق بر تسهیل تجارت علاوه بر تفاهم نامه های جدید گمرکی بین دو کشور تاکید کردند. رئیس گمرک ایران از آمادگی کامل گمرک ایران برای تبادل اطلاعات گمرکی با عراق خبر داد. ترانزیت خارجی حدود 17 میلیون تن کالا در سال گذشته (1402) در حوزه کامیون و ریلی از طریق ایران انجام شد و ایران رتبه نخست را در کارنتیر که یک سند گمرکی برای ترانزیت بین‌المللی کالا در چارچوب … TIR گفته شد که این توافقنامه در کشور مبدأ است و تا زمان ورود به رویه های گمرکی مرتبط است.

در سفر اخیر شهید رئیسی و هیئت همراه به پاکستان، تفاهم نامه ای بین دو کشور به منظور افزایش حجم مبادلات کشاورزی منعقد شد. پس از عراق، امارات متحده عربی و روسیه، پاکستان چهارمین کشور واردکننده محصولات کشاورزی و مواد غذایی از ایران است. مجموع مبادلات تجاری ایران و پاکستان در بخش کشاورزی در دولت سیزدهم به یک میلیارد و 200 میلیون دلار رسید که این رقم در سال 1398 به حدود 550 میلیون دلار رسید که نشان دهنده رشد بیش از 120 درصدی تجارت کشاورزی است. فقط محصولات

لازم به ذکر است که روابط ایران محدود به کشورها و سازمان های ذکر شده نیست و کشورهای اروپایی به تدریج در قالب همکاری بین کشورها و یا از طریق همکاری های بریکس و شانگهای به توسعه روابط اقتصادی با ایران پیوسته اند، اما آمریکا همچنان به دنبال توسعه روابط اقتصادی با ایران است. تحمیل حداکثر فشار اقتصادی بر ایران و تضعیف قدرت کشورمان در منطقه غرب آسیا.

رویکرد سیاست خارجی دولت چهاردهم با احتمال حضور ترامپ

پس از پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ و روی کار آمدن جو بایدن، دوباره تلاش هایی برای احیای برجام انجام شد اما نتیجه ای حاصل نشد. در آینده نیز به دلیل برخی موانع از جمله جنگ روسیه و اوکراین و ادعای غرب مبنی بر کمک نظامی ایران به روسیه در جنگ، ناآرامی های داخلی ایران در سال 1401، مذاکرات لغو تحریم ها به طور غیرمستقیم بین ایران و آمریکا ادامه یافت. و سرانجام در 7 اکتبر و جنگ بین حماس و رژیم صهیونیستی و تقریباً این مذاکرات باید متوقف شود. حال با توجه به شرایط کنونی و پس از شهادت سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور سابق کشورمان و برگزاری انتخابات زودهنگام و پیروزی مسعود بزکیان، این سوال مطرح می شود که مذاکرات تهران و واشنگتن به چه سمتی خواهد رفت؟ دولت چهاردهم؟

از سوی دیگر، اولین مناظره بایدن و ترامپ نشان می دهد که احتمال ظهور ترامپ به عنوان رئیس جمهور بعدی ایالات متحده آمریکا زیاد است و بنابراین احتمال حضور ترامپ در راس دولت آمریکا و کارنامه بد او وجود دارد. همچنین ایمان به مذاکرات با ایران و اجرای تعهدات آن مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در این راستا برخی از کارشناسان سیاست خارجی نیز معتقدند که راهبرد موثر دولت چهاردهم می تواند ادامه راهبرد دولت شهید رئیسی، ارتباط حداکثری با کشورهای همسایه و تعامل اقتصادی با سازمان های منطقه باشد.

با مطالب فوق و مقایسه سیاست خارجی سه دولت از دولت یازدهم تا سیزدهم، مشخص می‌شود که دولت چهاردهم می‌تواند با بهره‌گیری از تجربه مذاکرات شکست خورده با آمریکا وارد تعامل سازنده با سازمان‌های منطقه شود. دولت ها با تکیه بر توانمندی های داخلی و بهره گیری از فرصت های ارتباطی با همسایگان و راه های استفاده از کریدور غرب آسیا. تقویت روابط دوجانبه با قدرت‌های بزرگی چون چین و روسیه، جایگاه کشورمان را در عرصه بین‌الملل تقویت کرده و یک عامل بازدارنده امنیتی و اقتصادی بزرگ برای ما ایجاد کرده است. و توسعه رفاه عمومی

انتهای پیام/